Vijf vragen over AI in de financiële sector

Beatriz Sanz Saiz van EY bespreekt de rol van AI in de financiële sector, de uitdagingen van regelgeving en de opkomst van agentic AI in de toekomst.

Beatriz Sanz Saiz, Global AI Clients & Industry Leader bij EY, deelt haar kijk op de kansen en risico’s van Artificial Intelligence (AI). In vijf vragen gaat ze in op de rol van Europa, nieuwe toepassingen in de financiële sector en hoe instellingen zich moeten aanpassen aan de snelle technologische ontwikkeling.

1. De VS en China investeren veel geld in AI. Velen denken dat Europa de race niet kan bijbenen. Anderzijds kun je ook stellen dat de echte waarde van AI niet in de infrastructuur ligt, maar in het bouwen van applicaties erop (zoals de opkomst van het internet ons 25 jaar geleden heeft geleerd). Wat is jouw perspectief?

“Het ontwerp van het Chinese DeepSeek bleek een gamechanger: met veel minder rekenkracht waren vergelijkbare resultaten mogelijk. Dat verandert het speelveld en laat zien dat Europa niet kansloos is. Tegelijkertijd blijft rekenkracht wel een essentieel punt.  We hebben daarentegen juist wel veel kennis om applicaties te bouwen op die infrastructuur en tal van startups staan dan ook te trappelen. Laten we ervoor zorgen dat ze voldoende ondersteuning ontvangen, inclusief financiering.”

2. AI is in de mode. Sommigen noemen het overhyped. Er bestaat geen twijfel over dat er waardevolle nieuwe tools zijn. Maar waar blijven de baanbrekende toepassingen in het bedrijfsleven, en specifieker in de financiële sector?

“De hype is een klassieke reactie bij vrijwel iedere nieuwe technologie. We overschatten de ontwikkelingen op korte termijn, maar onderschatten de impact op lange termijn. Vergis je niet: AI is revolutionair. In de life sciences zie je nu bijvoorbeeld dat research en development totaal opnieuw worden uitgevonden. In de financiële sector leidt AI nu nog vooral tot efficiëntere processen en productiviteitswinst in de ontwikkeling van software. Het optimaliseren van de bestaande business dus. Maar ik verwacht dat het niet lang zal duren voordat er partijen opstaan die zich met AI opnieuw uitvinden, bijvoorbeeld door kredietverlening grotendeels door AI agents te laten doen.”

3. Snelheid versus betrouwbaarheid. De belangrijkste spelers in de AI-sector innoveren hun modellen in hoog tempo. Snelheid kan echter ook risico’s met zich meebrengen op het gebied van kwaliteit en veiligheid. Hoe pakt dit uit voor financiële instellingen die afhankelijk zijn van AI?

“Financiële instellingen zijn al decennia gewend aan zowel een hoog risicoprofiel als aan een stevig stelsel aan wet- en regelgeving, en dat is in dit verband een voordeel. Maar het is natuurlijk evident dat er een hele waaier aan nieuwe risico’s ontstaat. Denk aan het probabilistische karakter van AI – de uitkomsten zijn niet deterministisch maar waarschijnlijk. Denk aan het gemak waarmee je synthetische data kunt creëren, waarmee je rekeningen kunt openen of leningen kunt aanvragen. Of denk aan malafide actoren die modellen proberen te manipuleren, bijvoorbeeld door de data waarop ze trainen te vervuilen. Financiële instellingen moeten zich opnieuw uitvinden qua risk en cyber security.”  

4. De EY European AI Barometer suggereert dat beperkende regelgeving in de EU de effectieve implementatie van AI belemmert. Hoe beïnvloeden deze regels financiële instellingen, en welke aanpassingen zouden een betere integratie van AI kunnen bevorderen?

“Laten we niet vergeten dat de AI Act risk-based is. Dat is een groot voordeel. Laten we ook niet vergeten dat regelgeving heel normaal is om consumenten te beschermen. Kijk bijvoorbeeld naar wat een klein restaurant allemaal op orde moet hebben op het vlak van voedselveiligheid. In een tijd waarin AI zich nog in een stormachtige fase bevindt, denk ik dat we vooral naar flexibiliteit van regelgeving moeten streven en regelgeving dus niet te statisch moeten benaderen. Een mooi voorbeeld daarvan is het gebruik van sand boxes, een methode waar je in een veilige omgeving bepaalde experimenten kunt aangaan. Juist nu moeten wetten en regels kunnen meebewegen met de ontwikkeling van de technologie.”

5. We bewegen richting systemen waarin AI-agenten autonoom samenwerken met menselijke medewerkers. Agentic AI lijkt in 2025 dé trend te zijn. Wat is het potentieel voor financiële instellingen en hoe kan dit potentieel worden ontsloten?

“Agentic AI is nog maar twee uur op de markt. In overdrachtelijke zin dan. En ik geloof dat dit de echte belofte is van AI: het gaat immers om systemen die niet alleen antwoorden leveren maar ook zelfstandig beslissingen kunnen nemen. Ik verwacht dat agents bijvoorbeeld het grootste deel van een financieringsaanvraag kunnen afhandelen. Met de snelheid van het licht. Dit gaat niet over een efficiencywinst van 15%, het gaat over een heel nieuw model. Het punt is: de consument verwacht niet anders, dus kun je er niet onderuit. Wat het betekent: dat instellingen hun processen opnieuw moeten definiëren. En daarmee ook dat veel oude legacy systemen zullen worden afgebouwd.”
 

Dit is een artikel uit het Eye on Finance magazine. Download hier de PDF voor meer inzichten over de financiële sector of bekijk de andere artikelen hieronder.