Zmiana nadzorcy w toku postępowania o zatwierdzenie układu

Implementacja Dyrektywy Drugiej Szansy [1] spowoduje, że wierzyciele będą mogli doprowadzić do zmiany nadzorcy w postępowaniu o zatwierdzenie układu, nawet wbrew woli dłużnika.

Postępowanie restrukturyzacyjne prowadzi się z udziałem doradcy restrukturyzacyjnego powołanego do pełnienia funkcji nadzorcy. Odgrywa on istotną rolę w toku całego całego postępowania, a jego zaangażowanie i aktywna postawa są kluczowe dla powodzenia restrukturyzacji.

W odróżnieniu od pozostałych rodzajów restrukturyzacji, gdzie nadzorca powoływany jest przez sąd, w postępowaniu o zatwierdzenie układu, nadzorca układu jest wybierany przez dłużnika, który przed zainicjowaniem postępowania zawiera umowę z wybranym przez siebie doradcą restrukturyzacyjnym.  

W postępowaniach innych niż postępowanie o zatwierdzenie układu (więcej informacji o tych postępowaniach można znaleźć w bezpłatnym Przewodniku EY Law po postępowaniu restrukturyzacyjnym), możliwe jest dokonanie zmiany nadzorcy między innymi na podstawie uchwały rady wierzycieli. W postępowaniu o zatwierdzenie układu, wierzyciele nie mają natomiast możliwości wpłynięcia na zwolnienie nadzorcy z pełnionej funkcji, nawet gdy źle wykonuje on swoje zadania.

Założenia Dyrektywy Drugiej Szansy

Zgodnie z brzmieniem Dyrektywy, dłużnicy i wierzyciele, w celu uniknięcia konfliktu interesów, powinni mieć możliwość wniesienia sprzeciwu wobec wyboru lub powołania nadzorcy albo możliwość wystąpienia o jego zmianę. Jednocześnie, państwa członkowskie są zobowiązane do opracowania odpowiednich mechanizmów nadzorczych i regulacyjnych w celu zapewnienia skutecznego nadzoru nad pracą nadzorców, aby ich usługi były świadczone w sposób efektywny i kompetentny oraz bezstronny i niezależny.

Planowane zmiany w polskich regulacjach

Zgodnie z brzmieniem nowelizacji[2], wierzyciele będą mogli w toku postępowania doprowadzić do zmiany nadzorcy układu wybranego przez dłużnika. Na wniosek wierzycieli mających łącznie więcej niż 50% wierzytelności, sąd będzie obowiązany zwolnić nadzorcę układu z pełnienia funkcji. W takim przypadku dotychczasowa umowa zawarta pomiędzy doradcą restrukturyzacyjnym a dłużnikiem wygaśnie, a kolejny nadzorca układu zostanie powołany przez sąd (a nie dłużnika), który ustali również wysokość jego wynagrodzenia.

Projekt ustawy przewiduje również środek dyscyplinujący względem doradców. W przypadku stwierdzenia rażącego naruszenia w wykonywaniu obowiązków nadzorcy układu, sąd będzie zawiadamiał o tym fakcie Ministra Sprawiedliwości, który sprawuje nadzór nad doradcami restrukturyzacyjnymi. W uzasadnieniu ustawy wskazano, że przedstawiona ścieżka sankcyjna umożliwi, w wyjątkowych i skrajnych przypadkach, nawet zawieszenie licencji doradcy lub jej cofnięcie (w toku odrębnego postępowania, niezależnego od przebiegu postępowania restrukturyzacyjnego).