Odporność łańcuchów dostaw, napięcia polityczne i wymogi ESG. Geopolityczne ryzyka w 2024 r.

Możliwości inwestycyjne na nowych rynkach

Ten rok to dobry moment na ponowne przemyślenie strategii łańcucha dostaw pod kątem wpływu na bezpieczeństwo gospodarcze kraju, ich dywersyfikacji w celu zwiększenia odporności na zakłócenia oraz identyfikację najbardziej ryzykownych aspektów związanych z łańcuchami dostaw by zminimalizować ich realizację. 

Rok 2024 będzie wymagający także w obszarze M&A. Na rentowność transakcji transgranicznych bezpośredni wpływ mogą mieć polityka rządowa, decyzje polityczne czy nieformalne ograniczenia wobec niektórych firm. Dla efektywnego prowadzenia fuzji i przejęć kluczowe będzie odpowiednie rozeznanie czynników geopolitycznych oraz szczegółowa analiza ryzyka w inwestycjach dotyczących kwestii bezpieczeństwa narodowego. Dzięki temu przedsiębiorcy przewidzą potencjalne opóźnienia regulacyjne lub odrzucenie transakcji.

Na horyzoncie widać nowe szanse na ekspansję zagraniczną na rynkach rozwijających się. Wiele rządów będzie wdrażać politykę mającą na celu pobudzenie lokalnych działań w obszarze badań i rozwoju oraz zwiększenie produkcji w strategicznych sektorach. Nowi inwestorzy będą mogli skorzystać z rządowych ulg podatkowych, dotacji czy grantów. Jednak perspektywa niższych kosztów działalności nie powinna przesłonić konieczności gruntownej analizy bieżących regulacji, regionalnej dynamiki geopolitycznej i lokalnych sojuszy. To pozwoli właściwie ocenić opłacalność ekspansji na poszczególnych rynkach – mówi Paweł Bukowiński, Partner Zarządzający w Dziale Strategia i Transakcje EY Polska, Lider Doradztwa Dezinwestycyjnego w regionie CESA.

Wyścig po kluczowe zasoby i surowce

Wzrost gospodarczy nie byłby możliwy bez dostępu do surowców, a ten rok będzie okresem wzmożonej rywalizacji o coraz bardziej ograniczone dostawy kluczowych zasobów: minerałów rzadkich, wody i żywności. US Geological Survey szacuje, że produkcja pierwiastków rzadkich (wykorzystywanych m.in. w bateriach do samochodów elektrycznych czy urządzeniach elektronicznych) wzrosła o 131% w latach 2017-2022. Według Światowego Instytutu Zasobów, liczba krajów dotkniętych skrajnym niedoborem wody wzrosła z 17 w 2019 r. do 25 cztery lata później. Dane Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa wskazują, że od 2021 r. światowy wskaźnik cen żywności utrzymuje się na najwyższym poziomie od lat 70. XX wieku. 

Dlatego warto analizować możliwości inwestycyjne związane z wydobyciem, przetwarzaniem i recyclingiem metali rzadkich. Napięcia w obszarze produkcji żywności mogą być impulsem do dywersyfikacji dostaw oraz zwiększenia rządowego wsparcia w tym zakresie. Rosnące niedobory wody zwiększają przestrzeń do innowacji w zakresie jej efektywnego pozyskiwania. 

Zrównoważony rozwój w centrum uwagi

Lata 2014-2022 były najcieplejsze w historii, a Światowa Organizacja Meteorologiczna prognozuje, że kolejne lata będą jeszcze cieplejsze. Dlatego rządy i regulatorzy będą nie tylko wspierać redukcję emisji, ale aktywnie mierzyć się ze skutkami postępującego globalnego ocieplenia. Obok zwiększonego ryzyka dla obywateli poszczególnych państw, zmiany klimatu wpływają też na PKB – w latach 2012–2021, burze, pożary lasów oraz powodzie spowodowały straty na poziomie 0,3% PKB rocznie w skali całego świata, wynika z danych Swiss Re. 

