5 minuten leestijd 27 maart 2020
Het pensioenakkoord – hoe Blue Sky Group omgaat met complexiteit

Het pensioenakkoord – hoe Blue Sky Group omgaat met complexiteit

Door Marc Welters

EY Nederland Partner Financial Services

Quality first, relaties versterken, proactief, besluitvaardig, ondernemend en enthousiast.

5 minuten leestijd 27 maart 2020

“Hogere complexiteit tegen lagere kosten, kan dat wel?” Directeur Pension Management Erik Bakker over de vertaling van het pensioenakkoord naar hun klanten.

Erik Bakker, Directeur Pension Management B.V. bij Blue Sky Group, in gesprek met Bianca van Tilburg (HVG Law). Deze pensioenuitvoerder staat voor de uitdaging het pensioenakkoord voor klanten praktisch te vertalen naar een soepele en efficiënte uitvoering. In een gesprek over de vertaling van het pensioenakkoord naar de praktijk van de pensioenuitvoerder plaatst hij enkele kritische kanttekeningen: “hogere complexiteit tegen lagere kosten, kan dat wel?”

Is het pensioenakkoord bij u in goede aarde gevallen?

“Na vele jaren van discussie was het een mooi moment geweest om een fles champagne te ontkurken. Tegelijkertijd moeten we niet blind zijn voor de realiteit. Allereerst is het pensioenakkoord eigenlijk vooral een akkoord over de AOW met een inspanningsverplichting om ook het pensioenstelstel te hervormen. Hierbij opgemerkt dat pensioen eigenlijk iets is tussen werkgever en werknemer. Op dat vlak liggen er nog de nodige niet gemakkelijk te beantwoorden vragen. Bovendien is het jammer dat het pensioenakkoord geen fundamentele herziening brengt, maar eerder zorgt voor een uitbreiding van hetgeen er al is.”

Wat bedoelt u daar mee?

“Laat ik de vergelijking maken met het zorgstelsel, ook een dossier waar lang over is gediscussieerd. De uitkomst daar was dat iedereen dezelfde basisverzekering heeft. Dat is bij pensioenen anders, daar is een veelheid aan regelingen. Het pensioenakkoord neemt dat niet weg en zorgt in die zin voor nog meer complexiteit in een toch al heel complex domein. Het beste was geweest als we met een blanco vel papier de optimale situatie hadden uitgetekend vanuit de vraag wat we nu eigenlijk willen met pensioenen. In plaats daarvan zijn we vooral vanuit bestaande knelpunten oplossingen gaan bedenken. Ik begrijp dat heel goed, maar het is wel jammer.” 

‘Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan’, zo luidt een bekende tegeltjeswijsheid. Wat betekent die extra complexiteit voor jullie als uitvoerder?

“Dat is nog niet helemaal uitgekristalliseerd. Er zijn nog veel open eindjes en we zien de laatste jaren in politieke besluitvormingsprocessen dat er ook bij de behandeling van de wet in de Tweede en Eerste Kamer vaak nog sprake is van wijzigingen. Ik acht het niet ondenkbaar dat zoiets ook bij pensioenwetgeving zal gebeuren. Daarnaast kan het ook gebeuren dat de echte uitwerkingen worden geregeld via lagere regelgeving, hetgeen de hete hangijzers uit de discussies in de Eerste en Tweede Kamer haalt, maar waarbij werkgever, werknemers en de uitvoerders in de praktijk de oplossing mogen bedenken.”

De politieke dynamiek is inderdaad onvoorspelbaar. Maar uitgaande van wat we nu weten, waar zit dan de uitdaging voor een pensioenuitvoerder?

“Het zal geen nieuws zijn dat het onder meer gaat om een stevige aanpassing van onze IT. Blue Sky Group beschikt over een eigen systeem (Wings) en dat heeft in dit geval als voordeel dat we bij het doorvoeren van aanpassingen niet afhankelijk zijn van softwareleveranciers. Onze flexibiliteit is groot en dat is maar goed ook want dit is geen walk in the park.

