EY Duurzame ai in actie

Duurzame AI: Hoe jouw organisatie de milieu-impact kan verminderen


In dit artikel wordt de impact van AI op duurzaam ondernemen onderzocht en praktische handvatten geboden voor hoe organisaties duurzaamheidsprincipes kunnen integreren in de volledige AI-ontwikkelcyclus.


In het kort:

  • AI is een centraal onderwerp geworden in wereldwijde duurzaamheidsdiscussies, nu overheden, bedrijfsleiders en onderzoekers zowel het transformerende potentieel als de milieutechnische uitdagingen van AI erkennen.
  • De ecologische voetafdruk van AI is reëel. Huidige AI-toepassingen verbruiken megawatturen aan elektriciteit, miljoenen liters koelwater en produceren tonnen elektronisch afval, wat rechtstreeks bijdraagt aan hogere cijfers op het gebied van uitstoot, waterverbruik en afval.
  • Om écht duurzame AI te bouwen, moeten organisaties sterke duurzaamheidsmaatregelen integreren in de volledige AI-levenscyclus, zoals het toepassen van Sustainable AI Governance en het implementeren van technische oplossingen op het niveau van infrastructuur, modellen en data.

Met de AI Action Summit in februari 2025 werd Parijs het wereldwijde centrum voor AI-discussies. Belangrijke internationale belanghebbenden kwamen bijeen om de kansen en risico's van AI te verkennen, met bijzondere aandacht voor de milieu-impact en de noodzaak van verantwoordelijke AI-praktijken. Als resultaat van de top werd een nieuwe internationale Coalition for Environmentally Sustainable AI opgericht, die meer dan 90 partners samenbracht — waaronder overheden, technologiebedrijven en internationale organisaties — om concrete strategieën te ontwikkelen voor het verminderen van de milieu-impact van AI. Daarnaast hebben de OECD en IEEE de dialoog verder bevorderd door de verborgen kosten van AI te benadrukken, zoals aanzienlijk energie- en waterverbruik, en de dringende behoefte aan duurzame infrastructuur en gerelateerde regelgevende maatregelen te onderstrepen.

Een van de belangrijke concepten in het debat over AI-duurzaamheid is het Jevons’ Paradox, voor het eerst beschreven door econoom William Stanley Jevons in 1865, en Generatieve AI verergert

Duurzame AI is geen bestemming, het is een operationeel model. Ons vorige artikel verkende de uitdagingen van de milieu-impact van AI: terwijl AI het potentieel heeft om efficiëntie te stimuleren en milieuvervuiling te verminderen, is het steeds meer hulpbronnenintensief, vooral bij het trainen van grote modellen. Maar welke concrete stappen moeten worden genomen om duurzaamheid in AI-strategieën te integreren? Hier verschuiven we van het identificeren van uitdagingen naar het bieden van een praktische routekaart voor bedrijven om duurzame praktijken succesvol in hun AI-operaties te integreren.

Om het eenvoudig te zeggen: om Duurzame AI te vestigen, raden we twee belangrijke stappen aan:

  1. Bestuur met verantwoordelijkheid. Definieer duidelijke eigendom, stel milieubudgetten vast en bouw controlepunten in de AI-levenscyclus om ervoor te zorgen dat de impact wordt gemeten, beoordeeld en aangepakt.
  2. Technische integratie op elk niveau. Pas duurzaamheidsprincipes toe in infrastructuur, modelontwerp en datapraktijken, door middel van CO2-bewuste planning, efficiënte architecturen en slanker dataverkeer.

Duurzaamheidsbeheer voor AI

Bestuur gaat verder dan het schrijven van beleidsdocumenten — het zorgt ervoor dat de milieu-impact zichtbaar, meetbaar en geïntegreerd is in de besluitvorming gedurende de hele AI-levenscyclus. Effectief duurzaamheidsbeheer voor AI moet duidelijke verantwoordelijkheden creëren, afdwingbare grenzen stellen en duurzaamheid binnen operationele workflows integreren in plaats van het als een aparte of secundaire zorg te beschouwen.

