Slimmer bouwen

AI maakt organisaties slimmer, sneller en strategischer


EY AI Barometer toont aan: AI zorgt voor miljoenenwinst en besparingen. Nederland stijgt snel in AI-adoptie en benut kansen.


In het kort:

  • AI draagt aantoonbaar bij aan betere financiële prestaties en verhoogde efficiëntie binnen Europese organisaties.
  • Nederlandse bedrijven omarmen AI steeds actiever, wat leidt tot strategische voordelen en een hogere positie in de adoptieranglijst.
  • De kloof tussen management en medewerkers in de perceptie van AI-effecten benadrukt het belang van transparante communicatie en gerichte upskilling.

Het recente EY-onderzoek, de European AI Barometer 2025, toont aan dat de inzet van AI gemiddeld € 6,24 miljoen aan extra winst of besparingen oplevert. Dit onderzoek is gebaseerd op een enquête onder 4.929 respondenten uit 23 sectoren in negen Europese landen, en bevestigt dat AI aanzienlijke impact heeft op de financiële prestaties van Europese bedrijven en organisaties.

Besparingen door AI-adoptie

Op dit moment meldt 56 procent van de respondenten dat hun organisatie positieve kostenbesparingen ervaart door het gebruik van AI, wat een significante stijging van elf procent betekent ten opzichte van het voorgaande jaar (45 procent). Slechts 15 procent geeft aan dat hun organisatie geen positieve impact van AI waarneemt, terwijl 29 procent aangeeft dat het nog te vroeg is om hierover een oordeel te vellen. In Nederland valt op dat 60% van de bedrijven meer dan €1 miljoen bespaart door AI-toepassingen, en van deze groep meldt 37% zelfs besparingen van meer dan €5 miljoen. Dit benadrukt de aanzienlijke financiële voordelen van AI en de noodzaak voor bedrijven om deze technologie te omarmen om concurrerend te blijven.

Het is een sterk signaal dat de meerderheid van het management positieve kosteneffecten van AI ervaart. Investeren in AI loont. Tegelijk is het van belang om ook een lange termijnvisie te hebben over de impact van AI op de strategie van de organisatie en de diensten en producten die geleverd worden.

In dit kader is het opmerkelijk dat Nederland een aanzienlijke sprong heeft gemaakt in de ranglijst van AI-adoptie. Ons land staat nu op de zesde plaats, net boven Zwitserland, terwijl het vorig jaar nog op de negende plaats en dus onderaan de ranglijst stond. Dit geeft aan dat Nederlandse organisaties steeds meer de voordelen van AI beginnen te benutten, wat kan bijdragen aan de verhoogde productiviteit en efficiëntie die respondenten ervaren. De technologie heeft in Nederland geleid tot kostenbesparingen of een verhoogde omzet binnen bedrijven. Hoewel het gemiddelde voor AI-adoptie in Europa op 78% ligt en de Nederlandse adoptie snel toeneemt, blijft deze nog achter bij de Europese koplopers. Dit geeft aan dat er nog veel kansen liggen. Organisaties die AI negeren, riskeren achter te blijven, net als hun medewerkers. We staan nog aan het begin van deze technologische revolutie, en het is dus niet te laat om te overwegen hoe AI kan bijdragen aan het concurrentievoordeel van een organisatie.

Succesvolle integratie van AI kan resulteren in betere banen, een verbeterde klantervaring en duurzamer gebruik van middelen, terwijl fouten organisaties aan risico's blootstellen. Vooruitstrevende bedrijven boeken grote vooruitgangen in AI-gedreven operationele excellentie door middel van AI-geletterdheid en procesinnovatie. Effectief navigeren door de transformerende kracht van AI vereist strategisch inzicht, innovatie en een goed begrip van de implicaties.

Effecten van AI op productiviteit

Er is een verschil in beoordeling van productiviteitsverhogingen door AI tussen medewerkers en leidinggevenden. Volgens de gebruikers zijn de positieve effecten van AI op het dagelijkse werk duidelijk: 43 procent van de respondenten meldt dat AI hun productiviteit verhoogt. Dit effect wordt sterker ervaren door mannen (48 procent) dan door vrouwen (39 procent), en leidinggevenden merken dit meer op (56 procent) dan niet-management medewerkers (35 procent). Er is een opmerkelijke kloof: terwijl de meeste leidinggevenden (57 procent) een toename in productiviteit bij hun medewerkers door AI constateren, is deze waarneming bij medewerkers zelf veel minder uitgesproken. Minder dan een derde (32 procent) van de medewerkers bevestigt dat hun leidinggevenden door AI productiever zijn geworden.