Jednak wdrażanie polityki zrównoważonego rozwoju jest coraz bardziej wielowarstwową i skomplikowaną układanką. Spowolnienie gospodarcze i inflacja spowodowały że część krajów odchodzi od poprzednich ambitnych celów klimatycznych, równolegle rośnie wsparcie rządowe dla transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej. Politykę klimatyczną państw w 2024 roku napędzą kwestie wzrostu gospodarczego i bezpieczeństwa energetycznego, co podkreśla paradoksy z jakimi mierzy się wdrażanie ESG. Kwestie zrównoważonego rozwoju są źródłem napięć również na poziomie geopolitycznym. Niektórzy partnerzy handlowi sprzeciwią się zielonym regulacjom, które postrzegają jako protekcjonistyczne lub dyskryminujące. Unijny mechanizm wyrównywania cen na granicach z uwzględnieniem poziomu emisji CO2 (CBAM) pozostanie źródłem globalnych napięć handlowych i może poskutkować wprowadzeniem ceł odwetowych. Wiele dużych rynków wschodzących również wprowadzi lub rozszerzy politykę cen w oparciu o emisję dwutlenku węgla, aby sfinansować swoją ekologiczną transformację i zapewnić konkurencyjność eksportu na rynkach zachodnich. 

Wysiłkom na rzecz niwelowania skutków zmian klimatu będzie towarzyszyło zwiększone finansowanie publiczne oraz prywatne na badania i rozwój innowacyjnych rozwiązań – szacunki mówią o rynku sięgającym 2 bln USD rocznie w ciągu dekady.

Dla wielu firm przyśpieszenie inwestycji związanych ze zrównoważonym rozwojem będzie możliwe dzięki współpracy z organami rządowymi. Te z nich, które już teraz przeznaczają znaczne środki na badania i rozwój, mogą otrzymać dostęp do większej liczby funduszy publicznych na wdrożenie zielonych technologii. Kierowanie się wymogami ESG pomoże przedsiębiorcom pozyskać kapitał po niższych kosztach na zrównoważone projekty, ponieważ dla wielu inwestorów długoterminowe ryzyko związane z takimi aktywami jest niewielkie – mówi Enio Chłapowski-Myjak, Menedżer, EY-Parthenon.

O raporcie

Coroczny Geostrategic Outlook realizowany przez EY-Parthenon przedstawia analizę przeprowadzoną przez EY Geostrategic Business Group (GBG) dotyczącą światowego ryzyka politycznego w nadchodzącym roku. W raporcie wskazano decyzje polityczne, wydarzenia lub warunki na poziomie globalnym, krajowym, regulacyjnym lub społecznym, które mogą wpłynąć na wyniki firm, rynków lub gospodarek.

O firmie EY

Celem działalności EY jest budowanie lepiej funkcjonującego świata - poprzez wspieranie klientów, pracowników i społeczeństwa w tworzeniu trwałych wartości - oraz budowanie zaufania na rynkach kapitałowych.

Wspomagane przez dane i technologię, zróżnicowane zespoły EY działające w ponad 150 krajach, zapewniają zaufanie dzięki usługom audytorskim oraz wspierają klientów w rozwoju, transformacji biznesowej i działalności operacyjnej.

Zespoły audytorskie, consultingowe, prawne, strategiczne, podatkowe i transakcyjne zadają nieoczywiste pytania, by móc znaleźć nowe odpowiedzi na złożone wyzwania, przed którymi stoi dziś świat.

 EY w Polsce to ponad 5000 specjalistów pracujących w 8 miastach: w Warszawie, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Rzeszowie oraz w Centrum Usług Wspólnych EY.

Działając na polskim rynku co roku EY doradza tysiącom firm, zarówno małym i średnim przedsiębiorstwom, jak i największym firmom. Tworzy unikatowe analizy, dzieli się wiedzą, integruje środowisko przedsiębiorców oraz angażuje się społecznie. Działająca od ponad 20 lat Fundacja EY wspiera rozwój i edukację dzieci oraz młodzieży z rodzin zastępczych, zwiększając ich szanse na dobrą przyszłość, a także pomaga opiekunom zastępczym w ich codziennej pracy. Każdego roku Fundacja EY realizuje około 20 projektów pomocowych, wspierając w ten sposób ponad 1300 rodzin zastępczych.

EY Polska od 2003 roku prowadzi polską edycję międzynarodowego konkursu EY Przedsiębiorca Roku, której zwycięzcy reprezentują Polskę w międzynarodowym finale World Entrepreneur of the Year organizowanym co roku w Monte Carlo. To jedyna tej rangi, międzynarodowa inicjatywa promująca najlepszych przedsiębiorców.

EY Polska jest sygnatariuszem Karty Różnorodności i pracodawcą równych szans. Realizuje wewnętrzny program „Poziom wyżej bez barier”, aktywnie wspierający osoby z niepełnosprawnościami na rynku pracy. EY był w Polsce wielokrotnie wyróżniany tytułem „Pracodawca Roku®” w rankingu prowadzonym przez międzynarodową organizację studencką AIESEC. EY jest również laureatem w rankingach Great Place to Work oraz Idealny Pracodawca według Universum.