Duurzaamheid moet een kernontwerpprincipe zijn in AI, naast beveiliging, kosten en prestaties. Wanneer het in workflows wordt geïntegreerd, wordt het een strategisch hulpmiddel om inefficiënties te identificeren, computerverspilling te verminderen en de veerkracht van systemen te verbeteren. Real-time inzichten in emissies en energieverbruik stellen slimmer afgewogen beslissingen mogelijk, wat vaak resulteert in slankere modellen, gerichter datagebruik en betere resultaten. Bestuur voegt waarde toe door milieuvriendelijke verantwoordelijkheid in dagelijkse beslissingen te integreren.

Vragen die de besluitvorming in gang moeten zetten:

Voor ontwikkeling:

Is AI noodzakelijk voor deze use case? Kunnen op regels gebaseerde of heuristische methoden vergelijkbare resultaten bereiken?

Tijdens modelontwerp:

Hebben we milieudoelen vertaald naar architectuur- of infrastructuurkeuzes? Gebruiken we minimaal levensvatbare compute?

Na implementatie:

Worden emissies en energieverbruik tijdens de productie gemonitord? Zijn auto-scaling drempels en afschrijvingsbeleid duidelijk gedefinieerd en afgedwongen?

Van bestuur naar uitvoering: Implementeren van technische maatregelen voor duurzame AI

Nadat de fundamenten voor duurzaamheidsbeheer zijn gelegd, is de volgende stap het implementeren van praktische technische maatregelen die de milieu-impact van AI verminderen. Aangezien goed bestuur alleen werkt als het wordt vertaald naar engineeringacties, heeft elke ontwerpe beslissing; van gegevensverwerking tot infrastructuurconfiguratie, een directe impact op energieverbruik, emissies en hardwarebehoefte. Door benaderingen zoals CO2-bewuste computing, efficiënte modelselectie en modulaire hardware-upgrades te omarmen, kunnen organisaties duurzaamheidsprincipes vertalen naar concrete, meetbare acties.

Omdat AI-systemen moeilijk te ontleden of te optimaliseren zijn na implementatie, wordt aanbevolen om duurzaamheid vroegtijdig in te bedden — door te focussen op de drie kerncomponenten van AI-systemen: infrastructuur, model en data:

  1. Infrastructuur: Gebruik CO2-bewuste werkbelastingplanning, energie-efficiënte instantie-types en cloudregio's met schone energieprofielen. Verleng de levensduur van servers door modulaire upgrades.
  2. Modellen: Kies architecturen die voldoen aan nauwkeurigheidseisen met minder parameters. Pas standaard kwantisatie, snoeien en gemengde precisie toe.
  3. Data: Geef prioriteit aan kwaliteit boven kwantiteit. Selecteer trainingssets, verminder overbodige gegevens en neem incrementele hertraining aan in plaats van volledige modelvernieuwingen.

Het doel is niet alleen om emissies te verminderen, maar om duurzaamheid te integreren in de kernbesluitvormingsprocessen naast latentie, kosten en prestatieoverwegingen.

Conclusion

Snelle successen: wat je direct kunt implementeren

  • Kies modellen die passen bij de taakcomplexiteit en schaal je modellen op maat.
  • Gebruik koolstofbewuste planningshulpmiddelen om workloads te plannen tijdens schonere energieperiodes of in cloudregio’s met een lagere koolstofintensiteit.
  • Monitor het gebruik van grafische verwerkingseenheden (GPU’s). Bundel niet-kritieke workloads en schakel onderbenutte rekeneenheden uit om stille energieverspilling te voorkomen.
  • Meet emissies en integreer deze gegevens in je experimenttracking.

