4 min. czytania 17 mar 2023

Spółki nieruchomościowe – Minister Finansów objaśnił obowiązki informacyjne

4 min. czytania 17 mar 2023

W dniu 28 lutego 2023 r. w Dzienniku Urzędowym została opublikowana interpretacja ogólna Ministra Finansów nr DD5.8203.7.2022, dotycząca obowiązków informacyjnych spółek nieruchomościowych i podatników posiadających udziały w tych spółkach.

Dla wymienionych powyżej podmiotów interpretacja jest szczególnie istotna, choć wydaje się, że nie rozwiewa wszystkich wątpliwości.

Obowiązki informacyjne pełne niejasności

Obecnie obowiązujące regulacje prawne zobowiązują spółki nieruchomościowe oraz podatników posiadających bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5 proc. udziałów (lub innych praw) w takich spółkach do składania rocznej informacji do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (dalej: Szefa KAS). W ramach przekazywanej informacji (druk CIT-N2/PIT-N2) podmioty te są zobowiązane do wskazania wszystkich swoich 5-procentowych udziałów. Obowiązek ten jest niezależny od tego, czy podatnicy posiadają bezpośrednio, czy pośrednio udział, a także czy są polskimi lub zagranicznymi rezydentami podatkowymi. 

Informację do Szefa KAS należy złożyć w terminie do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego spółki nieruchomościowej, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku obrotowego spółki nieruchomościowej. 

Powyższy obowiązek wynika odpowiednio z art. 27 ust. 1e ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: CIT) i analogicznie z art. 45 ust. 3f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: PIT). 

Na gruncie powyższych przepisów powstały jednak istotne wątpliwości interpretacyjne. 

Raport EY. Nowoczesna funkcja podatkowo-księgowa: 3 lata na nową wartość dodaną

Najnowszy raport EY, przygotowany na podstawie wniosków z drugiej edycji badania "Tax Compliance a priorytety CFO w Polsce", przedstawia nowe spojrzenie na rolę CFO w firmach i ukazuje wyzwania, z którymi musi się on mierzyć na co dzień.

Dowiedz się więcej

Podatnicy nie mają pewności, jak w prawidłowy sposób ustalić pełną listę wszystkich bezpośrednich i pośrednich właścicieli polskiej spółki nieruchomościowej. W praktyce ustalenie takiego katalogu podmiotów może być zadaniem niezwykle trudnym do wykonania. Niejasna jest także kwestia, czy dla zaistnienia obowiązku informacyjnego wystarczy sam fakt posiadania udziałów (akcji) lub innych praw w spółce nieruchomościowej, czy też konieczne jest istnienie obowiązku podatkowego w Polsce z jakiegokolwiek tytułu w roku podatkowym, którego dotyczy ta informacja.

Poważne wątpliwości zostały dostrzeżone przez Ministra Finansów, który uznał za zasadne wydanie interpretacji ogólnej w przedmiotowej sprawie.

Spółki nieruchomościowe – co wynika z interpretacji ogólnej Ministra Finansów?

Minister Finansów potwierdził, że obowiązek informacyjny obejmuje nie tylko spółki nieruchomościowe, lecz także podmioty posiadające bezpośrednio lub pośrednio w spółkach nieruchomościowych udziały (akcje), ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze. Obowiązek ten dotyczy zarówno podmiotów będących polskimi rezydentami podatkowymi, jak i podmiotów niebędących polskimi rezydentami podatkowymi, tj. podmiotów nieposiadających miejsca zamieszkania albo siedziby lub zarządu na terytorium Polski.

W interpretacji ogólnej Minister Finansów wyjaśnił także pojęcie „podatnik posiadający (bezpośrednio lub pośrednio) prawa do spółki nieruchomościowej”. Za podatników posiadających prawa należy uznać nie tylko wspólnika spółki nieruchomościowej (podmiot wymieniony w art. 1 ustawy o CIT), lecz także podmioty wymienione w art. 1 ustawy o CIT, które posiadają prawa do spółki nieruchomościowej w sposób pośredni (w przypadku gdy takie posiadanie praw jest realizowane poprzez wspólnika lub kolejne podmioty, tj. tzw. podmioty transparentne podatkowo). Przez podatnika posiadającego prawa do spółki nieruchomościowej należy także rozumieć wspólnika spółki nieruchomościowej będącego osobą fizyczną lub przedsiębiorstwem w spadku, osobę fizyczną lub przedsiębiorstwo w spadku, którzy posiadają prawa do spółki nieruchomościowej w sposób pośredni (w przypadku gdy takie posiadanie praw realizowane jest poprzez wspólnika lub kolejne podmioty, tj. tzw. podmioty transparentne podatkowo).

