Postępowania podatkowe i sądowe

Jeżeli zostaje wszczęte postępowanie karne skarbowe, powinieneś podjąć kilka kroków:

1. Postaraj się zrozumieć przyczyny wszczęcia postępowania, sprawdź, co jest badane. Informacje te powinny być zawarte w oficjalnym zawiadomieniu.
2. Ustal osoby, które mogą być wezwanie na przesłuchanie w charakterze świadków, oraz które mogą ponosić odpowiedzialność osobistą w danej sprawie.
3. Współpracuj z organami skarbowymi. Weź udział w czynnościach procesowych, odpowiadaj na pytania, ale pamiętaj o tym, że masz prawo do odmowy składania wyjaśnień. Zawsze (w tym w trakcie każdego przesłuchania) korzystaj ze wsparcia profesjonalnego pełnomocnika / obrońcy.
4. Taka sytuacja może być stresująca, ale pamiętaj – stres może nasilać trudności, natomiast spokój pomaga podejmować trafne decyzje.
5. Pamiętaj, każda sytuacja jest inna, więc te kroki mogą się różnić w zależności od szczegółów Twojej sytuacji. W razie wątpliwości warto skonsultować się z doradcą, aby uzyskać porady dostosowane do Twojej sytuacji.

W większości przypadków nie warto, ponieważ istnieje ryzyko, że nieprawidłowo oceniono, że dane wydatki powinny podlegać regulacji z art. 15e ustawy o CIT.

Bezpieczniejszą i szybszą alternatywą na odzyskanie limitowanych wydatków jest złożenie wniosku o zwrot nadpłaty, w którym organ analizuje charakter danych wydatków i jeżeli uzna, że wydatki były nieprawidłowo limitowane to zwróci nadpłatę.

Nawet gdyby odmówiono stwierdzenia nadpłaty, to taka odmowa może być dla podmiotu pozytywna - ponieważ może stanowić „gwarancję bezpieczeństwa” do rozliczania kosztów w kolejnych latach. W takim przypadku ryzyko zakwestionowania ewentualnych odliczeń w roku 2022 i latach kolejnych – w sytuacji, gdy okresy, w których stosowano art. 15e ustawy o CIT uległy już przedawnieniu – uległoby znacznemu zmniejszeniu.

Dodatkowo, złożenie wniosku nadpłatowego pozwala na uniknięcie przedawnienia kosztów w wyniku kontroli i dalszego postępowania podatkowego.

W wielu przypadkach okazuje się nie było podstawy do ograniczania wydatków zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów ze względu na fakt, że:

• charakter ponoszonych kosztów usług niematerialnych wskazywał na to, że te usługi nie mieściły się w katalogu  wymienionym w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT;
• poniesione wydatki były bezpośrednio związane z przychodami, więc są wyłączone z limitu wskazanego w tym przepisie.

Co do zasady nie, ponieważ:

• zgodnie z kodeksem karnym skarbowym, wnioskodawca może ponosić negatywne skutki tylko jeżeli świadomie podał nieprawdę co do faktów istotnych dla rozstrzygnięcia organu
• organy podatkowe zazwyczaj traktują postępowania o stwierdzenie nadpłaty jako postępowania uproszczone, mające na celu jedynie potwierdzenie istnienia podstawy nadpłaty, bez badania dodatkowych kwestii dotyczących rozliczeń CIT za dany rok
• brak wygranej nie rodzi dodatkowych negatywnych skutków w postaci odsetek od zaległości

Co do zasady spółki holdingowe muszą spełnić takie same wymogi jak inne spółki, żeby skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania / preferencyjnej stawki podatku. Niemniej w przypadku spółek holdingowych w toku kontroli szczególnie badana jest kwestia, czy odbiorca płatności jest jej rzeczywistym właścicielem.

Zanim skorzystasz ze zwolnienia z podatku u źródła, upewnij się, że masz odpowiednią dokumentację potwierdzającą spełnienie przesłanek i status rzeczywistego właściciela.

Status rzeczywistego właściciela (BO) jest jednym z kluczowych aspektów analizowanych w toku kontroli w celu zweryfikowania, czy zasadne było skorzystania ze zwolnienia z podatku u źródła / preferencyjnej stawki podatku.

