Badanie EY: poziom oszczędności wyznacza tempo zmian działów prawnych

Technologia kluczem do sukcesu

Pomimo obecnych ograniczeń budżetowych, opracowywanie strategii technologicznych oraz wprowadzanie nowych rozwiązań pozostaje wysokim priorytetem. Aż 75% ankietowanych przedstawicieli działów prawnych twierdzi, że prowadzi w tym obszarze szereg aktywności. W ramach tego procesu działy prawne napotykają jednak bariery. Do najważniejszych należą problemy z nieuporządkowanymi danymi (52%) oraz niekompatybilnymi systemami prawnymi i biznesowymi (44%). Co jednak szczególnie ciekawe, tylko 25% respondentów wskazuje, że wykorzystanie generatywnej sztucznej inteligencji stanowi wysoki priorytet dla działu prawnego, a 63% postrzega zwiększenie zakresu wykorzystywania technologii przede wszystkim jako szansę na lepszą kontrolę kosztów. Nie może więc dziwić, że najczęściej zakończony został proces wdrożeniowy wokół kwestii administracyjnych takich jak automatyzacja weryfikacji faktur (38%).

Znaczące wyzwania w tym obszarze potwierdzają wyniki ostatniej edycji badania – Jak polskie firmy wdrażają AI. Jedynie 5% organizacji w naszym kraju, które realizują procesy implementacji narzędzi sztucznej inteligencji zdecydowało się je wdrożyć w obszarze compliance. Dla porównania przypadku obsługi klienta lub marketingu i analiz rynku ten współczynnik wynosi 41%. Może to wskazywać, że w przypadku kwestii prawno-proceduralnych dostępna technologia nie odpowiada w wystarczającym stopniu na wyzwania związane np. z koniecznością zachowania najwyższych standardów poufności danych.

- Dane wykorzystywane np. przez działy prawne mają często bardzo wrażliwy charakter. Sprawia to, że wdrożenie w tym obszarze narzędzi bazujących na sztucznej inteligencji musi być przeprowadzone w sposób niezwykle ostrożny. Równocześnie należy pamiętać, że analiza aspektów prawnych w procesie implementacji AI jest jednym z kluczowych elementów całego procesu. Dotyczy to nie tylko obszaru AI Act, ale również kwestii ochrony danych osobowych, ochrony własności intelektualnej, cyberbezpieczeństwa. W efekcie żadne wprowadzenie narzędzi AI nie powinno się odbywać bez zaangażowania działów prawnych bez względu na sektor, w którym odbywa się wdrożenie sztucznej inteligencji – dodaje Justyna Wilczyńska-Baraniak, Partnerka EY, Liderka Zespołu Prawa Własności Intelektualnej, Technologii i Danych Osobowych w Kancelarii EY Law.

Nawigacja w zakresie zgodności regulacyjnej i zarządzania ryzykiem

W obliczu niezwykle dynamicznie rozwijających się zagadnień, takich jak sztuczna inteligencja, ochrona danych i zrównoważony rozwój, obszar compliance stanowi priorytet dla większości działów prawnych (93%). Równocześnie monitorowanie zmian regulacyjnych w różnych jurysdykcjach (60%), przygotowywanie wykładni przepisów, gdy pozostają one niejasne (50%) oraz dostęp do danych potrzebnych do odpowiedniego zarządzania ryzykiem lub raportowania (48%) to jedne z głównych zgłaszanych barier w radzeniu sobie ze złożonością regulacyjną.

Wyniki badania wskazują również na znaczący rozdźwięk pomiędzy oczekiwaniami, a stanem faktycznym. Aż 81% respondentów oczekuje, że ich organizacja zwiększy inwestycje w obszarze zarządzania ryzykiem. Tymczasem tylko 49% posiada wypracowane odpowiednie procedury, a mniej niż 30% udokumentowało kluczowe elementy w tym obszarze.

Stwarza to możliwość dla działów prawnych, aby odegrały kluczową rolę w poprawie zarządzania ryzykiem, pomagając w stworzeniu większej przejrzystości działań i zgodności w przedsiębiorstwie. Tymczasem w czasie ostatnich 12 miesięcy jedynie 11% działów prawnych przeprowadziło rozmowy z kluczowymi interesariuszami w firmie, a 17% ustawiło procesy umożliwiające porównanie dojrzałości organizacyjnej na tle innych obszarów firmy.

- Działy prawne mają niepowtarzalną okazję, aby stać się kluczowymi partnerami w zarządzaniu ryzykiem w organizacjach. Wzrost znaczenia compliance nie tylko podkreśla potrzebę skutecznych procedur, ale także wskazuje na konieczność jeszcze ściślejszej współpracy między działami prawnymi a innymi obszarami przedsiębiorstwa. Przejrzystość działań oraz proaktywne podejście mogą nie tylko pomóc w spełnieniu wymogów prawnych, ale także w budowaniu zaufania wśród kluczowych interesariuszy. Niezbędne jest jednak podęcia w tym zakresie konkretnych działań, budujących wewnętrznie odpowiedni wizerunek działów prawnych – podsumowuje Magdalena Kasiarz, Partnerka i Liderka Zespołu Restrukturyzacji w Kancelarii EY Law.

Metodologia

Badanie - 2025 EY Law General Counsel study -  zostało przeprowadzone na zlecenie EY przez Oxford Economics. Na jego potrzeby przebadano 1000 liderów obszarów prawnych w organizacjach o przychodach przekraczających 1 miliard dolarów. Reprezentowali oni 21 krajów oraz 7 sektorów gospodarki. Wyniki badania zostały wsparcie przez wnioski z pogłębionych wywiadów zrealizowanych z wybranymi liderami obszarów prawnych z całego świata. Badanie zostało przeprowadzone w okresie listopad 2024 – marzec 2025.

O firmie EY

Celem działalności EY jest budowanie lepiej funkcjonującego świata poprzez wspieranie klientów, pracowników, społeczeństwa i planety w tworzeniu trwałych wartości oraz budowanie zaufania na rynkach kapitałowych.

Korzystając z danych, sztucznej inteligencji oraz zaawansowanych technologii zespoły EY pomagają klientom odważnie kształtować przyszłość i znajdować odpowiedzi na obecne i przyszłe wyzwania.

EY świadczy kompleksowe usługi w zakresie audytu, doradztwa, podatków, strategii i transakcji. Dzięki wiedzy sektorowej, globalnie połączonym, multidyscyplinarnym zespołom i różnorodnym partnerstwom EY może świadczyć usługi w ponad 150 krajach.

EY w Polsce to prawie 4000 specjalistów pracujących w 8 miastach: w Warszawie, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Rzeszowie. Działając na polskim rynku co roku EY doradza tysiącom firm, zarówno małym i średnim przedsiębiorstwom, jak i największym korporacjom. Tworzy unikatowe analizy, dzieli się wiedzą, integruje środowisko przedsiębiorców oraz angażuje się społecznie.

Wszystko po to, aby z odwagą kształtować przyszłość.