EY Jump strategic report

Het strategisch belang van ESG-rapportage voor analisten en beleggers

Regulering en standaardisatie van duurzaamheidsinformatie is belangrijk, zodat analisten en beleggers deze goed kunnen inzetten bij investeringsbeslissingen.


In het kort:

  • Analisten en beleggers benadrukken het strategisch belang van ESG-reporting, omdat klimaatverandering ook de financiële waarde van ondernemingen raakt.
  • Zij vinden regulatie en standaardisering belangrijk, willen ESG-informatie gebruiken in investeringsbesluiten en spreken organisaties op hun verantwoordelijkheid aan.
  • Bovendien bestempelen zij klimaatimpact als Key Audit Matter. De accountant dient de ondernemingsleiding uit te dagen op voldoende en transparante toelichting bij de jaarrekeningcontrole.

Klimaatverandering raakt ook de financiële waarde van ondernemingen. Voor aandeelhouders is het belangrijk om goede informatie te krijgen, zodat zij kunnen investeren in bedrijven die bij hun (duurzame) doelen aansluiten.

Een aanvullende ESG-rapportage, die vanuit de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) vereist is, suggereert dat deze informatie momenteel nog onvoldoende beschikbaar is en nog niet (volledig) in beurskoersen wordt gereflecteerd. Wat ontbreekt er dan en waarom kunnen beleggers en analisten die informatie nog niet krijgen? Of als de beurskoers al wel goed rekening houdt met ESG-impact, hoe gaan aanvullende verplichtingen ons dan helpen?

Deze vragen stonden centraal bij het achtste rondetafelgesprek met beleggers en analisten over ESG-rapportage in het najaar van 2022.

Kortetermijnbelangen versus langetermijnrealiteit

Dat klimaat impact gáát hebben op de kasstromen staat buiten kijf. En hoe beter de beschikbare informatie, des te beter onderbouwd de keuzes en analyses. Analisten blijken soms nog behoorlijk ‘old-school’ ingesteld. Het draait om kasstromen en een relatief korte termijn. Beleggers verwachten dat de gestelde koersdoelen binnen afzienbare tijd worden behaald. Het is nu nog lastig om klimaatinformatie in te prijzen. Die heeft vaak pas op langere termijn impact op de kasstromen. Bovendien is het nu vaak nog niet duidelijk welke bedrijven binnen een bedrijfstak juist ‘goed’ of ‘slecht’ zullen presteren.

De bestaande informatie kan naar een hoger niveau worden getild, met name op het gebied van vergelijkbaarheid en volledigheid. Om ondernemingen de goede kant op te laten bewegen, vinden beleggers regulering en standaardisatie belangrijk. Pas dan zal duurzaamheidsinformatie ook veel meer gebruikt (kunnen) worden bij het investeren. Een voorbeeld: een laag alignment-percentage op basis van de EU Taxonomie is op zichzelf niet leidend bij een investeringsbeslissing. Dat percentage moet bezien worden in samenhang met informatie over strategie en beleid en die informatie moet consistent binnen een betreffende sector voorhanden zijn. Daar kunnen beleggers en analisten iets mee.

Anderzijds zijn kasstromen en de beurskoers niet de enige relevante factoren. Beleggers kopen of verkopen immers niet alleen, maar zijn ook verbonden met ondernemingen. Zij geven aan met bedrijven in gesprek te gaan en hen aan te spreken op hun verantwoordelijkheid, ook vanuit hun maatschappelijke betrokkenheid. Deze discussies stimuleren samen met de verplichte rapportage de verandering. En dat is nu net wat wordt beoogd: rapporteren is geen doel op zich, het is een middel om te komen tot een beter werkende wereld.

Klimaatimpact Key Audit Matter

Van de accountant wordt verwacht dat deze het bestuur kritisch bevraagt op klimaatrisico’s, gezien de enorme impact die klimaatverandering kan hebben. Daarbij moet worden aangestuurd op voldoende en transparante toelichting. Beleggers vinden het belangrijk om het comfort te krijgen dat de accountant bij de jaarrekeningcontrole aandacht heeft gehad voor belangrijke zaken die de onderneming raken en dat de accountant de ondernemingsleiding daarop heeft uitgedaagd. Stelliger gezegd: in de huidige tijd moet klimaatimpact een Key Audit Matter zijn.

Volgens de aanwezigen is de ondernemingsleiding echter eerst aan zet. Ondernemingen horen goed onderbouwde toekomstscenario’s te rapporteren en het management mag daar verantwoordelijk voor worden gehouden, ook met een ‘in control statement’. De accountant kan vervolgens de scenario’s die het bestuur hanteert als onderdeel van de controle toetsen en eventuele tekortkomingen reflecteren in zijn of haar opinie, zo werd gesteld.