Het onderwerp AI blijft over het algemeen een uitdaging: Bij de implementatie van AI hebben organisaties niet alleen technische expertise en de benodigde arbeidskrachten nodig, maar moeten ze ook bereid zijn de ingrijpende veranderingen in de bedrijfscultuur en processen te omarmen die hiermee gepaard gaan. Dit is een enorme opgave. Opvallend in het onderzoek is dat slechts 22% van de werknemers in Nederland aangeeft dat AI de productiviteit van het management heeft verbeterd, terwijl 57% van de managers gelooft dat AI de productiviteit van hun medewerkers heeft verhoogd. Managers zien AI als een versterking voor de teams, maar werknemers ervaren deze verbetering niet bij hun leidinggevenden.

Kansen en uitdagingen van AI

De respondenten zien verhoogde efficiëntie als de grootste kans, terwijl privacykwesties de grootste uitdaging vormen. Ze identificeren duidelijk de risico's en mogelijkheden die AI met zich meebrengt: verhoogde efficiëntie (30 procent), optimalisatie van middelen (26 procent) en verbeterde klantenservice (24 procent) worden beschouwd als de belangrijkste voordelen van AI in organisaties. Aan de andere kant worden privacyzorgen (30 procent), ethische dilemma's (27 procent) en banenverlies (25 procent) genoemd als de voornaamste uitdagingen. Wanneer hen werd gevraagd of hun organisatie beschikt over een duidelijk ethisch kader voor het gebruik van AI, antwoordde bijna de helft van de respondenten (48 procent) positief terwijl bijna een derde (30 procent) een negatief beeld aangeeft en 20 procent het niet wist. Ook hier is een aanzienlijke kloof tussen management en niet-management: 61 procent van de leidinggevenden gelooft dat er duidelijke ethische richtlijnen zijn, terwijl slechts 40 procent van de niet-management medewerkers dit bevestigt.

Ik verwacht niet dat op hele korte termijn AI op grote schaal mensen binnen organisaties zal vervangen, maar degenen die nu niet investeren in het verbeteren van hun AI-vaardigheden, lopen het risico achterop te raken ten opzichte van degenen die dat wel doen. Daarom is het investeren in upskilling van werknemers een absolute must.

Het onderzoek toont aan dat Nederlandse werknemers zich voorbereiden op de veranderingen in hun werk door AI. We zien een stijging in de bezorgdheid, van 51% in 2024 naar 71% in 2025, waarvan 39% in 2025 zich zorgen maakt over de impact op hun baan. Ook het aantal Nederlandse werknemers dat zelf initiatief neemt om zich te scholen in AI is gestegen, van 38% naar 53%. Daarnaast is er een lichte toename in de trainingen die organisaties aanbieden, van 16% in 2024 naar 27% in 2025.

De EY Europese AI Barometer 2025

 

Van zorgen naar vertrouwen: de reactie van de werknemers op AI. Ontdek wat 4942 respondenten uit 9 Europese landen denken over de impact van AI en hoe zij het gebruiken. 



Samenvatting

AI verandert de manier waarop Europese organisaties opereren. Nederlandse bedrijven versnellen hun adoptie en plukken daar strategische en financiële vruchten van. Toch bestaan er duidelijke verschillen in hoe medewerkers en leidinggevenden de impact van AI ervaren. Dit onderstreept het belang van transparante communicatie, ethische kaders en gerichte scholing om de kansen van AI optimaal te benutten.


Over dit artikel

Lees ook

Hoe DataSnipper met AI de auditsector transformeert

Ontdek hoe CEO Vidya Peters AI inzet om audit & finance te vernieuwen met klantgerichte innovatie en slimme technologie.

Hoe EY met vertrouwen haar eigen AI-transformatie vormgeeft.

De wereldwijde EY organisatie omarmt verandering en streeft naar verantwoorde AI-vooruitgang. Lees meer.

AI Barometer 2025: van trend naar transformatie – wat betekent dat voor de workforce?

AI verandert werk in hoog tempo. 61% voelt de impact, 42% vreest banenverlies. Hoe bereiden werknemers en werkgevers zich voor op deze shift?