5 min. czytania 28 mar 2023
Kontrola podatkowa

Kontrola podatkowa przedsiębiorców - jak się przygotować? Kluczowe wyzwania

Autor Bartosz Czerwiński

EY Polska, Doradztwo Podatkowe, Partner

Bartosz wspiera podatników w obronie ich słusznych praw. Spory podatkowe to jego specjalność.

5 min. czytania 28 mar 2023

Podatnicy na całym świecie zmagają się ze wzmożonym egzekwowaniem przepisów podatkowych i rosnącym prawdopodobieństwem wystąpienia sporów w tym zakresie. Organy podatkowe działają dziś bardziej wnikliwie niż kiedykolwiek wcześniej, posiadając przy tym coraz szerszy wachlarz uprawnień i dostępu do informacji. Nasuwają się zatem pytania: kiedy możliwa jest kontrola podatkowa i kto jest przygotowany na taką kontrolę?

Badanie EY 2021: Tax Risk and Controversy Survey

Raport z ogólnoświatowego badania EY 2021: Tax Risk and Controversy Survey, w którym udział wzięło prawie 1300 osób zajmujących się sprawami podatkowymi międzynarodowych grup kapitałowych, dostarcza informacji na temat kluczowych trendów i problemów dla biznesu.

Bezpośrednio na maila

Bądź na bieżąco i subskrybuj newsletter EY

Subskrybuj

Zaostrzenie przepisów podatkowych:

62%

badanych spodziewa się zaostrzenia przepisów podatkowych w nadchodzących trzech latach.

Zarządzanie sporami podatkowymi:

68%

twierdzi, że zarządzanie sporami podatkowymi zyskało na znaczeniu w ciągu ostatnich dwóch lat.

Wiedza o aktywności organów podatkowych:

31%

uważa, że ma wystarczającą wiedzę o aktywności organów podatkowych na arenie międzynarodowej.

Kontrola podatkowa - badanie EY

Według respondentów ankiety, wiele firm nie dostosowało się w pełni do trwających zmian w zakresie kontroli podatkowych, choć 76% liderów podatkowych twierdzi, że reformy podatkowe na szczeblu krajowym w ciągu ostatnich trzech lat zwiększyły ich narażenie na ryzyko podatkowe, a 53% spodziewa się większego egzekwowania w ciągu najbliższych trzech lat, zwłaszcza gdy państwa zaczynają reagować na presję budżetową wynikającą z reakcji na ostatnie wydarzenia na świecie. Analizując powyższe dane, można spodziewać się, że udział w bieżących kontrolach i sporach podatkowych będzie już stałym elementem prowadzenia działalności gospodarczej również w Polsce. Potwierdzają to trwające postępowania, w których uczestniczą eksperci EY. W dynamicznie zmieniającym się otoczeniu jedynie responsywne wdrażanie strategii zarządzania rozpoczętą już kontrolą/postępowaniem może okazać się niewystarczające.

Ważne!
Uszczelnianie systemów podatkowych, wzmożona aktywność organów skarbowych, zaostrzone ramy odpowiedzialności karnej skarbowej – to wszystko powinno skłonić do proaktywnego zabezpieczenia pozycji podatników, nakierowanego na troskę o wyniki finansowe oraz zabezpieczenie ryzyk reputacyjnych związanych ze sporem z władzami podatkowymi. Zapewnienie stabilnej przyszłości firmy nie nastąpi z dnia na dzień. Warto o fundamenty zadbać już teraz.

Kontrola podatkowa - zarządzanie kontrolą i proaktywne działanie

Dotychczasowa praktyka (nie licząc postępowań nadpłatowych) wskazuje, że przedsiębiorcy nie zarządzają odpowiednio ryzkiem potencjalnej kontroli. O konieczności przygotowania się do czynności kontrolnych lub sprawdzających najczęściej firmy myślą dopiero na etapie wszczętego już postępowania kontrolnego czy kontroli celno-skarbowej. Czasem ma to miejsce tuż po doręczeniu upoważnienia do wszczęcia kontroli, czasem w toku istniejącej kontroli. Nie jest to zdecydowanie najlepsze rozwiązanie.

Zarządzenie sporem w takim modelu zawsze jest ograniczone przynajmniej przez jeden czynnik – czas, który może odgrywać kluczową rolę w postępowaniu. Dynamika zmian przepisów podatkowych i cyfryzacja organów skarbowych są czynnikami sprzyjającymi organom skarbowym, które pozwalają na szybką ocenę ryzyk i wytypowaniu nowych podmiotów do kontroli. Warto zwrócić uwagę, że globalny wzrost liczby kontroli przeprowadzanych przez organy skarbowe wymaga zarządzenia nie tylko kwestią odpowiedzialności karnej skarbowej, ale również ryzykami podatkowymi oraz strategią postępowania w toczącej się kontroli, jeśli już dojdzie do jej zainicjowania.

