Co to jest analiza SWOT?
Analiza SWOT to popularne narzędzie stosowane w zarządzaniu strategicznym i planowaniu biznesowym, które pomaga ocenić sytuację firmy, projektu lub przedsięwzięcia. Nazwa SWOT jest akronimem od czterech angielskich słów:
- S – strengths (mocne strony) – cechy wewnętrzne organizacji, które stanowią jej przewagę nad konkurencją, np. wysoka jakość produktów, dobra reputacja;
- W – weaknesses (słabe strony) – wewnętrzne ograniczenia lub niedoskonałości, które mogą utrudniać osiąganie celów, np. brak doświadczenia na rynku;
- O – opportunities (szanse) – zewnętrzne czynniki, które mogą sprzyjać rozwojowi organizacji, np. rosnący popyt na dany produkt;
- T – threats (zagrożenia) – zewnętrzne czynniki, które mogą negatywnie wpłynąć na organizację, np. konkurencja, kryzysy gospodarcze.
Dowiedz się, jak tworzyć długoterminową wartość organizacji: https://www.ey.com/pl_pl/strategy/doradztwo-strategiczne-ey-parthenon.
Jak przeprowadzić analizę SWOT krok po kroku?
Krok 1: określenie celu analizy
Zanim rozpoczniesz analizę, jasno określ cel, który chcesz osiągnąć. Może nim być opracowanie strategii rozwoju firmy, wejście na nowy rynek albo wprowadzenie nowego produktu. Nierzadko to właśnie precyzyjny cel pozwala skupić się na istotnych aspektach, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Krok 2: zebranie informacji
Analiza SWOT wymaga rzetelnych danych. Te zbierać można z różnych źródeł, np. raportów finansowych, działań konkurencji, opinii klientów czy analizy trendów branżowych i rynkowych.
Krok 3: identyfikacja czynników wewnętrznych
Znaczenie mają tu zarówno atuty firmy, które dają przewagę konkurencyjną (np. wykwalifikowany zespół, unikalne technologie, lojalna baza klientów), jak i słabe strony (np.
wysoki koszt produkcji, brak obecności w mediach społecznościowych, ograniczone zasoby finansowe).
Krok 4: Identyfikacja czynników zewnętrznych
Są to zarówno szanse (tj. nowe rynki, zmiany technologiczne, rosnące zapotrzebowanie na produkt lub usługę), jak i zagrożenia (np. zmiany prawne lub wahania rynkowe).
Krok 5: analiza i powiązanie elementów SWOT
Nie wystarczy tylko wymienić czynniki. Należy je przeanalizować i powiązać z odpowiednimi kategoriami. Pomagają w tym pytania, np.: Jak mocne strony mogą pomóc wykorzystać szanse? Czy istnieją strategie, które jednocześnie wykorzystują mocne strony i minimalizują ryzyka?
Krok 6: wyciągnięcie wniosków i rekomendacje
Na podstawie analizy należy sformułować konkretne wnioski i działania strategiczne, np. dotyczące inwestycji w rozwój nowych produktów, optymalizowania kosztów, podjęcia nowych działań marketingowych.
Po ich określeniu trzeba nadal regularnie aktualizować czynniki SWOT oraz mierzyć skuteczność wdrażanych strategii.
Mocne i słabe strony firmy – jak je identyfikować?
Jeśli chodzi o mocne strony, analiza SWOT obejmuje ocenę wewnętrznych zasobów i kompetencji, które organizacja w pełni kontroluje i które realnie odróżniają ją od konkurentów na rynku. Dlatego warto przeanalizować wyniki finansowe oraz efektywność operacyjną, porównać kluczowe obszary działalności z praktykami konkurencji (benchmarking), ocenić kompetencje zespołu, jakość procesów i stosowanych technologii, a także uwzględnić opinie klientów i partnerów biznesowych.
Mocne strony mogą obejmować m.in.: silną i rozpoznawalną markę, wysokie kompetencje działu sprzedaży, unikalne technologie produkcji, stabilną sytuację finansową połączoną z wysoką rentownością.
Słabe strony firmy to wewnętrzne ograniczenia, które utrudniają budowanie przewagi konkurencyjnej i mogą negatywnie wpływać na efektywność operacyjną oraz tempo rozwoju organizacji. Precyzyjna identyfikacja słabych stron jest kluczowym elementem analizy SWOT, ponieważ pozwala wdrożyć działania naprawcze i ograniczyć ryzyka strategiczne.
Aby trafnie określić słabe strony, warto analizować raporty kosztów, strat i obszarów nieefektywności, porównywać wyniki z konkurencją, przeprowadzać audyty procesów oraz technologii, a także korzystać z opinii pracowników i klientów.
Mocne i słabe strony firmy – przykłady