Podmiot jest rzeczywistym właścicielem jeżeli otrzymał daną należność dla własnej korzyści, nie działał jako pośrednik płatności (miał swobodę w dysponowaniu otrzymanymi środkami) i prowadzi rzeczywistą działalność.

Poniżej przedstawiamy kilka ogólnych aspektów, które są weryfikowane przy ustaleniu, czy podmiot prowadzi rzeczywistą działalność:

• sposób zarządzania spółką,
• bilans księgowy spółki,
• strukturę kosztów i faktycznie poniesionych wydatków,
• liczbę zatrudnionych pracowników i ich kwalifikacje oraz
• zakres pomieszczeń i wyposażenia, jakimi spółka dysponuje.

Ważne, żeby każdych z tych aspektów został zweryfikowany i udokumentowany.

Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO) to porozumienie międzynarodowe zawierane pomiędzy dwoma krajami, które ma na celu eliminację sytuacji, w której ten sam dochód jest opodatkowany w dwóch różnych jurysdykcjach.

Główne elementy takiej umowy obejmują:

1. Dystrybucja praw do opodatkowania. UPO reguluje, które państwo ma prawo do opodatkowania konkretnych rodzajów dochodów - na przykład dochodów z pracy, dywidendy, odsetek, należności licencyjnych, dochodów kapitałowych czy zysków z odłącznych praw własności intelektualnej.
2. Metody eliminacji podwójnego opodatkowania. UPO zazwyczaj zawiera metody, które mają na celu zapobieganie podwójnemu opodatkowaniu. Te metody mogą obejmować zwolnienie, kredytowanie lub obniżanie podatku.
3. Procedury rozstrzygania sporów. UPO często zawiera mechanizmy do rozstrzygania sporów w przypadku, gdy organy podatkowe obu krajów mają różne interpretacje umowy.
4. Informowanie o wymianie. Umowy te zazwyczaj przewidują wymianę informacji między jurysdykcjami w celu zapewnienia skutecznego egzekwowania prawa podatkowego i przeciwdziałania oszustwom podatkowym.

W praktyce, jeśli podatnik mieszka lub prowadzi działalność gospodarczą w kraju, który ma umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z innym krajem, w którym podatnik uzyskuje dochód, może to wpłynąć na sposób, w jaki ten dochód jest opodatkowany.

Zabezpieczanie podatku u źródła wymaga strategicznego planowania i ścisłego przestrzegania obowiązujących przepisów podatkowych. Oto kilka kroków, które mogą pomóc w tym procesie:

1. Wykorzystaj umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jeśli prowadzisz działalność w różnych jurysdykcjach, sprawdź, czy między tymi krajami obowiązują umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Te umowy mogą zniwelować lub zmniejszyć obciążenie podatkiem u źródła.
2. Ustal status beneficjenta rzeczywistego. Wielokrotnie obciążenie podatkiem u źródła może zależeć od statusu beneficjenta rzeczywistego. Upewnij się, że jesteś w stanie udowodnić swój status, jeśli to konieczne.
3. Planuj płatności z wyprzedzeniem. W niektórych jurysdykcjach możliwe są zwolnienia podatkowe dla określonych rodzajów płatności. Upewnij się, że masz celową strukturę płatności, która pozwoli Ci skorzystać z takich zwolnień.
4. Utrzymaj odpowiednią dokumentację. W przypadku kontroli mogą być wymagane dowody zastosowania zwolnień lub stawek podatku. Ważne jest, aby utrzymywać rzetelną dokumentację.
5. W razie potrzeby skonsultuj się z doradcą podatkowym. Obliczanie i zabezpieczanie podatku u źródła może być skomplikowane i różnić się w zależności od jurysdykcji. Profesjonalny doradca podatkowy może pomóc Ci zrozumieć i efektywnie zarządzać swoimi zobowiązaniami podatkowymi.
6. Skontaktuj się z organem podatkowym. Możesz wykorzystać takie narzędzia jak wniosek o zwrot/nadpłatę podatku czy opinie o stosowaniu preferencji.

