tax

2025 bütçe kanununda vergiler


İlgili konular

Bütçe Kanunları, “genel bütçeye dahil kamu idareler, özel bütçeli idareler ve düzenleyici kurumlara” ödenek sağlanması ve finansman kaynakları gösteren yasal düzenlemelerdir. Kamu bütçesinin büyük bölümü vergilerle karşılandığından her mali yıla dair bütçe mali politikalara dair izler taşımaktadır. 

21 Aralık 2024 tarihinde TBMM’nde onaylanan 2025 yılı Bütçe Kanunu (7535 sayılı Kanun) henüz Resmî Gazete’de yayımlanmamış olup, en geç 31 Aralık 2024 tarihinde Resmî Gazete ile yayımlanması beklenmektedir. 

2025 yılı bütçe cetvellerindeki tutarlara göre 2025 yılı brüt bütçe gelirlerinin %89,84’ü vergi gelirlerden oluşmaktadır.

Gelir Türü

Milyar TL 

Payı (%)

Vergi Gelirleri (brüt vergi gelirleri)

12.670,43

89,84

Hazine Yardımı Dahil Özel Bütçeli İdarelerin Gelirleri

1.364,92

9,68

Hazine Yardımı Dahil Düzenleyici ve 

Denetleyici Kurumların Gelirleri

68,36

0,48

Ancak 2025 yılı bütçe gelirleri red ve iadeler sonrası (1.512,71 milyar TL) %88,60’ı vergi gelirlerden oluşmaktadır.

Gelir Türü

Milyar TL 

Payı (%)

Vergi Gelirleri   (red ve iadeler sonrası vergi gelirleri)

11.138,75

88,60

Hazine Yardımı Dahil Özel Bütçeli İdarelerin Gelirleri

1.364,92

10,86

Hazine Yardımı Dahil Düzenleyici ve 

Denetleyici Kurumların Gelirleri

68,36

0,54

Dolayısıyla, 2025 yılı bütçesinde vergi harcamalarının %1,34 oranında olduğu ifade edilebilir. 


Bütçedeki vergi artışları 

2025 yılı bütçe cetvellerindeki tutarlara göre toplam vergi gelirleri hedefi 11.138,75 milyar TL olup, vergi türleri itibariyle dağılımı ile 2024 yılına göre 2025 yılı bütçesinde vergi türlerine göre oransal artışlar şu şekildedir:

Vergi Türü

Milyar TL

Bütçe Payı (%)

Artış Oranı (%)

