Dodatkowy urlop dla rodziców wcześniaków

Dodatkowy urlop dla rodziców wcześniaków – nowe przepisy wchodzą w życie już w marcu


W dniu 19 marca 2025 r. w życie wejdą nowe przepisy dotyczące uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, które mają na celu wsparcie rodziców dzieci hospitalizowanych w okresie po narodzinach dziecka. Zmiany przewidziane w ustawie z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (dalej ustawa) odpowiadają na rosnące potrzeby rodzin w trudnych sytuacjach życiowych i mają na celu zapewnienie lepszej równowagi między życiem zawodowym a rodzinnym.

W aktualnym stanie prawnym rodzice dzieci urodzonych przedwcześnie mają takie same prawa rodzicielskie jak rodzice dzieci urodzonych w terminie. Oznacza to, że przysługuje im urlop macierzyński, ojcowski, rodzicielski oraz wychowawczy. W obliczu różnych wyzwań, z jakimi muszą się zmagać, szczególnie w przypadku dzieci wymagających długotrwałej hospitalizacji, pracownice często spędzają urlop macierzyński w szpitalu. Dodatkowo, częste wizyty u lekarzy oraz rehabilitacja mogą wymagać od nich korzystania z urlopów wypoczynkowych lub zwolnień lekarskich, aby zapewnić dziecku odpowiednią opiekę medyczną.


Przewodnik Prawny EY Law: Praktycznie o prawie 2025

Prawo a sztuczna inteligencja - Ochrona konsumentów - Fundacja rodzinna - ESG - Ochrona sygnalistów - Prawo pracy - e-Doręczenia - Kalendarium prawne

zdjęcie do tekstu o przewdonikach prawnych oraz podatkowych od EY

Przesłanki uprawniające do urlopu

Uzupełniający urlop macierzyński będzie przysługiwał rodzicom, którzy spełnią określone warunki. Dotyczy to zarówno rodziców dzieci urodzonych przedwcześnie, jak i tych, których noworodki musiały pozostać w szpitalu dłużej z powodu problemów zdrowotnych.

Prawo do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego przysługuje w następujących przypadkach:

  • W przypadku narodzin dziecka przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub o masie urodzeniowej nieprzekraczającej 1000 g, rodzice będą mogli skorzystać z tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień, w którym dziecko przebywa w szpitalu, aż do upływu 15. tygodnia po porodzie.
  • Jeśli dziecko urodzi się po 28. tygodniu ciąży, ale przed ukończeniem 37. tygodnia oraz jego masa urodzeniowa będzie większa niż 1000 g, rodzice będą mieli prawo do tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu, do upływu 8. tygodnia po porodzie.
  • W przypadku narodzin po 37. tygodniu ciąży, jeśli dziecko wymaga hospitalizacji przez co najmniej 2 dni w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie, rodzice będą mogli skorzystać z tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5.dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.

Warunki uzyskania urlopu

Aby ubiegać się o uzupełniający urlop macierzyński pracownik wychowujący dziecko składa wniosek u swojego pracodawcy. Wniosek ten należy złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie lekarskie, które zawiera informacje o tygodniu ciąży, w którym urodziło się dziecko, jego wadze oraz okresie pobytu w szpitalu. Uzupełniający urlop macierzyński przysługuje zarówno matkom, jak i ojcom, a także prawnym opiekunom, rodzicom zastępczym oraz adopcyjnym. Warto zaznaczyć, że zasiłek macierzyński za czas urlopu uzupełniającego wynosi 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Ochrona zatrudnienia i inne istotne informacje

W odniesieniu do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, zasady dotyczące ochrony zatrudnienia są analogiczne do tych obowiązujących w przypadku standardowego urlopu macierzyńskiego. W szczególności:

  • pracodawca nie ma prawa (i) prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z pracownicą lub pracownikiem korzystającym z urlopu uzupełniającego, oraz (ii) wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z tą pracownicą lub tym pracownikiem;
  • pracownicy mają prawo do powrotu na swoje dotychczasowe lub równorzędne stanowisko po zakończeniu urlopu.

