Podatek minimalny – co wynika z najnowszych interpretacji podatkowych

Wyzwania i wątpliwości podatników

Wypełnienie nowych obowiązków w zakresie podatku minimalnego stanowiło dla wielu spółek istotne wyzwanie organizacyjne i analityczne. Główną trudnością była konieczność przeprowadzenia kilkuetapowej analizy, mającej na celu – w pierwszej kolejności – ustalenie czy dany podmiot w ogóle podlega pod opodatkowanie. Wymagało to m.in. szczegółowego sprawdzenia warunków wyłączeń przewidzianych w przepisach, takich jak poziom rentowności, struktura własnościowa podatnika oraz spółek z siedzibą w Polsce, powiązanych z podatnikiem, jak również weryfikacji wysokości i źródeł uzyskanych przychodów.

Jeśli podatnik nie spełnił warunków zastosowania jednego z wyłączeń, kolejnym krokiem było przeprowadzenie kalkulacji straty oraz wskaźnika dochodowości (stosunku dochodów do przychodów ze źródła innego niż zyski kapitałowe) na podstawie art. 24ca ust. 2 ustawy o CIT, tj. przy zastosowaniu korekt przychodów i kosztów.

Dodatkowo, sama kalkulacja podstawy opodatkowania – niezależnie od wybranej metody (klasycznej lub uproszczonej) – wymagała zebrania i przetworzenia szeregu danych finansowych, w tym m.in. przychodów, kosztów finansowania dłużnego czy kosztów usług nabywanych od podmiotów powiązanych. W praktyce oznaczało to konieczność zaangażowania zespołów księgowych i doradców podatkowych w celu prawidłowego przygotowania rozliczenia.

Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że ze względu na krótki okres obowiązywania przepisów, nie zdążyła się jeszcze wykształcić jednolita linia interpretacyjna ani orzecznicza. Brak ugruntowanej praktyki organów podatkowych i sądów administracyjnych dodatkowo potęgował niepewność podatników co do prawidłowości przyjętych rozwiązań.

Kalkulacja podatku minimalnego – organ wyjaśnia

O istniejących wątpliwościach w zakresie stosowania przepisów o podatku minimalnym świadczą również wydawane na wniosek podatników, interpretacje podatkowe. W jednej z ostatnich interpretacji (interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 8 maja 2025 r. sygn. 0114-KDIP2-2.4010.134.2025.1.SP/IN) organ odniósł się do kilku pytań podatnika, dotyczących kalkulacji wskaźnika dochodowości:

1. Dotacje z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju

Organ potwierdził, że przy obliczaniu wskaźnika dochodowości, podatnik nie powinien uwzględniać przychodów z dotacji otrzymanych z NCBiR, które podlegają zwolnieniu z opodatkowania oraz kosztów uzyskania przychodów sfinansowanych z tych dotacji.

Powyższe, zdaniem organu, znajduje potwierdzenie w treści przepisów o podatku minimalnym. Sposób kalkulacji wskaźnik dochodowości, o którym mowa w art. 24ca ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT odwołuje się bowiem do dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o CIT. W konsekwencji, dochód, o którym mowa w art. 24ca ust.1 ustawy o CIT jest wartością niepomniejszaną o jakiekolwiek ulgi. Możliwość dokonania ewentualnych odliczeń występuje dopiero po ustaleniu podstawy opodatkowania, skalkulowanej na podstawie art. 24ca ust. 3 ustawy o CIT.

2. Ulgi B+R, ulga na robotyzację oraz ulga na prototyp

Wnioskodawca wskazał, że przepisy ustawy o CIT nie zawierają normy zobowiązującej, dla celów kalkulacji wskaźnika dochodowości, do pomniejszenia dochodu o przysługujące wnioskodawcy odliczenia od podstawy opodatkowania (w ramach stosowanych ulg).

W konsekwencji, organ potwierdził, że przy kalkulacji wskaźnika dochodowości nie należy uwzględniać w kalkulacji odliczeń od podstawy opodatkowania tj. kosztów kwalifikowanych związanych z ulgą B+R, ulgą na robotyzację oraz ulgą na prototyp.

3. Koszty związane z pracownikami

Organ potwierdził stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym w celu obliczenia wskaźnika dochodowości, należy wyłączyć z kalkulacji wskaźnika dochodowości zaliczone w danym roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów 20% kosztów wynagrodzeń poprzez zmniejszenie o te wartości łącznych kosztów uzyskania przychodów ujętych w danym roku podatkowym.

4. Opłaty leasingowe i odpisy amortyzacyjne

Organ potwierdził, że wnioskodawca powinien dla celów kalkulacji wskaźnika dochodowości wyłączyć opłaty leasingowe zaliczone w danym roku do kosztów uzyskania przychodów.

Organ natomiast nie zgodził się z wnioskodawcą w zakresie możliwości wyłączenia z kalkulacji wskaźnika dochodowości odpisów amortyzacyjnych od własnych środków trwałych. Zgodnie z treścią przepisów, z kalkulacji wskaźnika dochodowości wyłącza się z opłaty z tytułu umowy leasingu, w tym odpisy amortyzacyjne od środka trwałego wykorzystywanego na podstawie umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o CIT, jeżeli odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający. Zatem wyłączeniu podlegają jedynie odpisy amortyzacyjne od środków trwałych będących przedmiotem leasingu, o którym mowa w art. 17a ust. 1 ustawy o CIT.

W przywołanej interpretacji, Dyrektor KIS odniósł się również do wątpliwości wnioskodawcy w zakresie stosowania wyłączenia z podatku minimalnego. Chodziło o przepis art. 24ca ust. 14 pkt 9 ustawy o CIT, zgodnie którym wyłączenie ma zastosowanie do podatników, którzy osiągnęli wskaźnik dochodowości na poziomie co najmniej 2% w jednym z trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających analizowany rok podatkowy.

Organ potwierdził, że w przypadku, gdy wskaźnik dochodowości wnioskodawcy za rok 2024 przekroczy 2%, to podatnik jest uprawniony do skorzystania z przedmiotowego wyłączenia w kolejnych latach tj. od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 31 grudnia 2027 r.