Ulga OZE i CHP – zmiany w rachunkach za prąd dla przedsiębiorstw od 2025 roku

Nowe kryteria z ustawy i ich wpływ na obowiązki przedsiębiorców

Nowelizacja ustawy o OZE rozszerzyła katalog branż uprawnionych do korzystania z ulgi i wprowadziła nowy podział na dwie grupy:

• Przedsiębiorstwa w sektorach szczególnie narażonych na ryzyko ucieczki emisji – ulga w wysokości 85%[5],
• Przedsiębiorstwa w sektorach narażonych na ryzyko ucieczki emisji – ulga w wysokości 75%[6].

Rozszerzenie sektorów kwalifikujących się do ulgi

Nowe sektory, które od 2025 r. będą mogły skorzystać z ulgi to m.in.:

• Branża produkcyjna (m.in. z zakresu wyrobów tekstylnych, skórzanych, wyrobów chemicznych czy tworzyw sztucznych).
• Branża spożywcza (m.in. z zakresu przetwórstwa mięsa, nabiału oraz produkcji cukru, wyrobów ciastkarskich, cukierniczych, napojów czy gotowych posiłków i dań, produktów przemiału zbóż, wyrobów mącznych).
• Górnictwo gazu ziemnego, rud żelaza oraz obróbki metali i metalurgii.
• Branża wytwórcza (m.in. z zakresu produkcji sprzętu elektrycznego, sprzętu transportowego, kabli i przewodów elektrycznych).

Jak uzyskać ulgę?

O status odbiorcy przemysłowego można ubiegać się co roku. W 2025 r. ostateczny termin składania wniosków do Urzędu Regulacji Energetyki (URE) upływa 15 listopada 2025 r., co jest przesunięciem w stosunku do lat poprzednich, kiedy czas na złożenie dokumentów przedsiębiorcy mieli do końca listopada. Najważniejsze kroki do uzyskania ulgi to:

1. Analiza kwalifikowalności
   • sprawdzenie czy spółka spełnia wymogi prawno-formalne, przede wszystkim w zakresie prowadzonej działalności uprawniającej do skorzystania z ulgi;
   • wstępne wyliczenie potencjalnej ulgi dla przedsiębiorcy.
2. Przygotowanie dokumentacji do złożenia w URE
   • przygotowanie oświadczenia, kalkulacji wskaźnika intensywności zużycia energii oraz tabeli zakupu energii elektrycznej.
3. Ustalenia w zakresie opinii biegłego rewidenta i weryfikacja poprawności opinii
   • wsparcie w zakresie uzyskania opinii biegłego rewidenta, która potwierdzi prawidłowość wyliczeń wartości współczynnika intensywności zużycia energii i weryfikacja poprawności dołączanej do oświadczenia opinii.
4. Wsparcie w kontakcie z organami
   • pomoc w złożeniu kompletnej dokumentacji w URE, reprezentacja przed Prezesem URE oraz bieżące wsparcie w zakresie obowiązków sprawozdawczych.

Zmiany w obowiązkach sprawozdawczych

Nowelizacja ustawy OZE wprowadziła także istotne zmiany w zakresie obowiązków sprawozdawczych dla odbiorców przemysłowych, którzy składają wnioski o przyznanie ulgi OZE, czyli tzw. obowiązków porealizacyjnych. Dotychczas przedsiębiorcy byli zobowiązani wyłącznie do przekazania wymaganych informacji do Prezesa URE do 31 sierpnia roku następującego po uzyskaniu ulgi. Nowe przepisy przewidują jednak dodatkowe oświadczenie raz na dwa lata, co wynika z nowego obowiązku ograniczenia emisji gazów cieplarnianych nałożonym na odbiorców przemysłowych korzystających z ulgi OZE i CHP. Jest to niezbędny warunek przyznania pomocy, w przypadku braku jego realizacji, pomoc będzie musiała zostać zwrócona (tzw. "warunkowość”).

Na podstawie wprowadzonego do ustawy OZE art. 54a obowiązek ograniczenia emisji GHG lub poprawy efektywności energetycznej uznaje się za spełniony, jeżeli odbiorca przemysłowy:

• zrealizował przedsięwzięcia efektywnościowe wskazane w audycie energetycznym (o okresie zwrotu ≤ 3 lata), albo
• wykazał, że co najmniej 30% energii elektrycznej zużytej na własne potrzeby w danym roku pochodziło ze źródeł unikających emisji GHG, albo
• przeznaczył ≥ 50% wartości pomocy na inwestycje ograniczające emisje gazów cieplarnianych z instalacji, w której jest prowadzącym, osiągając emisje poniżej wskaźnika emisyjności określonego w rozporządzeniu Komisji (UE) 2021/447 oraz poniżej średniego poziomu 10% najlepszych instalacji w UE z lat 2016–2017[7].

To oznacza, że przedsiębiorcy składający wnioski na rok 2025 będą musieli przygotować dwa sprawozdania:

• Pierwsze sprawozdanie porealizacyjne - będzie musiało zostać złożone do 31 lipca 2026 roku. W tym raporcie przedsiębiorcy będą zobowiązani przedstawić informacje dotyczące realizacji założeń związanych z ulgą na OZE, w tym szczegóły dotyczące zużycia energii oraz stopnia wykorzystania odnawialnych źródeł w ich działalności.
• Drugie sprawozdanie porealizacyjne w zakresie „warunkowości” - po raz pierwszy będzie miało termin złożenia do 31 stycznia 2027 roku, a następnie raz na dwa lata. W tym przypadku przedsiębiorcy będą musieli dostarczyć pełniejsze dane, które mogą obejmować dodatkowe informacje na temat wyników osiągniętych w wyniku zastosowania ulg, a także analizę wpływu na efektywność energetyczną i zrównoważony rozwój działalności.

Zmiany te dotyczą także zakresu wymaganych informacji w sprawozdaniach. Odbiorcy przemysłowi będą zobowiązani do przedstawienia szerszych danych, które mogą obejmować szczegóły dotyczące nie tylko ogólnego zużycia energii, ale także efektywności wykorzystania odnawialnych źródeł energii w procesach produkcyjnych czy wpływu na zmniejszenie emisji CO₂.

Wraz z nowelizacją rozszerzono katalog kwalifikujących się kodów działalności PKD, dając tym samym szanse do skorzystania z ulgi dla większej liczbie sektorów w Polsce. Jednocześnie jednak pomoc publiczna jest przyznawana pod warunkiem ograniczenia emisji gazów cieplarnianych lub poprawy efektywności energetycznej.

Dlaczego warto ubiegać się o ulgę OZE?

Wcześniejsze zainteresowanie statusem odbiorcy przemysłowego może przynieść przedsiębiorstwom energochłonnym znaczące korzyści finansowe. Umożliwia to m.in. obniżenie opłat OZE i kogeneracyjnych oraz redukcję obowiązku umarzania świadectw pochodzenia energii, co w efekcie pozwala na oszczędności sięgające nawet kilkuset tysięcy złotych rocznie. Środki te przedsiębiorstwa mogą przeznaczyć na skuteczną dekarbonizację i dostosowanie działalności do wymogów regulacyjnych.

Warto skorzystać ze wsparcia zespołu Energy & Sustainability kancelarii EY Law w przygotowaniu dokumentacji, weryfikacji wymagań, złożeniu wniosku do Prezesa URE, a także w przeglądzie innych dostępnych ulg dla sektora przedsiębiorstw energochłonnych, aby w pełni wykorzystać potencjał nowych regulacji.