EY klimaattransitieplan

Zes stappen voor een toekomstbestendig klimaattransitieplan


Effectieve transitieplannen zijn de sleutel tot duurzame bedrijfsvoering en compliance.


In het kort:

  • De gevolgen van klimaatverandering raken elke sector. Een goed transitieplan helpt bedrijven om tijdig te reageren en grip te houden op hun strategie.
  • Het opstellen van zo’n plan vraagt om een gestructureerde aanpak: inzicht in emissies, het uitvoeren van scenarioanalyses en het formuleren van wetenschappelijk onderbouwde doelen.
  • Validatie van reductiedoelen via het Science Based Targets initiative (SBTi) versterkt de geloofwaardigheid van je duurzaamheidsstrategie en geeft investeerders en klanten vertrouwen in je koers.

Het klimaat verandert steeds sneller en in een tempo dat moeilijk te voorspellen is. Bedrijven worden geconfronteerd met extreme weersomstandigheden, veranderende regelgeving en verschuivende verwachtingen van klanten en investeerders. De impact is voelbaar in alle sectoren: verstoringen in toeleveringsketens, stijgende en volatiele kosten voor grondstoffen en energie, en de druk om transparant te zijn over duurzaamheid. Hoe ga je hiermee om? En wat betekent dit voor jouw strategie?

Meer dan compliance: strategische duurzaamheid

Sinds 2024 moeten de grootste beursgenoteerde bedrijven in Europa uitgebreider rapporteren over hun duurzaamheidsinspanningen. Voor andere grote bedrijven is dit uitgesteld, en voor kleinere ondernemingen voorlopig van tafel door de Omnibus-richtlijn. Duurzaamheid is echter veel meer dan alleen voldoen aan regelgeving. Het biedt ook kansen om je bedrijfsstrategie te versterken en voordelen te behalen. Dit vraagt om weloverwogen keuzes en een strategische aanpak. Maar hoe zorg je ervoor dat jouw bedrijf zich voorbereidt op de veranderende omstandigheden en je met vertrouwen de juiste keuzes maakt?

Het antwoord ligt deels in het ontwikkelen van een robuust transitieplan. Dit plan is geen ‘nice-to-have’, maar een noodzakelijke stap voor de toekomst. Het moet antwoord geven op vragen zoals:

  • Hoe zorg je ervoor dat jouw bedrijf bestand is tegen klimaatverandering?
  • Hoe speel je in op veranderende marktomstandigheden?
  • Welke stappen zet je nu om toekomstbestendig te blijven?

Een goed transitieplan richt zich niet alleen op naleving van de wetgeving, maar ook op de lange termijn. Het helpt risico’s en kansen in kaart te brengen. Het opstellen van een klimaattransitieplan kan aanvankelijk overweldigend lijken: waar begin je? Gelukkig is het proces eenvoudiger dan het lijkt. In dit artikel leggen we uit wat zo’n plan inhoudt, waarom het belangrijk is voor je organisatie, en hoe je stap voor stap kunt starten met het implementeren ervan.

Waarom is een klimaattransitieplan belangrijk voor bedrijven?

Het opstellen van een klimaattransitieplan is niet alleen een maatschappelijke verantwoordelijkheid, maar ook een strategische zet. Zo’n plan biedt meerdere voordelen die bijdragen aan de duurzame ontwikkeling en het concurrentievermogen van een bedrijf:

  1. Behouden van concurrentievermogen
    Door proactief in te spelen op klimaatverandering, kan een organisatie zich onderscheiden van concurrenten. Bedrijven die snel anticiperen op duurzaamheidsvereisten én kansen blijven aantrekkelijk voor investeerders en klanten. Dit versterkt hun marktpositie en vergroot de wendbaarheid in een snel veranderende economie.

    Toegang tot financiering
    Waar investeerders tien jaar geleden vooral gefocust waren op kortetermijnrendement, is er inmiddels steeds meer aandacht voor langetermijnwaarde en klimaatstrategie. Tegelijkertijd blijft de druk bestaan om financiële prestaties op de korte termijn te blijven prioriteren. Toch wint het besef terrein dat een duidelijke duurzaamheidsaanpak essentieel is voor risicobeheersing en toekomstbestendigheid. Een goed transitieplan vergroot het vertrouwen van investeerders en vergemakkelijkt de toegang tot kapitaal. Het helpt bovendien om te voldoen aan de toenemende eisen voor transparante klimaatrapportages.

