Yapay zeka ile denetimde başarı sağlamak, neden doğru soruları sormakla başlıyor?

Çoğu kişi, yapay zekayı (AI) geleceğin teknolojisi olarak adlandırmaya devam ederken; AI, özellikle çalışma dünyasında hızla günümüzün teknolojisi haline geldi. Bu nedenle; gelişen teknolojilerin hızı ve iş süreçlerinin dijitalleşmesi, finans ve denetim ekiplerini sürekli ve hızlı bir şekilde adapte olmaya itiyor.

EY Büyüme Barometresi'ne göre; orta ölçekli işletme CEO'larının %73'ü, zaten AI'ı benimsiyor veya önümüzdeki iki yıl içinde hayata geçirmeyi planlıyor. Katılımcıların %74'ünün yapay zekayla ilgili stratejik planlarının olmadığını söylediği iki yıl önceki aynı anket ile karşılaştırıldığında, oranlar arasında büyük bir fark söz konusu.

Önümüzdeki AI rotasını daha iyi anlamak için, bu devrimsel teknolojilerin riskleri ve kabiliyetleri hakkında bazı karmaşık sorular sormamız gerekiyor: Bir bilgisayar, insan gibi 'düşünebilecek' mi? Bu ezber bozan teknolojilerin sağladığı riskleri ve fırsatları nasıl dengeleyebiliriz?

Makineler hemen hemen her şeyi yapabilir hale gelirse; işin kendisi, nasıl yeniden tanımlanır?

Muhasebe gibi bir uzmanlık alanı için, yapay zeka kabiliyetinin heyecan verici olma potansiyeli var. Hızlı ve doğru bir şekilde veri işleme yeteneği ile birlikte, big data (büyük veri) üretimi ve veri depolamanın gelişmesi; AI sayesinde denetim profesyonellerinin dikkatlerini çok daha katma değerli görevlere odaklamalarının mümkün olacağı anlamına geliyor. Örneğin:

• İleri analitik– Denetçiler; daha kısa sürede daha büyük bir veri setini analiz etmek için, yapay zeka güdümlü gelişmiş analitik araçları kullanarak; işi daha iyi anlayabilir, riski daha kolay tanımlayabilir, denetim bulguları hakkında daha iyi sorular sorabilir, mesleki şüphecilik tutumlarıyla doğru sonuca ulaşabilir.
• Akıllı otomasyon – Robotik süreç otomasyonu (RPA) teknolojis;, ticari faaliyetler ekiplerince kontrol edilen sanal iş gücü olarak çalışır ve en çok zaman alan, tekrarlı, tek tip ve kural tabanlı görevleri hızla otomatikleştirebilir. RPA; olgunlaşmaya devam ettikçe, yapay zekadan sonuna kadar yararlanarak daha karmaşık görevlerin yönetimine ve tamamlanmasına imkan sağlayıp, daha bilişsel bir dijital iş gücünün geliştirilmesini mümkün kılar.

Bilgiyi işlemek ve analiz etmek için doğru araçların olduğu, bilginin kesintisiz olarak aktığı bir gelecek hayal edin. Bu; daha derin bir kavrayışı açığa çıkarmak için, denetçilerin eksiksiz bir veri kaydına ve imkanlara erişimi aracılığıyla, bir kuruluşun etkinliğinin tam kapasitesine ulaşılabileceği anlamına geliyor.

Bu konuyu daha iyi ele almak için, Ernst & Young Ortak ve Yeminli Mali Müşavirler Derneği (ACCA) tarafından düzenlenen; politika yapıcılar, akademisyenler ve denetçilerden oluşan etkileyici bir panele katılmaktan gurur duydum. Katılımcılar; teknoloji uzmanları değil;,geleceğe merak ve heyecanla bakan ve muhasebe iş kolu için ele almamız gereken kilit soruları soran profesyonellerdi.

Tartışma; yapay zekanın arkasındaki teknolojilere odaklanmaktansa, kritik güven ihtiyacı çerçevesinde gerçekleşti. Bu, zamanına uygun bir yaklaşımdı; zira Gartner'ın 2018 CIO Gündem Anketine göre, 2020'ye kadar AI projelerinin %85'i; veri, algoritma veya geliştirme ekiplerindeki ön yargı nedeniyle hatalı sonuçlar verecekti.

Sürdürülebilir ve başarılı bir AI evrimi, insanların denklemin temel bir parçası olduğu görüşüyle yapılmalı. Sadece yaratıcılık ve liderlik gibi benzersiz, insani sosyal beceriler nedeniyle değil; aynı zamanda benimsenen gelişmiş teknolojiler ile oraya çıkan yeni riskleri ele almak için gerekli olan insan şüpheciliği ve muhakemesi nedeniyle de yapılmalı.

Bu nedenle; bu ezber bozan teknolojilerden yararlanırken, bir iş kolu olarak en iyi yaptığımız şeyi yapmamız gerekiyor: Verileri her açıdan sorgulamaya, analiz etmeye ve değerlendirmeye devam etmeliyiz. Otomasyon, bizi birçok tekrarlayıcı görevden kurtarabilir; ancak dijital çağa olan güven, hala insan kararlarıyla gelişiyor ve temel soruları sorma sorumluluğumuz değişmiyor.

• Ezber bozan teknolojilerle ilgili riskleri ve fırsatları nasıl dengeleriz?Ezber bozan teknolojilerden yararlanmak büyük fırsatlar getiriyor, ancak onlarla birlikte gelen yeni riskleri nasıl yönetebilirsiniz?
• Hangi yenilik stratejisini, ne zaman benimsemeliyiz? Özellikle sınırlı kapasiteye sahip bir kuruluşta, bu teknolojilerden uygun maliyetli bir şekilde nasıl yararlanırız? Gereken değişim yönetimini nasıl hızlandırırsınız?
• Yetenek modelimizi yeni bir ortama nasıl uyarlarız? Hangi yeni yeteneklerin işe alınması gerekiyor? Mevcut ve yeni profesyonelleri uygun şekilde nasıl eğitebiliriz?
• İç ve dış paydaşları nasıl yönetiriz? Mevcut düzenlemelerin sınırları dahilinde teknolojiden nasıl faydalanırız? Politikalar ve standartlar bu yeni fırsatlara nasıl uyum sağlayabilir?

Denetim işlevini etkileyen farklı güçler ile ezber bozan teknolojilerin sunduğu fırsatları birleştirirken, ekiplerin ve süreçlerin daha yaygın bir AI uygulaması benimsediği ve kalitenin artırıldığı bir denetim geleceğini hayal ediyorum. Böylece; bir denetçinin hakikat ve adalet objektifiyle, zengin bir müşteri deneyimi yaratılması adına hem kompleks, hem de temel soruların cevapları daha iyi ele alınacaktır.