6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince; iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işverenin iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi görevlendirme zorunluluğu daha önce, az tehlikeli sınıfta yer alan ve 50'den az çalışanı bulunan iş yerleri için 31 Aralık 2024 tarihine ertelenmişti. Söz konusu düzenlemeye yeni bir erteleme maddesi gelmediğinden uygulama 01.01.2025 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Konuya ilişkin özet hatırlatmalarımız aşağıdaki gibidir.
a- İSG Uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurma zorunluluğu
- İşveren varsa çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak işveren belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi de üstlenebilir.
- Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından Bakanlıkça ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilirler. İşe giriş ve periyodik muayeneler ile tetkikler iş yeri hekimlerinden alınabileceği gibi kamu sağlık hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden de temin edilebilir.
- Eğitimler, bakanlıkça yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve Türk Ticaret Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler tarafından kurulan müesseseler tarafından verilebilmektedir.
b- Elli (50) işçi sayısının tespitinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır
- 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamındaki öğrenci statüsünde olan çırak ve stajyerler, çalışan sayısının toplamına dâhil edilmez.
- Alt işveren işçileri çalışan sayısına eklenmez.
- Türkiye genelinde aynı vergi kimlik numarasına sahip tüzel veya gerçek kişi işverenin birden fazla tescilli ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerinin bulunması durumunda iş yerlerinin belirlenmesinde Sosyal Güvenlik Kurumu'ndaki tescil kayıtları esas alınır.
c- Uygulanacak cezalar
10-49 arasında işçi çalıştırıp, iş güvenliği uzmanı ve/veya iş yeri hekimi görevlendirmeyen işverenlere, görevlendirmediği her bir kişi için 2025 yılında ayrı ayrı 88.663 TL ve aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktarda ceza uygulanacaktır(6331-md.6/1-a).
d- Yürürlük
Uygulama başlangıç tarihi ertelemenin son bulduğu 01.01.2025 tarihidir.