Inzichten en trends uit de Barometer van de Belgische Attractiviteit 2025

België behoudt 8e plaats in Europese ranglijst van buitenlandse investeringen en ziet forse toename in jobcreatie in 2024.

In het kort:

• In 2024 wist België 210 buitenlandse investeringsprojecten aan te trekken, een lichte daling van 2% ten opzichte van 2023. Dit resulteerde in 5.392 jobs.
• Onder de topinvesteerders zag België een toename van BDI-projecten uit de VS, Duitsland en India.
• ​​Investeerders geven aan optimistisch te zijn over de lange termijn. 70% verwacht dat de aantrekkelijkheid van België de komende drie jaar zal verbeteren.

Sinds het einde van de coronapandemie is Europa op zoek naar een nieuwe dynamiek in buitenlandse directe investeringen (BDI). Die zoektocht wordt geremd door aanhoudende geopolitieke spanningen, zwakke economische groei, hoge inflatie en blijvend hoge energieprijzen. Dit blijkt uit de 2025 editie van de Barometer van de Belgische Attractiviteit, een jaarlijks onderzoek uitgevoerd door EY dat de aantrekkelijkheid van België als investeringslocatie peilt.

De druk laat zich over heel Europa voelen. Dit jaar zijn het net de drie grootste landen qua BDI, Frankrijk, het VK en Duitsland, die het sterkst terugvallen, elk met een dubbelecijferige daling. Ze behouden wel hun plaats in de top drie, maar voor het eerst sinds 2018 zijn ze samen nog goed voor minder dan de helft van alle Europese investeringen.

Als we kijken naar het totaalbeeld van BDI op Europees niveau in 2024, dan zien we dat het aantal projecten met 5% is gedaald ten opzichte van 2023 en dat ook het aantal jobs dat door deze buitenlandse directe investeringen werden gecreëerd in versneld tempo verder is gedaald, namelijk met 16% ten opzichte van vorig jaar (toen was deze daling 7%).

België toont veerkracht in buitenlandse investeringstrends

In die context van dalende buitenlandse directe investeringen in Europa, trok België in 2024 in totaal 210 investeringsprojecten aan. Dat is een lichte daling van 2% ten opzichte van 2023. Toch weet ons land zijn 8e plaats in de Europese ranglijst te behouden.

Die investeringen leidden tot 5.392 nieuwe jobs, een groei van 10%, hoewel hieraan moet worden toegevoegd dat dit herstel volgt op een daling van 39% in 2023.
 

Manufacturing en logistiek motor van investeringen, zakelijke dienstverlening zakt terug

Manufacturing en logistiek zijn de drijvende krachten achter de directe buitenlandse investeringen in België, met respectievelijk 55 en 53 projecten. Zakelijke dienstverlening, dat vorig jaar nog beter scoorde dan logistiek, zakt echter terug naar de derde plaats met 35 projecten.

Net als de voorbije jaren blijft Vlaanderen leider in het aantal investeringsprojecten, met ongeveer 137 dit jaar (tegenover 44 in Brussel en 29 in Wallonië). Vlaanderen kent echter wel een lichte daling van het aantal investeringen. Wallonië bleef stabiel, terwijl Brussel als enige gewest de investeringen zag toenemen.

De Verenigde Staten opnieuw grootste investeerder in België

De herkomst van directe buitenlandse investeringen in België verandert constant. In 2023 onttroonde Frankrijk de VS als belangrijkste bron van directe buitenlandse investeringen in België. Die positie bleek echter van korte duur. De Amerikaanse investeringen stegen weer naar 43, na een scherpe daling in 2023, mogelijk beïnvloed door de gevolgen van de Amerikaanse ‘Inflation Reduction Act’. Ondertussen zag de nummer één van vorig jaar, Frankrijk, zijn aantal projecten in België dalen tot 28 (in vergelijking met 38 het jaar daarvoor). Nederland presteerde relatief stabiel met 18 projecten in vergelijking met 21 vorig jaar. Een positieve evolutie zijn we bij Duitsland, een van de belangrijkste handelspartners van België binnen de EU, goed voor 13 projecten, tegenover 9 vorig jaar.

Een andere opvallende trend is de aanhoudende terugval van Britse investeringen, met opnieuw een daling van 28% ten opzichte van 2023. India duikt dan weer verrassend op in de ranglijst van investeerders, al vertaalt de stijging van het aantal projecten met 300% zich niet in extra werkgelegenheid.
 

Vertrouwen in Europa blijft, maar herstel komt onder druk door handelsspanningen

Zoals elk jaar heeft EY ook internationale besluitvormers bevraagd over hun investeringsplannen. Uit de perceptiestudie blijkt dat de meerderheid van de executives optimistisch blijft over de vooruitzichten van Europa, al neemt het vertrouwen af. Zo verwacht 61% van de respondenten dat de aantrekkelijkheid van Europa in de komende drie jaar zal toenemen, tegenover 75% vorig jaar. België gaat echter tegen die trend in: 70% ziet een toename van de aantrekkelijkheid van ons land, vergeleken met 66% een jaar geleden.

Het vooruitzicht van Amerikaanse invoerheffingen en de aanhoudende economische onzekerheid vergroten de zorgen over Europa's concurrentiepositie en wakkeren twijfel aan bij investeerders. De gevreesde impact van het nieuwe beleid van de Trump-regering op de vooruitzichten van Europa kan niet genoeg worden benadrukt. Zo'n 42% van de bevraagde bedrijven denkt dat het de aantrekkelijkheid van Europa zal verminderen, terwijl slechts 27% optimistisch is dat het de aantrekkingskracht van Europa zal verbeteren.

Het onderzoek werd uitgevoerd in een periode waarin de Trump-administratie had aangegeven invoerheffingen op te werpen op de invoer van goederen uit bepaalde landen, maar werd afgerond vóór de aankondiging van de invoertarieven in april. Deze tarieven waren hoger en werden aan meer landen opgelegd dan verwacht.

Indien het onderzoek vandaag zou worden uitgevoerd, zelfs met de aangekondigde 90 dagen uitstel, zou de investeringsbereidheid om op korte termijn in Europa te investeren waarschijnlijk nog lager zijn.