DSO ağı; güvenilir, ekonomik ve sürdürülebilir bir şekilde çalışmaya devam etse de; büyüyen ve çok yönlü enerji akışlarını yönetmek için, çok geçmeden akıllı kontrollere ve istihbarata ihtiyaç doğacak.
EY'ın anketine katılanların da belirttiği gibi; geleceğe dönük herkese uyan bir model tabi ki yoktur. Çıktılar; yerel koşul, olgunluk ve dinamikler ile şekillenecek. Bazıları yüksek EV benimseme seviyeleri; bazıları ise düşük teknoloji uygulaması ve daha düşük dağıtılmış enerji kaynağı seviyeleri ile nitelendirilecek. Kimi işlek kentsel topluluklara hizmet ederken; kimi ise kırsal kullanıcıları destekleyecek. Bazı pazarlar birden fazla DSO'ya, bazıları ise daha azına ev sahipliği yapacak. Ancak; her koşulda enerji geçişini sağlama sorumluluğu, DSO'lara düşüyor.
TSO'ların yanı sıra DSO'lar; tüm ağ müşterilerinin enerji hizmetlerini birleştirebileceği, takas edebileceği ve değer kazanabileceği pazarlar tasarlayacak. Yerel paydaş etkileşimini optimize edecek ve bölgesel, ulusal ve sınır ötesi ticarete erişim sağlayacaklar. Gelecek enerji sistemine geçiş, aşamalı olarak yapılacak.
- Faz 1: Şebekeyi; dağıtılmış enerji kaynağı, EV şarj altyapısı, veri merkezleri, ısı elektrifikasyonu ve diğer modifikasyonları karşılayacak kadar; sağlam, esnek ve akıllı hale getirmek için yatırım yapın. Toplam kapasiteyi artırarak, yenilenebilir üretimde zirve yapmak için talep görünümünü düzenleyin. Birden çok bağlantı noktasında görünürlük sağlayın.
- Faz 2: Ağı otomatize etmek ve kontrolünü sağlamak için; farklı üretim ve talep kaynaklarından gelen, esneklik değerlemesini içeren dijital çözümlere ve teknolojiye yatırım yapın. DSO'lar ve TSO'lar; dağıtılmış enerji kaynağı sahipleri ve toplayıcılarının katılımını teşvik etmek için ekstra hizmetlerde maliyet yansıtıcı tarifeler ve çerçeveler geliştiriyorlar.
- Faz 3: Enerji geçişini sağlamak için, optimize edilmiş sistem ve ağlara yatırım işe yarayabilir. Şebeke tutarlılığını sağlamak için; aktif ağ yönetimi yeteneklerini, tüm AB güç sistemlerine entegre edin. Gelişmiş dağıtılmış şebeke istihbaratı, kontrol sistemleri, enerji ticareti için platformlar ve mikro şebeke hizmetleri sunun.
Mevzuatın işlemesini sağlayın
Enerji geçişini mümkün kılma arzusu orada olmasına rağmen; geçerli ve uyarlanabilir bir mevzuat ve politika çerçevesi yeterli değil. Tüm endüstri, mevzuatın gidişatını etkileyebilir. Endüstri çevresine, mevzuata dair nelerin değişmesi gerektiğini sorduğumuzda, cevapları şöyle oldu:
- DSO'ların rolünü kabul edin
- Yüksek yenilenebilir enerji bazlı sisteme yatırımı teşvik edin ve ödüllendirin
- Yatırımcıların adil getiri sağladığından emin olun
- Yeni teknolojileri benimsemeleri için DSO'ları teşvik edin
- DSO'ların tarafsız pazar kolaylaştırıcıları olmalarını mümkün kılan mekanizmalar ortaya koymak
Yatırım cephesinin normlarını oluşturanlar, bu yeni teknolojilerin ve baştan uca 'iyileştirici' ağların geri bildirimlerini alacakları süreleri çok iyi hesaplamalılar. Süre zarfında CAPEX ile OPEX arasındaki geçişler için de tarafsızca uygulanabilecek teşviklerin arayışında olmalılar.
Özellikle dağıtılmış enerji kaynağının artışıyla, üretim esnekliğinin sağlanması kritik olacak. Bu nedenle mevzuat; dağıtılmış jeneratörlerin, esneklik sağlayıcıların, kendinden harcayanların ve toplulukların rollerini kabul etmeli ve adil bir oyun alanı oluşturmalı.
Ertelemeyin
Kırmızı bayraklar sallanıyor; karbonsuzlaşmanın bedeli ödeniyor. Üretim ve teknolojide yapılacak değişiklikleri öngörememek; ileride enerji geçişinin finansman gücünü zayıflatma ve enerji güvenliği ve arzını tehlikeye atma risklerini doğuruyor.
Çok farklı bir enerji dünyasının eşiğindeyiz. Değişim kaçınılmaz; gecikmek ise bir seçenek değil.
Özet
Enerjinin; üretim, tüketim ve depolama şekli dönüşüyor. Önümüzdeki beş yıl çok kritik: Teknolojinin hızlanması, dağıtılmış enerji kaynaklarının yaygınlaşması, elektrikli araçlar ve diğer yeniliklerle bizi hızla karbonsuzlaşan bir geleceğe taşıyor. Ancak ağ, artan bu yükü dağıtmak için yeterli mi? Tüm şebeke ve sistem maliyetleri, müşteri grupları arasında adil bir şekilde tahsis ediliyor mu? Dağıtım sistemi operatörleri, kesintili ve merkezsizleşmiş enerji kaynaklarını entegre etmeye nasıl devam edecek? Neyin değişmesi gerekiyor ve bunun için ne kadar süremiz var? Doğru cevap; radikal müdahale ve yeni bir mevzuat modeli olmadan, yeterince uzun süremizin olmadığı yönünde.