Het lijdt ook geen twijfel dat er meer complexiteit in de regelingen komt. Persoonlijk smul ik daarvan – het is waarom ik dit vak al tientallen jaren zo leuk vind. Maar het maakt wel dat je de aanpassingen aan systemen heel goed moet managen. De belangrijkste complexiteit die ik nu zie, schuilt in hoe we omgaan met oude regelingen. We weten het op dit moment nog niet, maar het zou goed kunnen dat we straks twee administraties moeten voeren – een voor rechten in het oude stelsel en een voor rechten in het nieuwe stelsel. Ik hoop dat daar een goede invaarregeling voor wordt opgetuigd. Maar ook dan moeten we waarschijnlijk de “oude” pensioenadministratie in de lucht houden om in de toekomst aan deelnemers te kunnen blijven uitleggen hoe de pensioenen zijn berekend. De huidige plannen geven nog niet aan hoe daar mee om moet worden gegaan.”

 Erik Bakker, Directeur Pension Management B.V. 

Inzetten op technologie met de menselijke maat voorop
Erik Bakker

Is de politiek zich ervan bewust dat de uitvoerbaarheid ingewikkelder wordt?

“Zeker, daar twijfel ik niet aan. Dat bewustzijn is waarschijnlijk ook nog verder gegroeid naar aanleiding van de recente ophef rond de Belastingdienst. Die casus bewijst dat politici niet onbeperkt complexiteit kunnen toevoegen aan de uitvoering. Met goede automatisering kun je veel oplossen, maar er zijn grenzen.

Een daarmee samenhangend punt is het kostenniveau en de aanhoudende druk om dat kostenniveau te verlagen. Als je wat afstand neemt en door je oogharen naar de pensioensector kijkt is er eigenlijk iets heel geks aan de hand: we moeten hogere complexiteit leveren tegen lagere kosten. Die complexiteit zit niet alleen in de pensioenregeling zelf, maar ook in allerlei randvoorwaarden. We moeten op allerlei fronten – van privacy tot security en van zorgplicht tot risk management – voldoen aan nieuwe eisen onder toeziend oog van verschillende toezichthouders. Dat kost gewoon tijd en geld, daar kun je niet omheen.”

En dan hebben we het nog niet eens over de vraag of de ingewikkelde pensioenregelingen wel uit te leggen zijn aan de gemiddelde burger. Dat is voor een uitvoerder ook een wezenlijk punt.

“Misschien wel het belangrijkste punt. De overgang van een gegarandeerd pensioen naar een pensioenambitie maakt die communicatie nog belangrijker. Elk pensioenfonds moet deelnemers duidelijk maken wat dat nu en in de toekomst voor hen betekent. Terwijl we weten dat de meeste deelnemers nauwelijks interesse hebben en dat het menselijk brein niet gemaakt is om na te denken over de lange termijn. Zelfs bij het aangaan van een nieuw dienstverband kijken mensen nauwelijks naar hun pensioen. Aan ons de uitdaging om die behoorlijk ingrijpende wijziging goed voor het voetlicht te brengen. Wij hechten daarbij altijd erg aan de menselijke maat. Wie belt, komt  bij ons niet in  uitgebreide keuzemenu’s terecht, maar krijgt direct iemand aan de lijn met kennis van zaken.” 

Meer complexiteit in een toch al heel complex domein
Erik Bakker

Het nieuwe stelsel legt meer onzekerheid bij de deelnemers. Juist daarom zouden deelnemers eigenlijk meer zelf moeten stilstaan bij scenario’s en dus interesse moeten tonen in hun financiële toekomst. Zou kunstmatige intelligentie kunnen helpen om hen daarin op basis van data te prikkelen of te begeleiden, bijvoorbeeld met persoonlijke scenario’s? 

“Nieuwe digitale technologie biedt een pensioenuitvoerder tal van kansen en Blue Sky Group zal daar de komende jaren ook nadrukkelijk op inzetten. Ook daarbij geldt dat de menselijke maat voorop staat. Je moet technologie niet inzetten omdat je technologie wilt inzetten, maar omdat het relevant is voor je klant.”

Eye on Finance magazine

Eye on Finance magazine biedt inzichten, informeert en inspireert executives in de financiële sector.

Lees hier

Samenvatting

Pensioenuitvoerders staan voor de uitdaging het pensioenakkoord voor klanten praktisch te vertalen naar een soepele en efficiënte uitvoering. Erik Bakker, Directeur Pension Management bij Blue Sky Group plaatst enkele kritische kanttekeningen bij die vertaling: “hogere complexiteit tegen lagere kosten, kan dat wel?” Maar hij ziet ook kansen, vooral in de inzet van digitale technologie. 

Over dit artikel

Door Marc Welters

EY Nederland Partner Financial Services

Quality first, relaties versterken, proactief, besluitvaardig, ondernemend en enthousiast.