Gelir Vergisi

2.129,65

19,12

79,14

      - Beyana Dayanan Gelir Vergisi

132,02

1,19

53,54

      - Basit Usulde Gelir Vergisi

0,02

0,00

-14,99

      - Gelir Vergisi Tevkifatı

1.980,14

17,78

79,98

      - Gelir Geçici Vergisi

38,78

0,35

91,96

Kurumlar Vergisi

1.636,77

14,69

28,30

      - Beyana Dayanan Kurumlar Vergisi

437,89

3,93

38,60

      - Kurumlar Vergisi Tevkifatı

6,61

0,06

51,98

      - Kurumlar Geçici Vergisi

1.263,12

11,34

27,04

Dâhilde Alınan KDV

1.496,37

13,43

81,03

      - Beyana Dayanan KDV

1.957,73

17,58

23,36

      - Tevkif Suretiyle Kesilen KDV

926,33

8,32

1007,54

İthalde Alınan KDV

2.102,98

18,88

25,84

ÖTV

2.121,35

19,04

51,10

      - Petrol ve doğal gaz ürünleri

538,19

4,83

18,25

      - Motorlu taşıt vergileri

818,83

7,35

64,35

      - Alkollü içkiler

170,75

1,53

58,73

      - Tütün mamulleri

455,66

4,09

81,12

      - Kolalı gazozlar

17,66

0,16

55,41

      - Dayanıklı tüketim ve diğer mallar

144,86

1,30

68,64

Harçlar

278,73

2,50

11,30

      - Yargı Harçları

50,93

0,46

56,83

      - Noter Harçları 

12,38

0,11

26,36

      - Vergi Yargısı Harçları 

0,00

0,00

-100,00

      - Tapu Harçları 

122,49

1,10

-10,02

      - Pasaport ve Konsolosluk Harçları 

17,94

0,16

25,14

      - Gemi ve Liman Harçları 

1,08

0,01

218,75

      - İmtiyaz. Ruhsat. ve Dipl. Harçları 

1,99

0,02

70,61

      - Trafik Harçları 

13,00

0,12

61,52

      - Diğer Harçlar

61,05

0,55

26,83

Damga Vergisi

216,18

1,94

50,59

Banka ve Sigorta Muamele Vergisi

544,38

4,89

154,24

Motorlu Taşıtlar Vergisi

106,39

0,96

54,62

Veraset ve İntikal Vergisi

8,80

0,08

20,32

Şans Oyunları Vergisi

56,53

0,51

2,92

Özel İletişim Vergisi

45,19

0,41

85,03

Dijital Hizmet Vergisi

29,37

0,26

88,71

Konaklama Vergisi

19,13

0,17

48,08

Değerli Konut Vergisi

0,17

0,00

43,38

Gümrük Vergileri

339,92

3,05

49,44

Diğer Dış Ticaret Gelirleri

6,37

0,06

13,36

Başka Yerde Sınıflandırılmayan Vergiler

0,49

0,00

-96,96

Toplam

11.138,75

-

50,37


OVP ve 2025 bütçesindeki vergi hedeflerindeki fark 

2025 – 2027 dönemi OVP’da ise vergi gelirlerindeki artış %46,46 olarak öngörülmüştü.

Merkezi Yönetim

Bütçe Gelir Türü (Milyar TL, %)

 2024 GT*

2025 P **

Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri 

9.064,7

12.800,3

Genel Bütçe Vergi Gelirleri 

7.605,5

11.138,8

Merkezi Yönetim Bütçe 

Gelirleri Artış Oranı

%74,07

%41,21

Genel Bütçe Vergi Gelirleri 

Artış Oranı

%68,97

%46,46

Enflasyon (TÜFE Yıl Sonu)

%41,50

%17,50

Vergilerin Toplam Bütçe Gelirlerindeki Payı

%83,90

%87,02

*GT: Gerçekleşme Tahmini, **P: Program

 

OVP’de 2025 yılında bütçesinde vergilerin payı %87,02 iken, TBMM’nde kabul edilen bütçe kanununda bütçe gelirleri içerisinde vergilerin payı %1,58 oranında artışla %88,60 (red ve iadeler sonrası) olarak belirlenmiştir. Diğer taraftan 2024 yılına göre vergi gelirlerinin yıllık artış oranı ise %46,46 iken, TBMM’nde kabul edilen bütçe kanununda bütçe gelirlerindeki artış oranı %50,37’dir. 

Bütçe kanununda 2025 yılında %50,37 artırılarak bütçelenmiştir.

  2024 - 2025 Vergi Gelirleri Değişimi

2024 (Milyon TL)

7.407.706,98

2025 (Milyon TL)

11.138.753,00

Artış Oranı (%)

%50,37

2025 yılı bütçe kanununa bakıldığında bütçe cetvellerindeki tutarlara göre dolaylı vergiler, dolaysız vergiler ve mülkiyet üzerinden alınan vergilerin toplamının 2025 yıl toplam vergi gelirleri içindeki oranları aşağıdaki gibidir. Alttaki tabloya göre, 2025 yılında dolaylı vergilerin bütçe vergi gelirleri içindeki payı %65,15, dolaysız vergilerin payı %33,81 olarak bütçelenmiştir.

Vergi Grubu

2025 (Milyar TL)

Bütçedeki Payı (%)

Dolaysız Vergiler (red ve iadeler sonrası)

3.766,42

%33,81

Dolaylı Vergiler  (red ve iadeler sonrası)

7.256,98

%65,15

Mülkiyet Üzerinden Alınan Vergiler

115,35

%1,04

Toplam

11.138,75

-

Ancak dolaysız vergilerin 2025 yılı bütçe vergi gelirlerindeki payı daha da çarpıcı bir fotoğrafa işaret ediyor.

Dolaysız Vergiler

2025 (Milyar TL)

Bütçedeki Payı (%)

Gelir Vergisi

2.129,65

%62,54

Kurumlar Vergisi

1.275,72

%37,46

Toplam

3.405,37

-

2025 yılında dolaysız vergilerin %62,54’ü gelir vergisi olarak hedeflenirken, kurumlar vergisi hedefi %37,46’da kalıyor. Gelir vergisinin de %92,98’i ise gelir vergisi tevkifatı (kaynakta kesilen) olarak 2025 yılı bütçe vergi gelir hedefleri arasındadır. 

