spolka jawna jpk kr pd

Spółka jawna i jej wspólnicy a JPK_KR_PD


Spółka jawna, jako osobowa spółka handlowa, nie posiada osobowości prawnej, ale ma zdolność prawną, co pozwala jej na nabywanie praw i zaciąganie zobowiązań. W niniejszym artykule przyjrzymy się interesującemu case study dotyczącym spółki jawnej i jej wspólników w kontekście nowych przepisów JPK_KR_PD, które obowiązują od 1 stycznia 2025 roku.

Omówimy, jak zmiany w ustawie o CIT w kontekście ,,JPK_CIT” wpływają na obowiązki podatkowe spółek jawnych i ich wspólników, szczególnie w kontekście prowadzenia ksiąg rachunkowych i przesyłania ich w formie elektronicznej.

Czy nowe przepisy wprowadzą dodatkowe obowiązki dla spółek jawnych, które złożyły deklarację CIT-15J?

Zapraszamy do lektury, aby dowiedzieć się więcej o zawiłościach prawnych i podatkowych związanych z JPK_KR_PD.

Tekst jest częścią cyklu artykułów przygotowanych w obszarze Tax Technology.





Spółka jawna – co to jest? Charakterystyka i definicja

Spółka jawna to osobowa spółka handlowa, której specyfika polega na braku osobowości prawnej. Ma jednak zdolność prawną, co pozwala jej na nabywanie praw oraz zaciąganie zobowiązań we własnym imieniu.

Wspólnikami spółki jawnej mogą być różne podmioty, w tym:

  • osoby fizyczne (czyli osoby prywatne),
  • osoby prawne (np. inne spółki),
  • jednostki organizacyjne, które nie mają osobowości prawnej, takie jak spółki osobowe prawa handlowego.

Spółka jawna powstaje w momencie jej rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Dopiero od tego momentu może rozpocząć działalność gospodarczą i staje się podmiotem praw i obowiązków, co wiąże się z uzyskaniem numeru NIP (Numer Identyfikacji Podatkowej).

W przypadku, gdy wspólnikiem spółki jawnej jest inna spółka prawa handlowego, w nazwie spółki jawnej należy umieścić pełną nazwę tego wspólnika, dodając określenie „spółka jawna”. To wskazuje na formę organizacyjną przedsiębiorstwa i jest istotne dla identyfikacji prawnej spółki.

Spółka jawna na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych

Zasadniczo spółka jawna nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Istnieją jednak pewne okoliczności, w których może stać się takim podatnikiem. 

Co istotne, zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 1a ustawy o CIT, spółka jawna staje się podatnikiem CIT, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1. Siedziba lub zarząd w Polsce: Spółka musi mieć swoją siedzibę lub zarząd na terenie Polski.
2. Wspólnicy: Wspólnikami spółki nie mogą być wyłącznie osoby fizyczne. Oznacza to, że przynajmniej jeden ze wspólników musi być osobą prawną lub innym podmiotem, który nie jest osobą fizyczną.
3. Brak złożenia deklaracji: Jeśli spółka nie złoży przed rozpoczęciem roku obrotowego deklaracji CIT-15J (Informacji o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki) staje się podatnikiem CIT. 

Deklarację tę należy złożyć do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla siedziby spółki jawnej oraz do naczelnika urzędu skarbowego odpowiedniego dla każdego wspólnika, który osiąga dochody z tej spółki.

W przypadku, gdy spółka jawna spełnia wszystkie powyższe warunki, staje się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.


Spółka jawna a JPK_KR_PD - case study

W kontekście przepisów dotyczących JPK_KR_PD, które weszły w życie 1 stycznia 2025 roku, pojawia się interesujące studium przypadku, które chcielibyśmy omówić. 

Zgodnie z art. 9 ust. 1c ustawy o CIT, podatnicy prowadzący księgi rachunkowe mają obowiązek:

  • Prowadzić księgi rachunkowe przy użyciu programów komputerowych.
  • Przesyłać te księgi do właściwego naczelnika urzędu skarbowego po zakończeniu roku podatkowego, w terminie do dnia upływu terminu złożenia rocznego zeznania podatkowego (CIT-8 / CIT-8E).
  • Stosować się do odpowiedniej struktury logicznej JPK_KR_PD i JPK_ST_KR.
  • Przestrzegać zasad dotyczących przesyłania ksiąg podatkowych lub ich części  i dowodów księgowych w formie elektronicznej (art. 193a § 2 i 3 Ordynacji Podatkowej).

Na pierwszy rzut oka przepisy te wydają się jasne. Jednakże, gdy przyjrzymy się im bliżej – tym razem artykułowi 9 ust. 1e ustawy o CIT, zauważymy, że dotyczy on spółek niebędących osobami prawnymi, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne. W takim przypadku spółki te są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu programów komputerowych oraz przesyłania tych ksiąg do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, zgodnie z art. 9 ust. 1c. Księgi te muszą być przekazywane w terminie do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku obrotowego.


Zbieżność z przepisem art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy o CIT? 

W przepisie art. 9 ust. 1e brakuje jednej istotnej przesłanki, która sprawia, że spółka jawna staje się podatnikiem na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych. Mowa tu o sytuacji, gdy spółka nie złoży przed rozpoczęciem roku obrotowego informacji o podatnikach podatku CIT oraz podatnikach podatku PIT, którzy mają prawa do udziału w zysku tej spółki – Deklaracja CIT-15J.

