Indeks Percepcji Korupcji TI: szereg wyzwań antykorupcyjnych w Europie

Średni wynik globalny pozostał niezmieniony od ponad dekady i wynosi zaledwie 43 pkt, a ponad 2/3 krajów odnotowało wynik poniżej 50 pkt. Zwiększyła się liczba krajów, które nie poczyniły znaczących postępów w walce z korupcją w porównaniu z 2012 r. – 155 państw (131 państw w poprzednim rankingu).  

Liczne wyzwania w Europie

Europa (Western Europe & European Union) ze średnią oceną 66 pkt notuje bardzo dobry wynik w porównaniu ze średnim wynikiem globalnym (43 pkt). 

Źródło: Transparency International 

W opinii autorów raportu ten pozytywny całościowy wynik punktowy naszego regionu nie powinien jednak przesłaniać licznych wyzwań związanych ze zwalczaniem korupcji. Spośród 31 krajów regionu tylko sześć poprawiło swój wynik w porównaniu z 2012 r., a ponad połowa nie poczyniła istotnych postępów. Dziesięć państw regionu uzyskało najniższy wynik w historii badania, w tym Wielka Brytania (73 pkt), która odnotowała również największy spadek (o 5 pkt) w porównaniu z zeszłoroczną edycją.

Polska uzyskała 55 pkt czyli najmniej od 2012 roku. Jest to wynik mniejszy o 1 pkt w porównaniu z zeszłorocznym badaniem i o 8 pkt niższy w porównaniu z najlepszym wynikiem Polski z roku 2015 (63 pkt). Niepokojące są wyniki dla krajów znajdujących się na końcu listy tj. Węgier (42 pkt), Bułgarii (43 pkt) i Rumunii (46 pkt).

Raport wskazuje na liczne problemy [2] dotyczące przejrzystości lobbingu, powolnego wdrażania i egzekwowania regulacji antykorupcyjnych (w tym dotyczących ochrony sygnalistów) oraz ograniczania praworządności w kolejnych państwach europejskich. Większej przejrzystości i nadzoru wymaga również sektor obronny, zwłaszcza przy rosnących wydatkach w tym obszarze w związku z toczącą się w Ukrainie wojną.

Ponadto, w raporcie jako negatywne przykłady zostały szerzej omówione Wielka Brytania (nieprawidłowości w wydatkowaniu środków publicznych, w tym związanych ze zwalczaniem COVID-19), Bułgaria (korupcja polityczna i problemy z praworządnością) oraz Węgry (niewłaściwe wydatkowanie środków unijnych, problemy z praworządnością i niska przejrzystość przetargów publicznych).

Korupcja a konflikty zbrojne

W tegorocznej edycji badania autorzy podkreślają związek między korupcją a konfliktami zbrojnymi [3]. Z jednej strony korupcja wpływa na zmniejszenie możliwości zapewnienia bezpieczeństwa ludności przez państwa, co przekłada się na zmniejszenie zaufania społecznego do instytucji państwowych i większą skalę incydentów bezpieczeństwa. Z drugiej strony, konflikty zbrojne stwarzają więcej okazji do korupcji, co niweczy działania rządów zmierzające do ograniczenia korupcji.  Dlatego też nie dziwi, że wiele krajów zajmujących końcowe pozycje w rankingu, doświadcza konfliktów zbrojnych i innych form przemocy.

-----

Indeks Percepcji Korupcji jest publikowanym od 1995 r. przez Transparency International (TI) globalnym rankingiem postrzegania korupcji. Państwa oceniane są w skali od 0 do 100 pkt, gdzie 100 pkt oznacza najniższy poziom postrzegania korupcji w danym kraju, a 0 pkt najwyższy. Pełna treść Indeksu Percepcji Korupcji 2022 dostępna jest na stronie Transparency International [4].