Ważne zmiany podatkowe od 2026 roku

Ministerstwo Finansów oraz Sejm intensyfikują prace nad nowelizacjami ustaw podatkowych, które mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 r. Zmiany obejmują kluczowe obszary: ordynację podatkową, CIT, PIT, VAT, akcyzę oraz wybrane aspekty prawa pracy i postępowania sądowego. Celem reform jest uproszczenie systemu, zwiększenie ochrony podatnika oraz dostosowanie przepisów do aktualnych wyzwań gospodarczych.

Ordynacja podatkowa

Projekt przewiduje wprowadzenie zasady domniemania niewinności podatnika – wszelkie wątpliwości co do stanu faktycznego mają być rozstrzygane na jego korzyść. W przypadku kontroli podatkowej trwającej ponad 6 miesięcy, odsetki za zwłokę nie będą naliczane od dnia przekroczenia tego terminu do zakończenia kontroli. Wydłużone zostanie vacatio legis – niekorzystne zmiany podatkowe będą obowiązywać dopiero po 6 miesiącach od ogłoszenia, z pewnymi wyjątkami. Reforma obejmie także zmiany w przedawnieniu zobowiązań podatkowych – zobowiązania zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym nie będą się przedawniać, a zasady zawieszania biegu terminu przedawnienia zostaną zmodyfikowane. Planowana jest również reforma MDR (schematy podatkowe), w tym zwolnienie doradców podatkowych z obowiązku raportowania, ograniczenie MDR-3 do jednego zgłoszenia rocznie oraz złagodzenie kar.

CIT

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zniesiony zostanie obowiązek składania oświadczenia przez spółki holdingowe o zamiarze skorzystania ze zwolnienia z CIT przy zbyciu udziałów lub akcji. Zniesiony zostanie także obowiązek publikacji strategii podatkowej, co uprości obowiązki sprawozdawcze. Doprecyzowane zostaną zasady opodatkowania połączeń horyzontalnych i podziałów przez wyodrębnienie, aby zapewnić ich neutralność podatkową i wyeliminować wątpliwości interpretacyjne. Rozszerzone zostaną zwolnienia z CIT dla organizacji pozarządowych – obejmą one wszystkie NGO, z wyłączeniem działalności gospodarczej.

PIT i ryczałt

Podwyższona zostanie stawka ryczałtu do 17% dla usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych, np. jednoosobowa działalność dla własnej spółki. Ograniczona zostanie ulga mieszkaniowa – środki muszą być przeznaczone wyłącznie na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Zaostrzone zostaną warunki korzystania z IP BOX – konieczne będzie zatrudnienie minimum 3 osób lub ponoszenie wysokich kosztów wynagrodzeń. Wprowadzone zostaną zmiany w leasingu i darowiznach – sprzedaż auta po leasingu będzie możliwa bez podatku dopiero po 3 latach od darowizny. Rozszerzona zostanie ulga termomodernizacyjna, która obejmie projekty realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego (tzw. projekty parasolowe). Wprowadzone zostaną nowe zwolnienia podatkowe, m.in. dla zapomóg w trudnej sytuacji materialnej, odszkodowań z franszyzy redukcyjnej oraz świadczeń rodzinnych niezależnie od ustroju majątkowego małżonków. Zmiany obejmą także daninę solidarnościową – podstawa zostanie poszerzona o dochody z IP BOX i świadczenia z fundacji rodzinnych.

VAT

Podniesiony zostanie limit zwolnienia podmiotowego z VAT z 200 tys. zł do 240 tys. zł. Wprowadzona zostanie możliwość weryfikacji kontrahenta online – podatnik będzie mógł sprawdzić, czy kontrahent jest ujęty w wykazie podatników VAT.

Akcyza

Planowana jest podwyżka akcyzy na alkohol – o 15% w 2026 r. i kolejne 10% w 2027 r. Podwyższony zostanie także podatek od wygranych – z 10% do 15%.

Ulga na robotyzację

Od 2026 r. przedsiębiorcy będą mogli odliczyć od podstawy opodatkowania 100% kosztów poniesionych na robotyzację (np. zakup robotów przemysłowych, urządzeń peryferyjnych, szkoleń). Ma zostać zniesione ograniczenie czasowe ulgi – ma się ona stać rozwiązaniem stałym, dostępnym dla wszystkich podatników CIT i PIT prowadzących działalność gospodarczą.

Inne zmiany

W Kodeksie pracy do stażu pracy będą wliczane m.in. umowy zlecenia, działalność gospodarcza oraz praca za granicą. Uproszczone zostaną procedury w sądach administracyjnych – przy składaniu skarg wymaganych będzie mniej dokumentów, np. pełnomocnictw.

Podsumowanie

Z uwagi na szeroki zakres planowanych zmian, należy dokonać oceny wpływu zmian na bieżące rozliczenia i obciążenia podatkowe oraz planowane transakcje. Zaleca się również bieżące monitorowanie procesu legislacyjnego, gdyż szczegóły mogą ulec zmianie na etapie prac parlamentarnych.

Współautorem tekstu jest Bartosz Jastrzębski, stażysta, Zespół Podatków Międzynarodowych.