Verzamelbesluit lijfrente in winstsfeer gewijzigd

Toelichting stakingslijfrente, toepassing hardheidsclausule bij afsplitsing en verruiming goedkeuring bij een juridische fusie

De Staatssecretaris van Financiën heeft recentelijk het verzamelbesluit lijfrenten in de winstsfeer gewijzigd. De wijzigingen betreffen een verduidelijking in een voorbeeld, toepassing van de hardheidsclausule in geval van een afsplitsing en verruiming van een goedkeuring voor de situatie waarin bij een juridische fusie de verdwijnende rechtspersoon geen onderneming drijft, maar de verkrijgende rechtspersoon wel. 

Stakingslijfrente en reëel geval

In het besluit is het volgende voorbeeld aangepast. Een ondernemer draagt zijn eenmanszaak over aan een eigen nieuw opgerichte of bestaande bv, tegen (onder meer) een lijfrente. De bv (de verzekeraar-overnemer) draagt, volgens een vooropgezet plan, de verkregen onderneming – zonder lijfrente – direct over aan een nieuw opgerichte of bestaande dochtermaatschappij waarin zij 50% van de (gewone) aandelen bezit. De resterende 50% is in handen van een derde. Deze dooroverdracht vindt plaats op zakelijke basis. Deze situatie kwalificeert volgens de staatssecretaris geheel als een reëel geval, gezien het feit dat deze situatie materieel kan worden gelijkgesteld met de toetreding tot een samenwerkingsverband en gezien het met betrekking tot een dergelijke toetreding in het besluit geformuleerde beleid. 

De staatssecretaris merkt ook nog op dat het uitreiken van andere dan gewone aandelen is toegestaan. Dit leidt volgens de bewindsman niet tot een beperking van de premieaftrek zolang de verzekeraar-overnemer de gerechtigdheid tot het vermogen en de winst blijft behouden.

Afsplitsing en hardheidsclausule

De staatssecretaris geeft aan hij bij bijzondere omstandigheden de hardheidsclause wil toepassing in situaties waarin strikt genomen niet is voldaan aan de wettelijke eisen voor ontheffing van de zogenoemde andere-verzekeraarsanctie (als een lijfrenteverplichting overgaat op een andere verzekeraar). 

Een dergelijke situatie deed zich volgens de bewindsman voor bij een fiscaal gefaciliteerde herstructurering in het kader van een bedrijfsopvolging, waarbij abusievelijk een verkeerde route werd gekozen waardoor de andere-verzekeraarsanctie van toepassing werd. Indien een alternatieve route was gevolgd zou hetzelfde eindresultaat zijn bereikt zonder dat de sanctie in werking was getreden. Na ontdekking van dit abuis is de lijfrenteverplichting afgestort bij een professionele verzekeraar. Het geheel van deze omstandigheden acht de staatssecretaris zodanig dat via de hardheidsclausule afwijking van het wettelijke vereiste voor ontheffing gerechtvaardigd is en daarom heeft de staatssecretaris goedgekeurd dat de andere-verzekeraarsanctie in deze situatie achterwege kon blijven.

Juridische fusie

Bij overgang van de lijfrenteverplichting in het kader van een juridische fusie is, analoog aan de situatie bij splitsing, in beginsel de andere-verzekeraarsanctie van toepassing. 

De staatssecretaris acht aanvullende goedkeuring passend als de verdwijnende rechtspersoon geen onderneming drijft, maar de verkrijgende rechtspersoon wel een dergelijke onderneming drijft of een aandelenbezit heeft van ten minste 50% in een vennootschap die een onderneming drijft. Dit aandelenbezit moet ten minste 50% van de statutaire stemrechten in de vennootschap vertegenwoordigen en in alle gevallen recht geven op ten minste 50% van de winst en ten minste 50% van het vermogen van die vennootschap. Deze aanvullende goedkeuring acht de staatssecretaris passend vanwege het bijzondere karakter van een juridische fusie en de omstandigheid dat bij een juridische fusie men veelal de keuze heeft om de bv met de lijfrenteverplichting(en) te laten optreden als hetzij de verkrijgende rechtspersoon, hetzij de verdwijnende rechtspersoon. 

Het besluit vindt u hier.