CARF – nowy globalny standard raportowania i wymiany informacji podatkowych w dziedzinie kryptoaktywów

Czym są kryptoaktywa według CARF?

CARF definiuje kryptoaktywa jako cyfrową reprezentację wartości aktywa, które mogą być przechowywane i przenoszone w sposób zdecentralizowany, opierając się na technologii rozproszonego rejestru (DLT), bez udziału tradycyjnych pośredników finansowych. Obejmuje to m.in.:

• kryptowaluty (np. Bitcoin, Ethereum),
• stablecoiny,
• instrumenty pochodne wydane w formie kryptoaktywów,
• niektóre niewymienialne tokeny cyfrowe (NFT).

CARF – nowe obowiązki raportowe w Polsce

CARF (z ang. Crypto-Asset Reporting Framework, Ramy Sprawozdawczości Kryptoaktywów) to standard opracowany przez OECD, który ma na celu ujednolicenie raportowania i wymiany informacji podatkowych na poziomie międzynarodowym, w szczególności w odniesieniu do transakcji z wykorzystaniem kryptoaktywów.

Polska:

• zobowiązała do implementacji standardów raportowania transakcji z kryptoaktywami zgodnych z CARF, przystępując do wspólnego oświadczenia CARF Joint Statement,
• rozpocznie międzynarodowe raportowanie informacji podatkowych od 2027 roku.
  

Działania te mają na celu zwiększenie przejrzystości, ograniczenie nadużyć podatkowych oraz dostosowanie krajowego rynku do globalnych regulacji.

Dlaczego CARF jest ważny?

CARF to przełomowy standard, który ma realny wpływ na funkcjonowanie rynku kryptoaktywów. Nakłada obowiązki raportowe na podmioty takie jak giełdy, dostawcy portfeli czy platformy tradingowe.

Będą one musiały:

• zbierać szczegółowe dane o użytkownikach i ich transakcjach,
• przekazywać te informacje do krajowych organów podatkowych,
• uczestniczyć w międzynarodowej wymianie danych, co znacząco ograniczy możliwość ukrywania dochodów z kryptoaktywów.

Jak działa CARF?

• Obowiązek raportowania - dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów są zobowiązani do gromadzenia informacji o transakcjach swoich klientów. 
• Zakres informacji - CARF określa, jakie dane należy zbierać i raportować. 
• Wymiana informacji - zebrane dane są następnie wymieniane pomiędzy państwami członkowskimi.
• Cel - Głównym celem jest przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania oraz zwiększenie przejrzystości na rynku kryptoaktywów.
• Wdrożenie - CARF jest częścią inicjatyw OECD pod auspicjami Globalnego Forum na rzecz Przejrzystości i Wymiany Informacji w Celach Podatkowych.

Jakie dane będą raportowane?

CARF wymusza raportowanie między innymi:

• tożsamości użytkownika – w tym danych osobowych, adresu zamieszkania i numeru identyfikacji podatkowej (NIP),
• rodzaju transakcji – takich jak kupno, sprzedaż, wymiana kryptoaktywów czy transfery między portfelami inwestycyjnymi,
• wartości transakcji – zarówno w walucie fiat, jak i w jednostkach kryptoaktywów.

Kto i co będzie raportować? – przykłady praktyczne

Giełdy kryptowalut

• Weryfikacja tożsamości użytkowników (procesy KYC/AML),
• raportowanie transakcji użytkowników przekraczających określony próg,
• monitorowanie transferów na portfele prywatne – co może wymagać wdrożenia narzędzi analitycznych opartych na blockchainie.

Inwestorzy indywidualni

• Dane o transakcjach na zagranicznych giełdach będą trafiać do polskich organów podatkowych – nawet jeśli platforma nie działa w UE,
• np. wymiana Bitcoinów na stablecoiny o równowartości 10 000 EUR może podlegać obowiązkowi raportowania.

Dostawcy usług finansowych

• Firmy przechowujące kryptoaktywa (np. custodian wallets) będą musiały prowadzić szczegółowe rejestry i raportować salda użytkowników.

Jakie wyzwania dla rynku niesie CARF?

Wdrożenie CARF wiąże się z konkretnymi wyzwaniami:

• Koszty – inwestycje w systemy IT, szkolenia i dostosowanie procesów compliance,
• potencjalny odpływ użytkowników – część inwestorów może przenieść się do mniej uregulowanych lub zdecentralizowanych rozwiązań,
• prywatność – obawy dotyczące ochrony danych osobowych w kontekście globalnej wymiany informacji.

Jak się przygotować?

Dla firm działających w obszarze kryptoaktywów kluczowe będzie:

• Przeprowadzenie audytu wewnętrznego – ocena zgodności obecnych systemów z wymogami KYC/AML i przyszłymi regulacjami CARF,
• automatyzacja procesów – wdrożenie narzędzi analitycznych do monitorowania przepływów kryptoaktywów,
• monitoring regulacji – bieżące śledzenie wytycznych OECD i Ministerstwa Finansów.