Kasım 2024 sonu itibariyle on bir aylık (Ocak – Kasım 2024 dönemi) kümülatif bütçe vergi geliri gerçekleşmelerinde dolaylı vergilerin payı %65,3, dolaysız vergilerin payı %34,7 olarak gerçekleşmiştir. 


2025 bütçe vergi hedefleri ve beklenen enflasyon farkı kaç? 

TBMM’de kabul edilen 7535 sayılı 2025 yılı Bütçe Kanunundaki vergiler 2024 yılına göre %50,37 oranında artışı gösteriyor ve bütçelenen vergiler her yıl olduğu gibi ağırlıklı olarak dolaylı vergilerden (%65,15) bekleniyor. Dolaylı vergiler hedefine gelir vergisi tevkifatı eklendiğinde bu oran %82,93’e (%17,78 gelir vergisi tevkifatı ve %65,15 dolaylı vergiler) çıkıyor. Bu durum, 2025 yılında da gelir vergisi dilimlerinde bir farklılık yaratılmayacağı anlamına geliyor. Bu nedenle, 2025 yılında gelir vergisi tarifesi nedeniyle dolaysız vergi hedeflerinin önemli bir kısmı gelir vergisi tevklfatı gerçekleşmelerinden geleceğini belirtmek falcılık olmaz. 

TCMB’nin 2025 enflasyon beklentisinin de %21 olduğu bir ortamda vergi gelirlerinin %50,37 olarak hedeflenmesi 2025 yılının vergi mükellefleri için zor bir mali yıl olacağını akla getiriyor. 


2025 yılında beklenen vergi düzenlemeleri 

2025 yılında yapılacak vergi düzenlemelerinin başında “karbon vergisi özelliği taşıyan vergilerin gözden geçirilerek tamamlayıcı karbon vergisi dâhil karbon fiyatlandırma araçları ile ilgili düzenlemeler” gelmektedir. İlaveten, vergi kanunlarındaki etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlerin kaldırılması veya şartlarının ağırlaştırılması (istisnadan yararlanma sürelerinin uzatılması veya istisna oranlarının azaltılması) 2025 yılının ilk çeyreğinde gündeme gelecektir. Bu çerçevede, kurumlar vergisi gelir gerçekleşmelerinin azalmasına neden olan enflasyon düzeltmesinin geçici vergi dönemlerinde uygulanmaması gündeme gelebilir. 

 

*Abdulkadir Kahraman'ın Ekonomist Dergisi için hazırladığı yazıdan alınmıştır. 

Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.


Özet

2025 yılı Bütçe Kanunu, TBMM tarafından 21 Aralık 2024 tarihinde onaylanmış olup, Resmî Gazete'de yayımlanması beklenmektedir. 2025 yılı bütçesinde vergi gelirlerinin %88,60'ı vergi gelirlerinden oluşmaktadır. Vergi gelirlerinde en büyük payı %19,12 ile gelir vergisi ve %19,04 ile ÖTV almaktadır. 2025 yılı bütçesinde dolaylı vergilerin payı %65,15, dolaysız vergilerin payı ise %33,81 olarak belirlenmiştir. Vergi gelirlerindeki artış oranı %50,37 olarak hedeflenmiş olup, bu durum 2025 yılının vergi mükellefleri için zor bir mali yıl olacağını göstermektedir. 2025 yılında karbon vergisi ve vergi kanunlarındaki istisna ve muafiyetlerin gözden geçirilmesi gibi düzenlemeler beklenmektedir.

İlgili makaleler

Gümrükte Gündem 2025

2025 yılında gümrük ve uluslararası ticaret gündemini neler bekliyor? Detaylar için yazımızı okuyun.

2025 yılı asgari ücreti açıklandı

2025 yılı için belirlenen asgari ücret, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yüzde 30 zam ile net 22.104 TL olarak açıklandı. Asgari ücret parametrelerine dair daha detaylı bilgi için yazımızı inceleyebilirsiniz.

Bağ-Kur nedir? Kimler Bağ-Kur (4/B) sigortalısıdır? Tüm yönleriyle Bağ-Kur sigortalılığı

Bağ-Kur nedir? Kimler zorunlu 4/b (Bağ-Kur) sigortalısıdır? Tüm yönleriyle Bağ-Kur sigortalılığı hakkında daha detaylı bilgi için yazımızı inceleyebilirsiniz.


    Bize ulaşın
    Daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçin.