Tło geoplityczne
Ostatnich kilka tygodni przyniosło szereg zmian w zakresie taryf celnych ze strony administracji amerykańskiej. 2 kwietnia 2025 roku prezydent USA Donald Trump ogłosił nowe elementy polityki handlowej „America First Trade Policy”, która obejmuje szeroki przegląd polityki handlowej i wprowadza nowe wzajemne taryfy celne na cały import do Stanów Zjednoczonych. Od północy 5 kwietnia 2025 r. obowiązywała bazowa stawka celna wynosząca 10% na import towarów ze wszystkich krajów. Natomiast od 9 kwietnia 2025 r. cła na towary importowane z Unii Europejskiej miały wynosić 20%, a z Chin – 35%.
W rozporządzeniu wykonawczym wskazano, że niektóre towary, takie jak samochody i części samochodowe, które już wcześniej były obciążone cłem w wysokości 25%, a także towary objęte trwającymi dochodzeniami (np. miedź, produkty farmaceutyczne, półprzewodniki) oraz niektóre towary z Meksyku i Kanady, nie będą objęte nowymi wzajemnymi taryfami celnymi.
W odpowiedzi na te działania Unia Europejska ogłosiła wprowadzenie ceł odwetowych na amerykańskie towary. Stawki, które mogą wynosić do 25%, obejmą amerykańskie produkty rolne, takie jak drób, owoce, orzechy i soja, a także motocykle i jachty. Unijne taryfy miały być wprowadzane stopniowo – pierwsza część od połowy kwietnia, a druga od połowy maja.
Jednak w dniu, w którym miały zacząć obowiązywać 20-procentowe cła na towary importowane z UE, prezydent Donald Trump zdecydował o ich odroczeniu na 90 dni, z wyjątkiem Chin, dla których stawka została podwyższona do 125%.
Powyższe zmiany w obciążeniach celnych powodują po stronie podmiotów zaangażowanych w handel z USA konieczność weryfikacji swoich transakcji pod kątem nowych obciążeń celnych oraz identyfikacji obszarów potencjalnych oszczędności.
Trzy obszary rozliczeń
Podmioty zaangażowane w wymianę handlową na linii UE – USA powinny niezwłocznie zweryfikować swoje transakcje w następujących obszarach:
Obszar rozliczeń celnych – Które z transakcji będą objęte wysokim cłem? Jak bardzo wzrosną obciążenia? Czy można ograniczyć niekorzystny wpływ np. poprzez weryfikację kalkulacji wartości celnej, czy też zastosowanie specjalnych procedur celnych?
Obszar prawny – Czy kontrakty odpowiednio adresują kwestię ponoszenia obciążeń celnych z tytułu importu towarów? Czy pozwalają na renegocjację cen z dostawcą? W jaki sposób zmodyfikować potencjalne niekorzystne zapisy?
Obszar cen transferowych – W jaki sposób nałożenie ceł wpłynie na marżowość realizowanych transakcji i przyjęty przez spółkę model cen transferowych? Czy profil funkcjonalny biznesu jest nadal adekwatny do przyjętego modelu dla celów TP?
W tym celu powinny:
- dokonać gruntownej oceny obecnej sytuacji spółki w celu określenia wpływu nowej taryfy celnej na prowadzoną działalność i zidentyfikowania obszarów ryzyka;
- przeanalizować umowy handlowe spółki;
- przeprowadzić szczegółową ocenę skutków nowych taryf celnych;
- opracować dostosowane do potrzeb spółki strategie zmniejszenia obciążeń celnych, w tym w zakresie zwiększenia efektywności łańcucha dostaw;
- zminimalizować wpływ nowych ceł na działalność spółki, np. poprzez takie rozwiązania jak autonomiczne zawieszenia celne czy kontyngenty taryfowe, które w niektórych sytuacjach mogą obniżyć nam cło albo do zera, albo do minimalnej stawki.