Kontrola podatkowa przedsiębiorców – responsywność a proaktywne działanie

Najlepszym zabezpieczeniem przedsiębiorców jest dostrzeżenie ryzyka podatkowego, zanim ono faktycznie się ziści. Bezpieczeństwo to także świadomość i gotowość na potencjalne kontrole. Nowe spory podatkowe mogą zaczynać się od świadomego wyboru podejścia do kontroli – od pełnej transparentności do minimalnej koniecznej responsywności. Świadomość, która opcja zapewni większy komfort i stabilizację, powinna być wypracowana proaktywnie, jeszcze przed doręczeniem upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.

Pierwszym krokiem w drodze do odpowiedniego zabezpieczenia podatników powinna być ramowa dyskusja dotycząca trzech kluczowych obszarów:

  • oceny ryzyka podatkowego i odpowiedzialności karnej skarbowej
  • zarządzenia zidentyfikowanymi ryzykami
  • przygotowanie do kontroli.

W ramach każdej z tych faz zapobieganie sporom podatkowym będzie odbywało się na innym poziomie. Poczynając od identyfikacji ryzyka, przez zapobieganie sporom, aż do strategicznego działania podczas kontroli.

Istotną odpowiedzią na wszystkie powyższe zakresy jest Program Współdziałania – do którego przystąpienie warto rozważyć w ramach prac nad zabezpieczeniem pozycji podatkowej przedsiębiorstwa.

 

Okiem eksperta EY

Zmieniające się dynamicznie przepisy i środowisko podatkowe mogą stanowić bodziec do poszukiwania rozwiązań, które będą wspierały przedsiębiorców na każdym etapie potencjalnego sporu. W tym celu warto rozważyć skorzystanie z pomocy wykwalifikowanych ekspertów, którzy swoim doświadczeniem mogą służyć wsparciem w zapewnieniu przestrzeni do wspólnego dialogu i weryfikacji przyjętych praktyk.

Profesjonalna ocena i identyfikacja ryzyka podatkowego dla poszczególnych obszarów działalności mogą stanowić jedną z najważniejszych metod zabezpieczenia podatnika. Kluczowe w tym zakresie jest zapewnienie właściwej współpracy, procesu monitorowania i komunikacji oraz ochrony interesów w obszarze odpowiedzialności karnej skarbowej.

Praktyka pokazuje, jak istotną kwestią jest przygotowanie podatników na zarządzenie sporami podatkowymi, zanim one wystąpią. W szczególności ważnym działaniem jest budowanie świadomości, jak istotne znaczenie odgrywają takie czynniki jak: wdrożenie procesu właściwego dokumentowania transakcji, archiwizacji gromadzonej dokumentacji, odpowiednie przypisanie ról, efektywny przepływ danych między poszczególnymi podmiotami w organizacji, korzystanie z odpowiednich narzędzi, procedur i polityk. Mogą one uchronić podatników przed przedłużającymi się kontrolami oraz problemami reputacyjnymi. Droga do stworzenia własnej mapy potrzeb i zapewnienia stabilizacji, bezpieczeństwa i zgodności jest zatem niezwykle ważna – a możliwość dołączenia do Programu Współdziałania jest jedną z opcji odpowiedzi na te potrzeby. Każda firma jest wyjątkowa – z unikalną strukturą wewnętrzną, procesami decyzyjnymi, kulturą informacyjną, poziomem zaawansowania technologicznego.

Bartosz Czerwiński

Senior Manager, Tax Controversy, EY Polska

 

Kontrola podatkowa - nad postępowaniem kontrolnym warto mieć kontrolę

Świadomość możliwości wystąpienia sporu, transparentność wewnętrznych procedur, proaktywność i spójne działanie mogą stanowić czynniki przyczyniające się do łagodniejszego przebiegu kontroli i budowania wizerunku odpowiedzialnego podatnika. A co najważniejsze – do niesparaliżowania działalności podatnika oraz zapewnienia poczucia kontroli nad toczącym się sporem. Kontrola podatkowa lub celno- skarbowa może być prowadzona w sposób przemyślany. Należy tylko odpowiednio określić role, wytyczyć procesy i dostosować dostępną technologię.

operating a calculator

Ankieta EY - Barometr monitoringu horyzontalnego

 

Przejdź do ankiety

Podsumowanie

Warto zauważyć, że zabezpieczenie pozycji podatnika to budowanie relacji z organami podatkowymi, opartych na przejrzystej współpracy i otwartym dialogu. Podatnicy w celu zabezpieczenia swojej sytuacji mogą ponadto korzystać z narzędzi przewidzianych przepisami podatkowymi, takich jak uprzednie porozumienia cenowe czy Program Współdziałania.

Kontakt

Chcesz dowiedziec sie wiecej? Skontaktuj sie z nami.

Informacje

Autor Bartosz Czerwiński

EY Polska, Doradztwo Podatkowe, Partner

Bartosz wspiera podatników w obronie ich słusznych praw. Spory podatkowe to jego specjalność.

  • Facebook
  • LinkedIn
  • X (formerly Twitter)