Zgłaszanie informacji w ramach MDR ( Mandatory Disclosure Rules) jest procesem, który wymaga precyzyjności i rzetelności, w ramach którego można łatwo popełnić błędy. Oto kilka z najczęściej występujących:

1. Brak zgłoszenia. To najczęstszy błąd. Wiele firm może nawet nie zdawać sobie sprawy, że mają obowiązek zgłoszenia schematu podatkowego, a jego niedokonanie może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. Pamiętaj, że warto okresowo przeprowadzać przegląd transakcji z perspektywy obowiązku zgłoszenia schematu podatkowego.
2. Nieaktualne informacje. Rzetelne i aktualne informacje są kluczem do prawidłowego zgłoszenia. Firmy muszą stale monit zgłaszane na podstawie MDR mogą pochodzić z różnych działów. Brak właściwej komunikacji i współpracy między nimi może prowadzić do niekompletnych lub błędnych zgłoszeń.
3. Błędy proceduralne. Obejmują one błędy w samym procesie zgłaszania, takie jak niewłaściwe formaty plików, błędy w datach czy błędy w identyfikacjach podmiotów.

Najlepszym sposobem na uniknięcie tych błędów jest wypracowanie silnej polityki zgodności, zapewnienie odpowiedniej komunikacji między działami i regularne konsultacje z doradcami podatkowymi, w szczególności regularne przeglądanie transakcji z perspektywy obowiązku raportowania schematów podatkowych.

Nieprzestrzeganie terminów zgłoszeń MDR (ang. Mandatory Disclosure Rules) może prowadzić do różnych konsekwencji, w zależności od krajowych przepisów. W Polsce, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym, nieraportowanie lub opóźnione raportowanie MDR może prowadzić do kar finansowych nakładanych w toku postępowania karnoskarbowego.

Niedopełnienie obowiązku raportowania lub opóźnienie w raportowaniu może być uznane za przestępstwo skarbowe i skutkować nałożeniem kary grzywny. Wysokość grzywny może wynieść do 41 mln złotych.

Należy podkreślić, że oprócz konsekwencji finansowych, niezdolność do właściwego przestrzegania przepisów MDR może prowadzić do negatywnych konsekwencji reputacyjnych, zarówno dla firmy, jak i osób odpowiedzialnych za zgłoszenia.

Ważne jest, aby w razie wątpliwości, skonsultować się z doradcą podatkowym, aby uzyskać specyficzne dla danego kraju informacje na temat konsekwencji opóźnionego lub niezgłoszonego raportowania MDR.

Jeżeli spóźniłeś się z terminowym raportowaniem MDR dalej jest szansa zminimalizowania ryzyka wszczęcia postępowania karnoskarbowego. Koniecznie skontaktuj się z doradcą podatkowym, który pomoże zarządzić tą sytuacją (również poprzez złożenie tzw. czynnego żalu).

Odpowiedzialność członków zarządu, w tym przypadku, odnosi się do sytuacji, gdy dochodzi do nieuiszczenia przez spółkę zobowiązań podatkowych albo nieprawidłowego rozliczenia zobowiązań podatkowych. W wielu krajach, w tym w Polsce, członkowie zarządu mogą być pociągnięci do osobistej odpowiedzialności za zaległości podatkowe.

Członkowie zarządu mogą być odpowiedzialni za zobowiązania podatkowe firmy, jeżeli zaległości te powstają w wyniku działania lub zaniechania podjętego z ich winy. Co istotne członkowie zarządu są odpowiedzialni za nadzór nad całą działalnością Spółki, w tym również nad kwestią rozliczeń podatkowych.

Przykładowe działania lub zaniechania, które mogą prowadzić do takiej odpowiedzialności, obejmują:

1. Pozostawienie zobowiązań podatkowych firmy niezapłaconymi, podczas gdy spółka posiadała środki do ich uregulowania.
2. Działanie lub zaniechanie działania przyczyniające się do niewypłacalności spółki, która prowadzi do niewypłacenia podatków.
3. Nieprzestrzeganie przepisów dotyczących zgłaszania i płacenia podatków na rzecz firmy.

Każda z tych sytuacji jest poważna i może prowadzić do konsekwencji prawnych, w tym do osobistej odpowiedzialności podatkowej. Jak zawsze, ważne jest skonsultowanie się z doradcą podatkowym, aby zrozumieć konkretne implikacje prawne dla każdego konkretnego przypadku.