Przepis art. 9 ust. 1e nie uwzględnia przesłanki niezłożenia przez spółkę jawną deklaracji CIT-15J, co tworzy sytuację, w której podatnik, który złożył deklarację CIT-15J (co oznacza, że nie jest podatnikiem na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych), mimo wszystko będzie zobowiązany do złożenia pliku JPK_KR_PD, jeśli spełnia pozostałe warunki:

  • Spółka niebędąca osobą prawną, której wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne.

Przykład: 

Rozważmy spółkę jawną (niebędącą osobą prawną), w której wspólnikami są zarówno osoby prawne, jak i osoby fizyczne. Jeśli spółka ta złożyła deklarację CIT-15J, na gruncie art. 1a ust. 3 pkt 1a ustawy o CIT, nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Jednak art. 9 ust. 1e nie wymienia przesłanki niezłożenia przez spółkę jawną deklaracji CIT-15J.

Może to oznaczać, że mimo iż spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, będzie zobowiązana do złożenia pliku JPK_KR_PD. To stawia przed wspólnikami spółek jawnych nowe wyzwania związane z przestrzeganiem przepisów podatkowych i elektronicznym przesyłaniem dokumentacji.


Wspólnicy spółki jawnej a JPK_KR_PD:

Case study 1:

Zgodnie z sugestiami przekazanymi przez Ministerstwo Finansów – w kontekście, w jaki sposób spółka z o.o., która jest wspólnikiem spółek jawnych będzie wykazywała w nowym JPK_KR_PD przychody ze spółek jawnych, w których jest wspólnikiem? Czy wystarczające będzie raportowanie tej samej kwoty w części RPD?

Spółka z o.o. winna wykazać w JPK_KR_PD dane dotyczące przychodu i kosztów uzyskania przychodów osiągniętych z tytułu bycia wspólnikiem spółek jawnych jedynie w węźle RPD:

  • Przychody (uzyskane z tytułu bycia wspólnikiem spółek jawnych) - w polu K_7 - Przychody podlegające opodatkowaniu nie ujmowane w księgach rachunkowych.
  • Koszty uzyskania przychodów (poniesione z tytułu bycia wspólnikiem spółki jawnej) - w polu K_8 - Koszty uznawane za koszty uzyskania przychodów nie ujmowane w księgach rachunkowych.

Case study 2:

Zgodnie z sugestiami przekazanymi przez Ministerstwo Finansów – w kontekście, wątpliwości dotyczącej kwestii raportowania ,,JPK_CIT” w przypadku spółek jawnych, które nie są podatnikami CIT. Czy ich wspólnicy powinni raportować przychody z wyżej wymienionych spółek jawnych? Jeżeli tak, to czy w całości, czy jedynie w części przypadającej na udział tego wspólnika, w zysku spółki jawnej?

W przypadku spółek jawnych, które nie są podatnikami CIT, przychody z tych spółek jawnych raportują również ich wspólnicy. Wspólnik wykazuje w JPK_KR_PD dane dotyczące przychodu i kosztów uzyskania przychodów osiągniętych w tej spółce proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz wykazuje je w węźle RPD:

  • Przychody (uzyskane z tytułu bycia wspólnikiem spółek jawnych) - w polu K_7 - Przychody podlegające opodatkowaniu nie ujmowane w księgach rachunkowych.
  • Koszty uzyskania przychodów (poniesione z tytułu bycia wspólnikiem spółki jawnej) - w polu K_8 - Koszty uznawane za koszty uzyskania przychodów nie ujmowane w księgach rachunkowych.

Podsumowanie

Nowe przepisy dotyczące JPK_KR_PD wprowadzają dodatkowe obowiązki dla spółek jawnych jak (jak i ich wspólników). Mogą one być zobowiązane do przesyłania ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej, nawet jeśli nie są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Ponadto wspólnicy spółek jawnych powinni być świadomi swoich obowiązków związanych z raportowaniem przychodów i kosztów uzyskania przychodów w JPK_KR_PD.

Warto zwrócić uwagę na szczegóły przepisów i dodatkowych objaśnień opublikowanych przez Ministerstwo Finansów, aby uniknąć nieporozumień i błędów w rozliczeniach podatkowych.

Kontakt
Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje

Autorzy

Polecane artykuły

JPK_CIT krok po kroku: Jak się przygotować?

Projekt rozporządzenia w sprawie JPK_CIT, przedstawiony przez Ministerstwo Finansów, wprowadza szereg nowych obowiązków, które mają na celu zwiększenie przejrzystości i efektywności procesów kontrolnych przeprowadzanych przez organy podatkowe. Jak się przygotować?

Struktury logiczne w e-Sprawozdaniach Finansowych a JPK_CIT - kluczowe zmiany

Poznaj zmiany w strukturach logicznych e-Sprawozdań Finansowych wprowadzonych przez Ministerstwo Finansów. Dowiedz się, jak dostosować się do nowych wymogów i jakie mają one konsekwencje dla JPK_CIT.

Amortyzacja a JPK_ST_KR

Jak wprowadzenie JPK_ST_KR wpłynie na ewidencjonowanie amortyzacji środków trwałych i wartości niematerialnych? Poznaj kluczowe elementy, metody oraz narzędzia wspierające zgodność z nowymi regulacjami podatkowymi.