Daarnaast wordt op termijn reasonable assurance bij de ESG-informatie zelf verwacht. Ook daar ligt de bal bij het management, waren de aanwezigen eensgezind. De accountant kan niet meer zekerheid toevoegen dan de onderneming kan claimen. Eerst moeten de processen en onderbouwing op orde zijn. Daarbij geldt dat in beginsel alles te controleren is, zolang daarvoor maar goede toetsingscriteria bestaan. Verslaggevingsstandaarden en controlestandaarden zullen dus doorontwikkeld moeten worden, maar ook de meetmethoden voor ESG-informatie moeten helder en eenduidig zijn.

Het zal een proces van vallen en opstaan zijn, gezien de complexe materie en nieuwigheid, maar de accountant heeft als geen ander de kennis en kunde op het gebied van assurance en rapporteren in huis en kan specialisten inschakelen voor specifieke onderwerpen, zoals dat nu al voor zaken als belastingen en pensioenen gebruikelijk is.

Hoeveel zekerheid kan worden ontleend?

Los van de theoretische mogelijkheden en vereisten zien de aanwezigen nog wel een ander groot risico bij ESG-verslaggeving en bijbehorende assurance: gebruikers die denken dat er iets anders staat dan er werkelijk staat en die denken meer zekerheid te hebben dan in werkelijkheid het geval is. Vooral bij kwalitatieve informatie zou dat een uitdaging zijn.

 

Want is het überhaupt wel breed bekend wat onder limited of reasonable assurance mag worden verstaan en helemaal in relatie tot ESG-informatie? Daarom werd een nieuwe denkrichting gesuggereerd: een kleurcodering voor de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van informatie, in plaats van slechts twee overkoepelende smaken. Ook werd gedacht aan een vorm van continuous of process auditing, waarbij veel meer gekeken wordt naar de processen van de onderneming zelf, naar de adequaatheid van gehanteerde meetmethoden en of zij gedurende de gehele periode consequent hebben gefunctioneerd en zijn toegepast.

 

Transparantie over remuneratie

Naast transparante informatie over ESG hebben beleggers behoefte aan duidelijkheid over hoe beloningen zijn bepaald. De interesse van beleggers is breder dan klimaat alleen. Tijdens het afgelopen seizoen van aandeelhoudersvergaderingen toonden zij bijvoorbeeld grote aandacht voor het beloningsverslag. Aandeelhouders waren veelal kritisch op het beleid en de beloningen en lieten in een aantal gevallen een duidelijke adviserende stem ‘tegen’ horen.

 

Beleggers willen duidelijkheid over hoe de beloningen zijn bepaald, zeker als dat niet gebeurt op basis van IFRS-cijfers, maar via zogeheten Alternative Performance Measures. Zij verwachten in het verlengde daarvan van de accountant een stevige rol ten aanzien van het beloningsverslag, specifiek wanneer voor het bepalen van de bezoldiging wordt afgeweken van de gecontroleerde cijfers conform de jaarrekening. Maar daar zit wel een dilemma.

 

De accountant heeft vanuit de wetgever in Nederland namelijk slechts een zeer kleine rol rond het beloningsverslag gekregen. Er is sprake van een vereiste ‘formele toets’ (voldoet het verslag aan de wettelijke vereisten?), een consistentietoets (is de informatie consistent met andere tijdens de controle verkregen informatie?) en de accountant dient eventuele materiële tekortkomingen te adresseren op basis van wat hij of zij al vanuit de jaarrekeningcontrole reeds van de onderneming weet. De accountant heeft vanuit de wet echter geen autoriteit voor een daadwerkelijke inhoudelijke controle en zou daarvoor eerst een separate opdracht moeten krijgen. Niettemin gaat EY over dit onderwerp het gesprek aan met haar klanten, vanuit het alert zijn op signalen en de vraag wat de keuzes ten aanzien van de bezoldiging voor de rest van de controle betekenen.

 

De roep van de beleggers vormt gelijk ook een oproep aan raden van commissarissen; er is behoefte aan een expliciete opdracht voor de accountant rond het bezoldigingsverslag.

Lees ook

Hoe ESG de rol van de audit-commissie bij duurzaamheidsverslaggeving vergroot 

Hoe ESG de rol van de audit-commissie bij duurzaamheidsverslaggeving vergroot

De kansen van de verplichte implementatie van de CSRD voor uw organisatie

De CSRD gaat over veel meer dan alleen rapporteren op duurzaamheid. Als ondernemingen de implementatie benaderen als een kans in plaats van een risico kunnen ze de winnaars van morgen worden.

    Samenvatting

    Het diner voor beleggers en analisten dat EY jaarlijks organiseert, stond dit keer in het teken van ESG-reporting. We spraken over de duidelijke link tussen klimaatverandering en de financiële waarde van organisaties, het belang van regulatie en standaardisering in ESG-informatie om tot betere investeringsbesluiten te komen en de rol van de accountant die vooral het management dient uit te dagen op voldoende en transparante toelichting over dit onderwerp in de jaarrekening.

    Over dit artikel

    Auteurs