Zasady te nie mają zastosowania w przypadkach, gdy pracodawca jest w stanie upadłości lub likwidacji. W takich sytuacjach pracodawca musi uzyskać zgodę zakładowej organizacji związkowej przed podjęciem decyzji o rozwiązaniu umowy o pracę.

Przepisy przejściowe

Ustawa nowelizująca wprowadza przepisy przejściowe dotyczące porodów, które miały miejsce przed jej wejściem w życie. Zgodnie z art. 26 ustawy, pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie ustawy są uprawnieni do korzystania z urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, lub przebywają na nim, mają prawo do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Uzupełniający urlop jest przyznawany na wniosek składany w formie papierowej lub elektronicznej przez pracownika wychowującego dziecko, najpóźniej w ostatnim dniu urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.



Doradztwo prawne

IV Kongres Prawny EY Law 2025

Zapraszamy na IV Kongres Prawny EY Law 2025 – wyjątkowe wydarzenie, które poświęcone jest aktualnym wyzwaniom prawnym, z jakimi mierzą się przedsiębiorcy. Podczas kongresu dowiesz się, jak skutecznie stawiać czoła tym wyzwaniom. Tematami przewodnimi tegorocznej edycji będą: prawo, transformacja i przyszłość biznesu.

Transformacja HR z SAP ECC do S/4HANA

 

Okiem ekspertów EY Law

Wprowadzenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego wiąże się z nowymi obowiązkami dla pracodawców, w tym koniecznością dostosowania procedur kadrowych. Pracodawcy, którzy udostępniają pracownikom wzory wniosków urlopowych, powinni dokonać analizy istniejących wniosków i wprowadzić niezbędne zmiany, aby dostosować je do wymogów związanych z nowym uzupełniającym urlopem macierzyńskim. W przypadku, gdy dokumentacja jest zarządzana elektronicznie, konieczne będzie zaktualizowanie systemów informatycznych, aby umożliwić pracownikom składanie wniosków online.

W związku z uchwaleniem ustawy, konieczne jest wydanie nowego rozporządzenia określającego m.in. treść wniosku o uzupełniający urlop macierzyński. Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków jest już procedowany w Rządowym Centrum Legislacji. W ramach tego projektu proponuje się przeniesienie przepisów zawartych w rozporządzeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 8 maja 2023 r. dotyczących wniosków o uprawnienia rodzicielskie oraz dokumentów do nich dołączanych do nowego rozporządzenia, a także wprowadzenie zmian w § 14, który określi treść wniosku o udzielenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz wymagane dokumenty.

Proponuje się, aby zmiany weszły w życie z dniem 19 marca 2025 r., równocześnie z nowelizacją Kodeksu pracy.



Podsumowanie

Ustanowienie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego stanowi odpowiedź na rosnące potrzeby społeczne, szczególnie w kontekście rodziców dzieci urodzonych przedwcześnie lub wymagających hospitalizacji. Nowe przepisy mają na celu umożliwienie rodzicom poświęcenia czasu dziecku w kluczowych pierwszych tygodniach życia, rekompensując czas spędzony w szpitalu poprzez dodatkowe dni urlopu.




Kontakt
Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje

Autorzy


Polecane

Mobbing w nowej odsłonie

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opracowało projekt ustawy zmieniającej Kodeks pracy, mający na celu uporządkowanie definicji deliktów związanych z różnymi formami przemocy w pracy.

Jak chronić miejsce pracy przed mobbingiem?

Pracodawca, który otrzyma zgłoszenie o mobbingu, powinien wszcząć postępowanie wewnętrzne. Ignorowanie mobbingu może prowadzić do poważnych konsekwencji wizerunkowych i finansowych.

Prawo pracy w 2025 r. – przewodnik po najważniejszych zmianach  

Rok 2025 przyniesie znaczące zmiany w polskim prawie pracy, które wpłyną zarówno na sytuację pracowników, jak i pracodawców. Nowe regulacje obejmują szeroki zakres zagadnień, od minimalnego wynagrodzenia, przez układy zbiorowe pracy, aż po wsparcie dla osób niepełnosprawnych i starszych. Poniżej przedstawiamy przegląd najważniejszych zmian, które wejdą w życie w nadchodzącym roku.