    Voorbereiding op regelgeving
    Een goed transitieplan helpt een organisatie niet alleen te voldoen aan de huidige rapportageverplichtingen, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), maar bereidt haar ook voor op toekomstige veranderingen. Hoewel de CSRD in de komende jaren naar verwachting op onderdelen wordt vereenvoudigd, blijven transparantie en betrouwbaarheid van duurzaamheidsinformatie essentieel. Een robuust plan zorgt ervoor dat je flexibel kunt inspelen op wijzigingen in datapunten en rapportage-eisen, en daarmee compliant blijft in een voortdurend veranderend regelgevend landschap.

  2. Risicomanagement
    Klimaatverandering kan fysieke risico’s (zoals overstromingen of droogte) en transitierisico’s (zoals veranderende markten of technologieën) met zich meebrengen. Een klimaattransitieplan helpt bedrijven deze risico’s te identificeren en strategieën te ontwikkelen om ze te beperken.Het opstellen van een klimaattransitieplan is dus een strategische stap die een bedrijf positioneert voor een duurzame toekomst.

Het versnelt noodzakelijke transformaties, zorgt voor naleving van toekomstige regelgeving en zorgt ervoor dat je met vertrouwen de juiste beslissingen maakt voor de langetermijn.

Welke stappen moet je nemen voor het opstellen van een klimaattransitieplan?
Op het hoogste abstractieniveau ziet de opgave voor alle bedrijven er vrijwel hetzelfde uit. Eerst moet een bedrijf begrijpen hoe zijn voetafdruk eruitziet: waar worden emissies uitgestoten? Daarna moeten er wetenschappelijk onderbouwde doelen worden geformuleerd die vervolgens naar concrete initiatieven worden vertaald. Hier zijn de stappen die je moet nemen om een effectief klimaattransitieplan op te stellen:
 

Stap 1: Meet je broeikasgasemissies
Begin met het meten van de broeikasgasemissies van je bedrijf. Dit is de basis om gedetailleerde, tijdsgebonden reductiedoelen te formuleren die aansluiten bij de doelstellingen om de opwarming van de aarde te beperken tot anderhalve graad Celsius in 2100. Een van de meest geloofwaardige manieren om je emissiedoelen te valideren, is door gebruik te maken van het Science Based Targets-initiatief (SBTi). In onze ervaring blijkt keer op keer dat het verminderen van broeikasgasemissies de grootste bijdrage levert aan het beperken van klimaatrisico’s. Het is dus cruciaal om kwetsbaarheden te identificeren en concrete stappen te zetten om deze risico’s te beperken.
 

Stap 2: Voer scenarioanalyses uit
Een belangrijk onderdeel van klimaatbestendig ondernemen is het uitvoeren van scenarioanalyses. Dit helpt je om de mogelijke gevolgen van verschillende klimaatscenario’s beter te begrijpen en je hierop voor te bereiden. Het is niet alleen belangrijk om inzicht te krijgen in de kwetsbaarheden van je eigen organisatie, maar ook van je gehele waardeketen: van je leveranciers tot je klanten. Welke scenario’s kunnen zich voordoen binnen jouw organisatie, maar ook bij je klanten en leveranciers? En hoe kun je je gezamenlijk hierop instellen?

Het is essentieel om scenario’s te onderzoeken, zoals de gevolgen van 2, 3 of zelfs 4 graden opwarming van de aarde voor je bedrijf en de toeleveringsketen. We kijken naar de fysieke risico’s voor de bedrijfsvoering, zoals overstromingen op locaties waar fabrieken staan, of de effecten van temperatuurstijgingen, zoals kortere winters voor energiebedrijven of langere periodes van droogte voor boeren. Klimaatscenario’s helpen ook om transitierisico’s in kaart te brengen, bijvoorbeeld de impact van veranderingen in de markt of technologieën.
 

