Zdjęcie do artykułu: Uchwała NSA rozstrzygnie czy silos może być budynkiem

Uchwała NSA rozstrzygnie czy silos może być budynkiem


Wieloletni spór dotyczący opodatkowania silosów podatkiem od nieruchomości zostanie rozstrzygnięty uchwałą siedmioosobowego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) – wynika tak z postanowienia NSA z 13 lipca 2021 r. (sygn. akt III FSK 1611/21).

Silos - budowla czy budynek?

Z racji na niejasne definicje zawarte w ustawie z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: „u.p.o.l.”), odpowiedź na pytanie czy silos powinien zostać zakwalifikowany jako budowla czy jako budynek jest przedmiotem sporów pomiędzy podatnikami, a samorządowymi organami podatkowymi od wielu lat. Kwalifikacja ta jest o tyle ważna, że wiąże się z ewentualnym dużym wzrostem obciążeń podatkowych po stronie podatników. Podatek wyliczony od powierzchni pomiędzy ścianami takiego „budynku” jest zazwyczaj dużo niższy, niż gdyby został on skalkulowany jako 2% jego wartości.

Opodatkowanie silosów - dotychczasowa praktyka organów i sądów

Do niedawna w orzecznictwie organów podatkowych i sądów administracyjnych dominował pogląd, zgodnie z którym nawet gdy obiekt budowlany posiadał wszystkie cechy budynku (tj. był trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadał fundamenty i dach) nie oznaczało to, że  automatycznie stawał się on budynkiem dla celów podatków i opłat lokalnych. Przy kwalifikacji obiektów budowlanych tego typu brano bowiem pod uwagę elementy funkcjonalne czyli jego przeznaczenie, wyposażenie oraz sposób i możliwości wykorzystania jako całości – taki pogląd został zaprezentowany np. w wyroku NSA z 18 października 2016 r. (sygn. akt II FSK 1741/16).


Przełomowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego

Fundamentalną zmianą w kwestii opodatkowania silosów okazał się wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 grudnia 2017 r. (sygn. akt SK 48/15). Kluczową tezą ww. wyroku było stwierdzenie, że funkcja obiektu nie ma znaczenia przy dokonywaniu kwalifikacji podatkowej. Tym samym, jeżeli obiekt budowlany ma dach, przegrody budowlane, fundament i jest trwale związany z gruntem to w ocenie Trybunału, należy go traktować jako budynek, niezależnie od funkcji jaką pełni. 

Niestety, początkowo w stosowanym orzecznictwie powyższy wyrok przeszedł bez echa czego przykładem jest wyrok NSA z 3 marca 2020 r. (sygn. akt II FSK 810/18), w którym zostało zaprezentowane stanowisko, sprzeczne z poglądem TK, zgodnie z którym: „(…) silos na cukier ze względu na swoje wyposażenie i związane z nim urządzenia i infrastrukturę nie jest budynkiem magazynowym, lecz składnikiem systemu przekazywania i podawania cukru. Nie stanowi on przez to budynku magazynowego nie tylko ze względu na jego przeznaczenie, ale przede wszystkim z uwagi na fakt, że jest on składnikiem systemu technologicznego przekazywania, przemieszczania cukru, obejmującego oprócz wyposażonego w odpowiednie w tym zakresie konstrukcje i urządzenia silosu, przekaźniki taśmowe oraz połączone z silosem mostami przekaźników budynki produkcyjno-magazynowe. Dlatego też takie cechy obiektu budowlanego, jak: przeznaczenie, wyposażenie i funkcje stanowią element całego systemu produkcyjnego. Skoro budynek jest także obiektem budowlanym, podobnie jak budowla, to kwalifikacja taka wypełnia przesłankę wynikającą z wykładni systemowej art. 1a ust. 1 pkt 1 i 2 u.p.o.l. Ponadto również zgodnie z art. 3 pkt 3 u.p.b. silosy należy kwalifikować do budowli, a nie budynków.”

Punkt zwrotny w orzecznictwie NSA

Punktem przełomowym w sporach dotyczących opodatkowania silosów był wyrok NSA z 16 marca 2021 r. (sygn. akt III FSK 3294/21), w którym sąd postanowił skorygować dotychczasowe podejście do opodatkowania silosów stwierdzając, iż: „Nie można zatem a priori zakładać, że z uwagi na funkcję, czy przeznaczenie Zespołu silosów, obiekt ten "przestaje mieć cechy budynku". (…) O właściwej ich kwalifikacji decydować będą kryteria techniczne wymienione w art. 1a ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. Dopiero ich wykluczenie determinuje możliwość oceny czy obiekt budowlany stanowi budowlę w znaczeniu wynikającym z art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.”.

Powyższy wyrok przyniósł szansę na ujednolicenie dotychczasowego orzecznictwa oraz stworzenie linii orzeczniczej zgodnej z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 13 grudnia 2017 r. (sygn. akt SK 48/15).

Potrzeba ujednolicenia orzecznictwa

W lipcu 2021 r. NSA postanowił wystąpić z wnioskiem do siedmioosobowego składu orzekającego o podjęcie uchwały, której celem jest odpowiedź na pytanie czy obiekt budowlany, będący budowlą w rozumieniu prawa budowlanego, może być dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości uznany za budynek w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (postanowienie z 13 lipca 2021 r., sygn. akt 1611/21). 

Powyższe postanowienie zapadło w sprawie dotyczącej opodatkowania silosów wraz z połączonymi z nimi tunelami, w której sąd pierwszej instancji podzielił stanowisko organów podatkowych i zaklasyfikował te obiekty jako budowle podlegające opodatkowaniu w oparciu o ich wartość. 



Podsumowanie

Uchwała siedmioosobowego składu NSA powinna uporządkować dotychczasowe niejednolite orzecznictwo dotyczące obiektów do magazynowania materiałów sypkich i zapewnić jasność stosowania przepisów w tym zakresie, co zdecydowanie należy ocenić pozytywnie. 

Kwestia wymaga dalszego monitorowania, zwłaszcza ze względu na fakt, iż pozytywna dla podatników uchwała może oznaczać realne oszczędności (nawet kilku- a nawet kilkunastokrotne zmniejszenie obciążenia podatkowego tego rodzaju obiektów), stwarzając możliwość odzyskania nadpłaconej kwoty podatku za nieprzedawniony okres ostatnich 5 lat. 


Kontakt
Chcesz dowiedziec sie wiecej? Skontaktuj sie z nami.

Informacje

Polecane artykuły

Czy jesteś gotowy na podatkową rewolucję? Polski Ład dotknie wszystkich

Długo oczekiwany projekt zmian ustaw podatkowych, będący częścią Polskiego Ładu, został opublikowany. Zawiera on najbardziej kontrowersyjne pomysły, które poznaliśmy jeszcze w maju, ale pojawiły się w nim również niespodzianki. Zobacz zestawienie najważniejszych zmian, które mogą dotyczyć Państwa przedsiębiorstwa.

Od 2022 usługi finansowe z VAT

Wraz z początkiem 2022 r. podatnicy będą mogli zdecydować czy chcą opodatkować usługi finansowe świadczone na rzecz podatników VAT czy nie. Jeśli wybiorą taką opcję będą mogli to zrobić tylko w transakcjach B2B (business to business) i będą musieli opodatkować wszystkie świadczone przez siebie usługi finansowe. Tak wynika z opublikowanego uzasadnienia tzw. Polskiego Ładu.