GloBE a ulga B+R: planowane zmiany w zakresie wsparcia działalności badawczo-rozwojowej

Kluczowe założenia

Scenariusz A obejmuje dwa warianty:

• Ulga A1 – co do zasady, utrzymanie podstawowych elementów obecnej konstrukcji ulgi B+R. Kluczową zmianą jest wyłączenie możliwości przeniesienia części niewykorzystanej ulgi B+R do ulgi na innowacyjnych pracowników, co może skutkować ograniczeniem dalszych odliczeń. Ulga w takim formacie nie byłaby odporna na GloBE.
• Ulga A2 – alternatywa umożliwiająca wybranie rozliczenia w formie pomniejszenia zaliczek pracodawcy na PIT, przy czym ograniczony zostałby zakres kosztów kwalifikowanych wyłącznie do wydatków osobowych. Zawężenie to byłoby zrekompensowane ulgą PITowską z tytułu wynagrodzeń wszystkich pracowników, nie tylko tych wykonujących działalność B+R.

W scenariuszu A podatnik musiałby dokonać wyboru pomiędzy opcją A1 a A2, co jednocześnie wykluczałoby możliwość równoczesnego skorzystania z obydwu wariantów.

Scenariusz B zakłada podział ulgi B+R na dwie oddzielne, ale uzupełniające się ulgi:

• Ulga B1 – stanowi przemodelowaną obecną ulgę B+R i koncentruje się na kosztach materiałowych. W przypadku braku możliwości odliczenia w CIT, przewidziany jest mechanizm zwrotowy (QRTC), następujący na koniec 4 roku podatkowego po nabyciu prawa do nowej ulgi B+R.
• Ulga B2 – obejmuje koszty osobowe, i na wzór ulgi A2 pozwala na skorzystanie z ulgi PITowskiej z tytułu wynagrodzenia wszystkich pracowników, nie tylko tych wykonujących działalność B+R.   

Zgodnie z proponowanym scenariuszem B, katalog kosztów kwalifikowanych obu ulg będzie rozłączny. Jednakże, inaczej niż w scenariuszu A, podatnicy będą mogli korzystać zarówno z jednej, jak i z drugiej ulgi.

Zgodnie z intencją Ministerstwa Finansów, proponowane zmiany mają na celu umożliwienie przedsiębiorcom optymalnego rozliczenia poniesionych wydatków przy zachowaniu neutralności fiskalnej. Ministerstwo planuje kontynuować konsultacje, w celu doprecyzowania rozwiązań oraz minimalizacji ewentualnych niekorzystnych skutków dla podatników.

Proponowane modele reformy

Rozważane przez Ministerstwo Finansów metody reformy ulgi B+R mają na celu m.in. dostosowanie wsparcia działalności B+R do wymogów systemu GloBE, jednak proponowane zmiany będą miały zastosowanie do wszystkich podatników, nie tylko tych objętych systemem GloBE.

Scenariusz A1 zachowuje dotychczasową strukturę ulgi B+R, jednocześnie wyłączając możliwość zastosowania ulgi na innowacyjnych pracowników. Mechanizm ten może być korzystny dla podmiotów wykazujących dochód w wysokości umożliwiającej pełne rozliczenie ulgi. Może jednak ograniczać korzyści podmiotów posiadających wysokie koszty pracownicze, których dochód nie pozwala na pełne rozliczenie ulgi. Dla takich podmiotów, korzystniejszy może być wariant A2 w formie ulgi PITowskiej.

Scenariusz B zakłada wyraźny podział ulgi B+R na dwie komplementarne ulgi: B1 – dotyczącą wydatków materiałowych i B2 – obejmującą koszty osobowe. Rozdzielenie ulg pozwala na bardziej przejrzyste i precyzyjne rozliczenie kosztów kwalifikowanych, których dotyczy dana ulga. Mechanizm QRTC zastosowany przy uldze B1 umożliwia odzyskanie niewykorzystanych kwot oraz czyni taką ulgę bardziej odporną na GloBE. Z kolei ulga B2 pozwala na odliczenie kosztów wynagrodzeń pracowników. Chociaż ograniczony zostałby zakres kosztów kwalifikowanych do kosztów osobowych, mogłoby to zostać zrekompensowane możliwością odliczenia od wynagrodzeń od zaliczek z tytułu PIT od wszystkich pracowników, nie tylko tych wykonujących działalność B+R.

Dalsze kroki

Oba scenariusze – A i B – posiadają wady i zalety, uzależnione od specyfiki działalności danego przedsiębiorstwa. Ministerstwo planuje kontynuować prace nad reformą i oczekuje na uwagi zainteresowanych podmiotów. W tym kontekście, wskazane jest dokonanie analizy wpływu proponowanych rozwiązań na rozliczenia podatkowe oraz aktywne zaangażowanie w proces konsultacji.  

Reforma będzie miała charakter powszechny i obejmie również podatników nieobjętych systemem GloBE. Będzie to istotna zmiana z perspektywy korzystania z ulgi B+R. Jest to dobry moment, aby zamodelować wpływ przedstawionych scenariuszy na jej efektywność w Państwa organizacji.