Stap 3: Formuleer wetenschappelijk onderbouwde doelen
Na het in kaart brengen van je uitstoot, stel je wetenschappelijk onderbouwde doelen. Deze doelen moeten ambitieus zijn en in lijn met de wereldwijde klimaatdoelen, bijvoorbeeld het beperken van de temperatuurstijging tot 1,5 graad Celsius. Deze doelen moeten vervolgens vertaald worden naar concrete initiatieven en acties. Wat zijn de specifieke stappen die je moet nemen om deze doelen te bereiken?
 

Stap 4: Vertaal doelen naar concrete initiatieven
Na het formuleren van wetenschappelijk onderbouwde reductiedoelen, is de volgende stap om deze te vertalen naar concrete acties binnen je organisatie. Dit kan onder andere betekenen dat je processen, productie of producten moet aanpassen om de uitstoot te verlagen. Voorbeelden hiervan zijn het kritisch analyseren van grondstoffen of productiematerialen voor je producten en het prioriteren van bio-based of gerecycled materiaal. Een andere optie is het geleidelijk aanpassen van je productportfolio in lijn met je duurzaamheidsdoelen. Het betrekken van verschillende afdelingen en het ontwikkelen van samenhangende strategieën is cruciaal om deze initiatieven succesvol te implementeren.
 

Stap 5: Inzicht in de financiële impact van klimaatverandering
Daarnaast moeten bedrijven nadenken over de financiële impact van klimaatverandering. Wat betekenen klimaatscenario’s financieel voor jouw bedrijf? Wat betekenen de verschillende klimaatscenario’s financieel voor jouw bedrijf? Dit helpt bij het begrijpen van de mogelijke gevolgen voor omzet, kosten en rendement, en maakt het makkelijker om de juiste investeringen te doen om risico’s te beperken. Het is essentieel om zorgvuldig de veronderstellingen te analyseren die ten grondslag liggen aan de verwachte besparingen en kosten van je initiatieven. Idealiter betrek je hierbij verschillende stakeholders binnen je organisatie, zoals afdelingen voor financiën, inkoop, en strategie, om een breed gedragen en goed onderbouwd financieel inzicht te verkrijgen.
 

Stap 6: Rapportage en transparantie
Ten slotte is het belangrijk om regelmatig te rapporteren over de voortgang van je klimaattransitieplan. Dit zorgt voor transparantie en maakt het mogelijk om de resultaten te communiceren naar investeerders, klanten en andere belanghebbenden. Het valideren van je reductiedoelen via een externe instantie, zoals het SBTi-initiatief, verhoogt de geloofwaardigheid van je klimaatdoelen en het gehele transitieplan.
 

Vertrouwen in de juiste keuzes voor de toekomst

Door bedrijven te helpen bij het ontwikkelen van hun transitieplannen, zorgen we ervoor dat ze met zelfvertrouwen de koers naar een duurzamere toekomst kunnen uitstippelen. Met de juiste tools, strategisch advies en praktische begeleiding helpen we ze weloverwogen keuzes te maken en deze met zekerheid door te voeren. We zorgen ervoor dat bedrijven niet alleen voldoen aan de wetgeving, maar ook de juiste stappen zetten voor een toekomstbestendige bedrijfsvoering.

Lees meer

Hoe bedrijven zich kunnen voorbereiden op de CSRD

Bereid uw bedrijf voor op de CSRD met strategische transitieplannen die duurzaamheid en compliance bevorderen.

Nederland kan impact maken op wereldwijde CO2-uitstoot

De 74 bedrijven die geanalyseerd zijn in de Klimaatbarometer zijn gezamenlijk goed voor maar liefst 2,4% van de wereldwijde CO2-uitstoot.


    Samenvatting

    Een klimaattransitieplan is van groot belang voor bedrijven die duurzaam én toekomstgericht willen ondernemen. Door broeikasgasemissies te meten, scenario’s te analyseren en doelen te vertalen naar concrete acties, bouwen bedrijven aan weerbaarheid. Dit zorgt niet alleen voor naleving van regelgeving, maar ook voor een sterke concurrentiepositie en betere toegang tot kapitaal. Transparantie en samenwerking binnen de organisatie zijn hierbij sleutelwoorden.


    Over dit artikel