Bugün yapılan anlaşmalar, sağlık ekosisteminin gelecekteki ihtiyaçlarını nasıl karşılayacak?

2020 EY M&A Firepower raporunda, yaşam bilimleri şirketlerinin; gelecek olanla şimdiden başa çıkabilmek için takip edebileceği anlaşma yapma yollarını araştırıyoruz.

2019 yılında, yaşam bilimleri birleşme ve satın alma (M&A) işlemleri; tüm zamanların rekorunu kırarak, 357 milyar dolara ulaştı. Ancak; bu toplamı dışarıda bırakırsak, 2019 satış sürecinin çelişkili bir biçimde geleneksel olduğunu söyleyebiliriz.

Pek çok vakada, anlaşma yapan şirketler tanıdık bir formül benimsedi: Dahili stratejik terapi alanının öncelikleriyle uyumlu, ileri aşama ya da pazarlanan ürünler veya hizmetler edinmek. 231 milyar ABD doları değerindeki dört mega birleşme, yıl genelinde anlaşma toplamının artmasına destek oldu.

2019 EY M&A Firepower raporunda öngördüğümüz üzere; terapi alanını derinleştirme arzusunun odağı, 2019 yılında da anlaşma bağlama konusunda itici bir güç olmak oldu. Gerçekten de; analize konu olan 25 biyoeczacılık anlaşmasının 20'sinde, hedefin ürünleri; terapi alanı veya asıl ürünün gösterge değeriyle ölçüldüğü üzere, alıcının mevcut portföyü ile çakıştı.

Bu anlaşmalar, 2019 yılı M&A harcamalarının yaklaşık %45'ini oluşturdu.

Rekor kıran anlaşma tutarları; kutlama için birer neden olsa da, dikkat edilmesi gereken hususlar da bulunuyor. Tıbbi teknoloji ve biyoteknoloji şirketleri, M&A'e müdahil olmazken; yılın büyük ölçekli toplamları, öncelikle ilaç alıcıları tarafından gerçekleştirildi.

EY Global Life Sciences İşlemler Lideri Peter Behner; 'şirketlerin yalnızca satın aldığı şeyler değil, aynı zamanda sattıkları da önem taşıyor. Şirketler büyümelerine katkıda bulunmayan ya da çok yakında bu kategoriye girebilecek olan varlıkları elden çıkarıyor' diye belirtiyor.

Dahası; 2019'un istisnai M&A toplamı, daha yüksek anlaşma hacimlerine dayanmıyor. Aksine; bir yıl süren iyimser piyasalardan sonra, bazı sözde alıcıların satın alma hedeflerinde yüksek fiyatları sorgulayarak; daha az, fakat daha pahalı anlaşmalar yapmalarından kaynaklanıyor.

2019 gözden geçirilirken; veriler, şirketlerin ürün merkezli inovasyon tanımını önceliklendirmeye devam etmesi gerektiğini gösteriyor. Bu ürün odaklı yönelimin tehlikesi, şirketlerin rekabete göre tekdüze terapiler ve cihazlar geliştirmeye çok fazla odaklanabilmesi.

2020'ye Bakış

Ekonomik bir soğuk krizin, M&A pazarını kapsamlı bir şekilde yumuşatabileceğine dair endişelere rağmen; 2020, yaşam bilimleri anlaşmaları için sağlam bir yıl olarak şekilleniyor. Gerçekten de; onkoloji, immünoloji, enfeksiyon hastalıkları, kalp damar hastalıları ve merkezi sinir sistemi bozukluklarının olduğu sadece beş törapötik alanda; portföy optimizasyonu öneren EY modellemesi ile neredeyse 300 milyar dolar M&A sağlanabilir.

Önümüzdeki yıl içerisinde, aşağıdaki konuların önemli olacağını öngörüyoruz:

• Büyük ilaç şirketleri; sadece spesifik bir terapi alanına değil, belli iş modellerine de odaklanabilmek için; önceliği azalmış terapi alanlarını terk etmeye devam edecekler.
• Tıbbi teknoloji şirketleri; özellikle hedef değerlemeler ılımlı olduğunda, daha aktif şekilde anlaşmalar yapacaklar.
• Büyüme zorlukları göz ardı edilemeyecek kadar kritik hale geldiğinde; büyük biyoteknoloji şirketleri, anlaşmalarını hızlandıracak.
• Birden fazla mega birleşme ile, biyo-eczacılıkta 40 milyar dolar ya da tıbbi teknolojide 10 milyar dolar üzerinde anlaşma açıklanmadığı sürece; M&A anlaşma toplamının, 2019 seviyelerine ulaşması pek olası değil.

Harici inovasyona erişim, son yirmi yılda yaşam bilimleri şirketlerinin büyümesi için bir zorunluk haline geldi. Ve bunun; 2020'de M&A faaliyetini artıracağı biliniyor.

Anlaşma primleri halen yüklü miktarlardayken; şirketlerin, yeteneklerini daha iyi kullanmak ve bozulmayı önlemek için M&A'in ötesinde ortaklıklar ve harici inovasyon modellerini kullanıma almanın yollarını düşünmeleri gerekiyor. Özellikle de; çoğu şirketin gelecekte değer yaratabilecek, veri odaklı ve dijital teknolojilere yeterince yatırım yapmayışı; bu durumu, dijital alanlar için geçerli kılıyor.

Günümüzde dijital anlaşmalara vurgu yapılmaması; hasta sonuçları, klinik verimlilik ve maliyet ölçümünün değer önermelerinin daha merkezi hale gelmesi ile birlikte; birçok şirketin, gerçek dünya faydalarını göstermeye destek olacak yeteneklere kaynak sağlamaya çalıştığı anlamına geliyor. Bu nedenle; yaşam bilimleri şirketleri, sağlık ekosistemindeki yeni veya mevcut paydaşlarla ortaklıklara öncelik vermeli.

Bayer AG, Yönetim Kurulu Üyesi ve Tıbbi Ürünler Bölüm Başkanı Stefan Oelrich; 'halihazırda derin iç araştırma yetenekleri olmadığı sürece; kuruluşlarımız dışında geliştirilen hedefler, şirket içinde geliştirilenlerden genellikle daha farklı ve (dolayısıyla) daha değerlidir' diyor.

İşbirliklerinin, geleneksel sahip olma modellerinden; analitik beceriler ve veriler de dahil tüm kaynakların farklı taraflar arasında paylaşılma şekline bağlı olarak, risk ve ödül veren yapılara taşınması gerekiyor.

Bu ortaklıkları oluşturmak anlayış değişikliği gerektiriyor. Şirketler; sadece fikri mülkiyete sahip olmakla kalmayıp, aynı zamanda sağlık hizmetleri deneyimini, klinik kararları ve/veya sonuçları geliştiren kritik verilere erişebildikleri için başarılı olacaklar.

2020 EY M&A Firepower raporu sesli kitabının bir özetini dinleyin.