Kıdem tazminatında tavan ücret değişti. 01.01.2022 tarihinden geçerli kıdem tazminatının yıllık tavanı 10.596,74 TL oldu.
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
1475 sayılı İş Kanun’unun 14. maddesinde sayılan hal ve durumlarda işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.
Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, iş sözleşmesinin feshedildiği anda geçerli olan işçinin son brüt ücretidir. İş ilişkisinin askıya alınması ve askı süresi içinde iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, iş sözleşmesinin askıya alınmasından önce hak kazanılan son ücret olmalıdır.
Kıdem tazminatında neler hesaba katılır?
Kıdem tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanun’unun 32’nci maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası pirim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dahil olup, tazminata esas ücrete eklenmelidir. Satış rakamları ya da başkaca verilere göre hesaplanan prim değişkenlik gösterse de, kıdem tazminatı hesabında genişletilmiş ücret kavramı içinde değerlendirilmelidir. İşçiye sağlanan koruyucu elbise, işyerinde kullanılmak üzere verilen havlu, sabun yardımı, arızi fazla çalışma, ulusal bayram genel tatil, hafta tatili alacakları dikkate alınmaz.
Ücret dışındaki para veya para ile ölçülebilen menfaatlerin, tazminata yansıtılmasında son bir yıl içinde yapılan ödemeler toplamının 365’e bölünmesi suretiyle bir güne düşen miktarın belirleneceği kabul edilmektedir.
Kıdem tazminatında son ücretin tespiti
Kıdem tazminatı hesaplanırken hesaplamaya esas alınacak son ücretin tespitinde kanun koyucu bir tavan sınır getirmiştir. Bu sınır; 1475 sayılı eski İş Kanunu’nun 14’üncü mad¬desinin 13’üncü fıkrasında kaleme alınmıştır. Buna göre; Toplu sözleşmelerle ve hizmet akitleriyle belirlenen kıdem tazminatlarının yıllık miktarı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanun’una tabi en yüksek devlet memuruna 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçemez.
01.01.2022 tarihinden geçerli kıdem tazminatının yıllık tavanı 10.596,74 TL’dir. Hesaplanan kıdem tazminat miktarından da sadece damga vergisi kesilmekte, SGK primi ve gelir vergisi kesilmemektedir.
Bilindiği üzere 2022 yılı ilk yarısı için kıdem tazminatı tavan miktarı, Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Mali ve Sosyal Haklar konulu 06.01.2022 tarih ve 854887 sayılı Sıra No:1 Genelgesi ile 10.596,74 TL olarak belirlenmişti.
Bu defa;
22.01.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “7351 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile kıdem tazminatına esas parametrelerde 01.01.2022 tarihinden geçerli olmak üzere değişiklik yapılmıştır.
Bu düzenlemeye paralel olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Mali ve Sosyal Haklar konulu 22.01.2022 tarih ve 903791 sayılı Sıra No:4 Genelge ile yeni kıdem tazminatı tavanı yeniden tespit edilmiştir. Buna göre;
- 01.01.2022-30.06.2022 dönemi için işçilere ödenecek yıllık kıdem tazminatı tavan tutarı 10.848,59 TL olarak belirlenmiştir.
- Önceki Kanun ve Genelge çerçevesinde 01.01.2022-21.01.2022 devresinde işçilere yapılan kıdem ödemelerinde de yeni tavan miktarının esas alınması, tavan değişikliğinden kaynaklı fark tutarların (varsa) hak eden çalışanlara ödenmesi gerekmektedir”.
