Vertrouwen als kompas: hoe bepaal je koers in een wereld vol onzekerheid?

Digitalisering, AI, verduurzaming en geopolitieke spanningen zetten leiderschap onder druk. Hoe bepaal je koers als bijna niets meer zeker is?

In het kort:

• In een wereld vol onzekerheid is het vermogen om je aan te passen cruciaal voor leiders om vol vertrouwen beslissingen te nemen.
• Het gaat bij duurzaamheid niet alleen om rapporteren, maar om veerkracht en het maken van betekenisvolle besluiten die zowel goed zijn voor het bedrijf als voor de maatschappij.
• Succesvolle transformatie vereist empathie en het vermogen om mensen mee te nemen in het verhaal, vooral in een tijd waarin technologie een steeds grotere rol speelt.

Digitalisering, AI, verduurzaming en geopolitieke spanningen zetten leiderschap onder druk. Want hoe bepaal je koers als vrijwel niets meer zeker is? Cecile Heemels en Patrick Gabriëls van EY zien die worsteling in boardrooms. “Het draait meer dan ooit om je AQ: je adaptability quotiënt.”

“De enige constante is verandering. Leiders moeten continu schakelen in een context vol dilemma’s,” zegt Cecile Heemels, Markets Leader EY Nederland. “Het vermogen om je aan te passen en verbeeldingskracht te hebben is belangrijker dan ooit.” Samen met Patrick Gabriëls, voorzitter van de Raad van Bestuur en Country Managing Partner bij EY Nederland, begeleidt Cecile bestuurders die midden in fundamentele transformaties staan. Ze zien het speelveld snel veranderen – en de druk op leiders toenemen. Technologische innovatie, duurzaamheidseisen en internationale instabiliteit vragen om scherpe keuzes, vaak onder hoge druk en met beperkte informatie. “Het klassieke idee dat je eerst alles onderzoekt en dan pas beslist, werkt niet meer,” zegt Cecile. “Het gaat niet alleen om bedrijfsresultaten, maar ook om impact op mensen en maatschappij.”

Moed en kwetsbaarheid

Patrick herkent dat. Hij leidt sinds 2024 zelf EY Nederland in een tijd van versnelde transformatie. Bestuurders proberen rust te bewaren, maar weten vaak niet welke richting het opgaat. De ene dag is er onzekerheid over importtarieven, de volgende dag over AI of geopolitieke risico’s. Dat maakt het lastig om vol vertrouwen te beslissen.” Cecile vult aan: “Leiderschap vraagt om moed, om in te stappen bij transformaties als het eindplaatje nog niet volledig zichtbaar is.” Die onzekerheid maakt leiderschap eenzamer. “Uiteindelijk kijkt iedereen naar jou als de knoop moet worden doorgehakt,” merkt Patrick. “Als ik eerlijk ben: dat voel ik zelf ook. Dan is kwetsbaarheid tonen belangrijk: durf uit te leggen waarom je keuzes maakt, ook als je niet alles zeker weet. Gelukkig ben ik omringd door mensen die meedenken, intern én extern. Want niemand weet alles alleen – daarom werken we bewust structureel ook samen met een ecosysteem van techpartners.”

AI als gamechanger

Een van de meest fundamentele veranderingen van dit moment is kunstmatige intelligentie. Patrick noemt AI een “absolute gamechanger”. “Alles wat we eerder zagen, valt daarbij in het niet. Maar je kunt het geheel niet overzien. Daarom adviseren wij om te focussen: kies drie of vier strategische gebieden, zorg voor veilige en verantwoorde implementatie – en blijf bijsturen. EY is zelf ook zijn eigen client zero: we experimenteren volop, zodat we klanten kunnen helpen vanuit praktijkervaring.”

Future back

De vraag is hoe leiders bij al die veranderingen nog vol vertrouwen beslissingen kunnen nemen. “Zie beslissingen niet als een binair besluit, maar als een reeks kleine stappen,” adviseert Patrick. “Denk future back: waar wil je over vijf jaar staan, en wat moet je morgen doen om daar te komen? Bouw scenario’s, verzamel data en wees flexibel. Het is geen revolutie, maar een snelle evolutie – stap voor stap.’ De tijd is voorbij dat je besluiten kon nemen op basis van volledige helderheid vooraf. Cecile: “Als je wacht op volledige duidelijkheid, blijf je achter de feiten aanlopen. We kunnen de toekomst niet voorspellen, maar we kunnen wel invloed uitoefenen op hoe we ermee omgaan. Als je nu een jaar vooruitkijkt, dan had je gewild dat je vandaag was begonnen.”

Bouwen van vertrouwen

Goede begeleiding begint volgens beide leiders met goed luisteren. “Niet naar de eerste vraag, maar naar de vraag erachter,” zegt Cecile. “Bestuurders komen niet bij ons voor pasklare antwoorden, maar voor overzicht. Dat bieden we door scherpe vragen te stellen en scenario’s te verkennen.” Patrick besluit: “Door onze eigen ervaring, onze internationale netwerken en de juiste expertise vanuit ecosysteempartners kunnen we leiders helpen om hun eigen koers te kiezen. Geen standaardoplossingen, maar maatwerk – en altijd gericht op het bouwen van vertrouwen.”