W interpretacji ogólnej wyjaśniono także, w jaki sposób obliczyć minimalny próg posiadanych praw (udziałów, akcji, tytułów uczestnictwa lub innych praw) w wysokości 5 proc. W celu obliczenia progu podatnicy powinni zsumować prawa posiadane w spółce nieruchomościowej w sposób pośredni z prawami posiadanymi bezpośrednio. W interpretacji wskazano, że w odniesieniu do podatników posiadających prawa do spółki nieruchomościowej obowiązek informacyjny powstaje bez względu na to, czy w roku podatkowym, na koniec którego składana jest informacja, uzyskany został przychód (dochód) z tego udziału z jakiegokolwiek tytułu. 

Powstanie obowiązku informacyjnego jest zdeterminowane już przez sam fakt posiadania, bezpośrednio lub pośrednio, udziałów w spółce nieruchomościowej. 

Obowiązek informacyjny – ciążący na podatnikach posiadających prawa do spółki nieruchomościowej – nie dotyczy podatników zwolnionych z podatku CIT, o których mowa w art. 6 ustawy o CIT. Jak wskazuje interpretacja, zwolnienie podmiotowe powoduje, że podmiot, który jest nim objęty, zostaje z podatku zwolniony bez względu na rodzaj i wielkość uzyskiwanych dochodów. Skoro zatem podatnik zwolniony podmiotowo nie jest obciążony obowiązkiem podatkowym z żadnego tytułu w podatku dochodowym od osób prawnych, to nałożenie na wspólnika spółki nieruchomościowej będącego takim podatnikiem obowiązku informacyjnego, o którym mowa w art. 27 ust. 1e CIT – zdaniem MF – należy uznać za nieadekwatne. Wyłączenie to nie znajduje podstaw do zastosowania w stosunku do samej spółki nieruchomościowej.

Raportowanie w podatkowych grupach kapitałowych

W interpretacji Minister Finansów potwierdził również, że w przypadku podatkowych grup kapitałowych obowiązki informacyjne przewidziane w art. 27 ust. 1e ustawy CIT należy stosować nie do samej grupy, lecz do poszczególnych spółek wchodzących w jej skład.

 

Mimo że od upływu terminu na pierwsze raportowanie spółek nieruchomościowych i ich wspólników będących podatnikami minęło już trochę czasu, nadal nie wszystkie wątpliwości w tym zakresie zostały wyjaśnione. Również wydana interpretacja ogólna nie rozwiewa pewnych wątpliwości pojawiających się w praktyce. W szczególności nadal nie jest do końca jasne, czy wszyscy bezpośredni i pośredni udziałowcy spółki nieruchomościowej (mający co najmniej 5 proc. udziałów lub innych praw) mają obowiązek złożyć informację. Przykładowo nie wiadomo, czy gdyby podatnik mógł skorzystać z przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, która nie zawiera tzw. klauzuli nieruchomościowej, aby nie podlegać opodatkowaniu w Polsce, to czy nadal obowiązany byłby złożyć informację. Kwestia ta była przedmiotem wydanych interpretacji indywidualnych. Odpowiedź w powyższej kwestii jest również o tyle istotna, że dla celów złożenia informacji przez podatnika wymagane jest m.in. posiadanie polskiego numeru identyfikacji podatkowej (NIP), którego uzyskanie także należy wziąć pod uwagę przy planowaniu procesu przygotowania i złożenia informacji. Pozytywnie należy natomiast przyjąć potwierdzenie przez Ministra Finansów tego, że w swojej informacji spółka nieruchomościowa powinna wykazać jedynie tych bezpośrednich i pośrednich udziałowców, których udziały (lub inne prawa) w spółce nieruchomościowej wynoszą co najmniej 5 proc. Próg 5-procentowy nie został bowiem wskazany wprost w przepisach.
Marcel Zenowicz
Menadżer w Zespole Podatków Międzynarodowych w Dziale Doradztwa Podatkowego EY

Bezpośrednio na maila

Bądź na bieżąco i subskrybuj newsletter EY

Subskrybuj

Podsumowanie

W artykule przedstawione zostały najważniejsze zagadnienia, jakie wyjaśnił Minister Finansów w niedawno opublikowanej interpretacji ogólnej. Za pozytywne należy uznać choćby wyjaśnienie pojęcia  „podatnika posiadającego (bezpośrednio lub pośrednio) prawa do spółki nieruchomościowej” czy sposób obliczenia minimalnego 5 proc. progu posiadanych praw. Przywołana interpretacja niestety nie rozwiewa wszystkich wątpliwości w tym zakresie.

Kontakt

Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami.

Informacje