Sosyal Güvenlik ve İş Mevzuatı Sirküler No: 20

SGK internet sitesinden 02/05/2025 tarihinde “Kısıtlanacak Meslek Kodları Hakkında Duyuru” yayımlanmıştır. Benzer konu başlığı ile SGK ayrıca ünitelerine de bir Genel Yazı (E-66325124-203.99-115555274 17.04.2025) göndermiştir. 

Bilindiği üzere, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Fiili hizmet süresi zammı" başlıklı 40 ıncı maddesinde sayılan işlerde veya işyerlerinde çalışan sigortalılar (4/a ve 4/c kapsamında) fiili hizmet süresi zammından yararlanabilmektedir. Bu çalışmaların fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilebilmesi için Kanun kapsamındaki işyerleri ile birlikte belirtilen işlerde fiilen çalışması ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalması şartı aranılmaktadır. 

Aşağıda belirtilen iki hata/eksiklikten dolayı yeni bir düzenleme ihtiyacı hasıl olmuştur.
 

• Fiili hizmet süresi zammı kapsamına tabi iş yeri olarak tanımlanan, iş kolu ve belge türü bildirim yapılabilecek nitelikte olan iş yerlerinden işin risklerine maruz kalmayacak nitelikte olduğu düşünülen meslek kodlarından (aşçı, bekçi, çaycı, danışman, hizmetli veya sekreter gibi meslek kodları) hizmet bildirimlerinin yapılması, 
• Bunun yanında, sigortalıların yaptıkları işin Kanunda fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki belirtilen işin fiilen riskine maruz kaldığı halde o işe ait meslek kodu girişinin hatalı yapılması ihtimali. 

Bu nedenlerle; 
 

• Yazımız ekinde gönderilen listede yer alan meslek kodlarından 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında fiili hizmet süresi zammına tabi sigortalılık bildirimi yapılamayacak meslekler belirlenmiştir. Bu düzenleme ile fiili hizmet süresi zammı kapsamında tanımlanmış iş yerlerinin işverenlerince kısıtlanan meslek kodlarından 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi SGK’ya fiili hizmet süresi zammı kapsamında hizmet bildirilmesinin önüne geçilmiştir. 
• Yapılan işin fiilen riskine maruz kaldığı halde meslek kodu girişi işverenlerce, hatalı bildirilen sigortalıların hatalı meslek kodları işverence düzeltilerek yapmış oldukları işe uygun olan meslek kodu bildirimlerinin yapılması ya da hizmetlerin FHSZ tabi olmayan belge türü ile bildirilmesi gerekmektedir. 
• Nisan 2025 dönemine ait hizmetlerin bildirimlerinden itibaren geçerli olmak üzere, kısıtlanan meslek kodlarından iş yerleri tarafından SGK’ya fiili hizmet süresi zammına tabi belge türleri ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışanların APHB/MUHSGK aracılığı ile hizmetlerinin bildirimleri engellenecek olup bildirim aşamasında işverenlere hata mesajı dönülecektir. 
• Diğer taraftan meslek kodu kısıtlaması sebebiyle hizmet bildirimi yapılamayacak sigortalıların, işin özellikli durumu, iş yerinin ve yapılan işin ya da mesleğin niteliği gereği fiili olarak fiili hizmet süresi zammına tabi çalışmaları bulunması halinde SGK’ya hizmet bildirimlerinin yapılması, meslek kodu kısıtlaması yapılması sebebiyle hizmet bildirimi yapılamayan sigortalıların fiili hizmet süresi zammına tabi işte çalıştırıldığının belgelendirilmesi gerekmektedir. 
• İşverence fiili hizmet süresi zammına tabi işte çalışmasını doğrular ve kanıtlar nitelikte belgelerin üniteye ibraz edilmesi halinde, ilgili ünite tarafından tanımlama işlemi yapılarak işverenlerce APHB/MUHSGK ile hizmet bildirimlerinin yapılması sağlanabilecektir. Sigortalının söz konusu iş yerinde çalışmaya devam ettiği sürece ilgili iş yeri tarafından kısıtlanmış meslek kodu ile fiili hizmet süresi zammına tabi belge türü ile hizmet bildiriminin işveren tarafından yapılması sağlanacaktır. Tanımlaması yapılan sigortalının iş yerinden ayrılması halinde kullanıcı tarafından yapılan tanımlama işlemi işten ayrılış tarihi itibariyle otomatik olarak sistem tarafından sonlandırılacaktır. 

Sonuç olarak; 

Fiili Hizmet kapsamında bir işyeriniz ve çalışanlarınız var ise 2025/4 MUHSGK öncesi meslek kodlarınızın kontrol edilmesi, işlemlerin son günlere bırakılmaması, ekli listede yer alan kısıtlı listede yer alıp almadıklarının teyidi, işin riskine maruz kaldığı halde hatalı meslek kodu ile yapılan bildirimlerin düzeltilmesi, meslek kodu kısıtlaması yapılması sebebiyle hizmet bildirimi yapılamayan sigortalıların fiili hizmet süresi zammına tabi işte çalıştırıldığının ilgili SGK ünitesine belge ile kanıtlanması gerekecektir. 

Söz konusu Duyuru'ya ulaşmak için tıklayınız...

Fiili hizmet süresi zammına tabi sigortalılık bildirimi yapılamayacak meslekler listesine ulaşmak için tıklayınız...

Saygılarımızla,
Erkan Baykuş
EY Türkiye Vergi Bölümü Başkanı

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.