Langetermijnstrategieën: Strategische verschuivingen voor systeemimpact

  • Stem de vraag naar rekenkracht af op het aanbod van schone energie. Werk samen met inkoop- en infrastructuurteams om stroomafnameovereenkomsten (PPA’s) te sluiten die bijdragen aan nieuwe capaciteit voor hernieuwbare energie.
  • Ontwerp infrastructuur met circulariteit in gedachten. Geef de voorkeur aan modulaire systemen die gedeeltelijke hardware-upgrades mogelijk maken en de levensduur verlengen, waardoor belichaamde emissies en e-afval worden verminderd.
  • Maak emissies tot een gemonitorde KPI. Integreer milieumetingen in machine learning-operaties, modelbeheersingsprocessen en dashboards voor het management, op gelijke voet met prestaties, kosten en risico’s.
  • Handhaaf hergebruik- en hertrainingsdrempels. Voer versiebeheer, herkomsttracking en modelhergebruikbeleid in om onnodige trainingsrondes en dubbele dataverwerking te vermijden.
  • Stel sterke databeheerpraktijken op ter ondersteuning van duurzaamheidsdoelstellingen: verzamel relevante, hoogwaardige data met minimale verspilling en milieu-impact. Implementeer duidelijk versiebeheer, herkomsttracking en datagebruikbeleid om redundantie en onnodige opslag of rekenkracht te beperken.

Duurzame AI is geen abstract ideaal, maar een concreet kader dat zowel sterk bestuur als technische uitvoering vereist. Door duurzaamheid te integreren in infrastructuur, modelontwerp en datapraktijken, kunnen organisaties hun milieu-impact verminderen en tegelijkertijd de operationele efficiëntie verbeteren. De weg vooruit is duidelijk: verantwoordelijke AI-ontwikkeling moet milieuverantwoording op elk stadium van de levenscyclus centraal stellen.

Dit is het tweeded eel in de EY SustAInable serie — een verzameling artikelen, onderzoeken en opiniebijdragen over de wisselwerking tussen AI en duurzaamheid. In ons eerste artikel, "AI en duurzaamheid: kansen, uitdagingen en impact", onderzochten we de paradox van AI: het vermogen om zowel milieudruk te verlichten als te verergeren. In deze tweede aflevering vertaalden we die inzichten naar de praktijk en schetsten we een stappenplan om duurzaamheid te verankeren in elke laag van de AI-levenscyclus.

Bij EY zien we duurzaamheid niet als een beperking van innovatie, maar als een vermenigvuldiger van waarde en een fundamentele pijler van ons Responsible AI Framework en de bijbehorende Responsible AI Principles. Onze benadering erkent dat verantwoorde innovatie — waarin vertrouwen, ethiek en milieubewustzijn centraal staan — tastbare waarde toevoegt aan bedrijven. Duurzame AI-praktijken omarmen gaat niet alleen over het beperken van klimaatimpact; het is ook een strategisch onderscheidend vermogen in een steeds competitievere technologische markt. Wij zetten ons in om duurzaamheid mee te nemen in de ontwikkeling en inkoop van AI-systemen én in de manier waarop we onze klanten ondersteunen bij hun AI-gedreven transformaties.

Dit artikel is tot stand gekomen op basis van onderzoek uitgevoerd door leden van de Sustainable AI-werkgroep bij EY, waaronder Volha Litvinets, Kevin Franco, Vincent Vella, Ansgar Koene, Cong Li en Etienne Vallette D'Osia.

Neem contact met ons op

Anke Laan

Anke Laan

EY Nederland, Lead Partner Climate Change & Sustainability Services
anke.laan@nl.ey.com


Bernadette Wesdorp

Bernadette Wesdorp

EY Nederland, Partner EMEIA FSO Responsible AI Lead
bernadette.wesdorp@nl.ey.com


Roberto Rozema

Roberto Rozema

EY Netherlands, Partner Technology Risk
roberto.rozema@nl.ey.com


Samenvatting

Duurzame AI is geen abstract ideaal, maar een concreet raamwerk dat zowel sterk bestuur als technische uitvoering vereist. Door duurzaamheid te verankeren in infrastructuur, modelontwerp en datapraktijken kunnen organisaties hun milieu-impact verminderen en tegelijkertijd hun operationele efficiëntie verbeteren. De weg vooruit is duidelijk: verantwoorde AI-ontwikkeling moet milieuverantwoording op elk stadium van de levenscyclus centraal stellen.


Over dit artikel

Auteurs


Lees meer

Hoe multidisciplinair samenwerken aan Responsible AI vertrouwen creëert

Ontdek de inzichten van EY AI Talks over Responsible AI in organisaties.

AI en duurzaamheid: kansen, uitdagingen en impact

Dit artikel onderzoekt de milieu-impact van AI en biedt inzichten in wetgeving en duurzame toepassingen.