Uchwała NSA rozstrzygnie czy silos może być budynkiem

Przełomowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego

Fundamentalną zmianą w kwestii opodatkowania silosów okazał się wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 grudnia 2017 r. (sygn. akt SK 48/15). Kluczową tezą ww. wyroku było stwierdzenie, że funkcja obiektu nie ma znaczenia przy dokonywaniu kwalifikacji podatkowej. Tym samym, jeżeli obiekt budowlany ma dach, przegrody budowlane, fundament i jest trwale związany z gruntem to w ocenie Trybunału, należy go traktować jako budynek, niezależnie od funkcji jaką pełni. 

Niestety, początkowo w stosowanym orzecznictwie powyższy wyrok przeszedł bez echa czego przykładem jest wyrok NSA z 3 marca 2020 r. (sygn. akt II FSK 810/18), w którym zostało zaprezentowane stanowisko, sprzeczne z poglądem TK, zgodnie z którym: „(…) silos na cukier ze względu na swoje wyposażenie i związane z nim urządzenia i infrastrukturę nie jest budynkiem magazynowym, lecz składnikiem systemu przekazywania i podawania cukru. Nie stanowi on przez to budynku magazynowego nie tylko ze względu na jego przeznaczenie, ale przede wszystkim z uwagi na fakt, że jest on składnikiem systemu technologicznego przekazywania, przemieszczania cukru, obejmującego oprócz wyposażonego w odpowiednie w tym zakresie konstrukcje i urządzenia silosu, przekaźniki taśmowe oraz połączone z silosem mostami przekaźników budynki produkcyjno-magazynowe. Dlatego też takie cechy obiektu budowlanego, jak: przeznaczenie, wyposażenie i funkcje stanowią element całego systemu produkcyjnego. Skoro budynek jest także obiektem budowlanym, podobnie jak budowla, to kwalifikacja taka wypełnia przesłankę wynikającą z wykładni systemowej art. 1a ust. 1 pkt 1 i 2 u.p.o.l. Ponadto również zgodnie z art. 3 pkt 3 u.p.b. silosy należy kwalifikować do budowli, a nie budynków.”

Punkt zwrotny w orzecznictwie NSA

Punktem przełomowym w sporach dotyczących opodatkowania silosów był wyrok NSA z 16 marca 2021 r. (sygn. akt III FSK 3294/21), w którym sąd postanowił skorygować dotychczasowe podejście do opodatkowania silosów stwierdzając, iż: „Nie można zatem a priori zakładać, że z uwagi na funkcję, czy przeznaczenie Zespołu silosów, obiekt ten "przestaje mieć cechy budynku". (…) O właściwej ich kwalifikacji decydować będą kryteria techniczne wymienione w art. 1a ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. Dopiero ich wykluczenie determinuje możliwość oceny czy obiekt budowlany stanowi budowlę w znaczeniu wynikającym z art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.”.

Powyższy wyrok przyniósł szansę na ujednolicenie dotychczasowego orzecznictwa oraz stworzenie linii orzeczniczej zgodnej z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 13 grudnia 2017 r. (sygn. akt SK 48/15).

Potrzeba ujednolicenia orzecznictwa

W lipcu 2021 r. NSA postanowił wystąpić z wnioskiem do siedmioosobowego składu orzekającego o podjęcie uchwały, której celem jest odpowiedź na pytanie czy obiekt budowlany, będący budowlą w rozumieniu prawa budowlanego, może być dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości uznany za budynek w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (postanowienie z 13 lipca 2021 r., sygn. akt 1611/21). 

Powyższe postanowienie zapadło w sprawie dotyczącej opodatkowania silosów wraz z połączonymi z nimi tunelami, w której sąd pierwszej instancji podzielił stanowisko organów podatkowych i zaklasyfikował te obiekty jako budowle podlegające opodatkowaniu w oparciu o ich wartość.