De magie van wiskundige modellen in de financiële sector

“Een doortimmerd communicatieplan lijkt mij verstandiger dan intern ChatGPT uit te schakelen,” aldus Diederik Fokkema (EY).

Deze editie van Eye on Finance staat in het teken van wiskundige modellen. Voor sommigen is dat pure magie, gebaseerd op complexe algoritmes. In de praktijk valt dat trouwens nogal mee. Feit is wel dat door de voortschrijdende digitalisering de financiële sector in woelig vaarwater is beland. We krijgen te maken met nieuwe gevaren, zoals deep fakes. Door de snelle ontwikkelingen op het gebied van generatieve AI en machine learning kunnen wij als mens niet altijd meer op onze intuïtie vertrouwen. We waren gewend om op basis van gezichten en stemmen te beoordelen of we onze gesprekspartners kunnen vertrouwen. Die vanzelfsprekendheid verdwijnt en dat is ingewikkeld. Want daarmee doemen nieuwe risico’s op die we zeker niet mogen onderschatten.

Mensen maken gretig misbruik van technologie en dat weten we al zeker tien jaar. In aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 eigende het Brits-Amerikaanse bedrijf Cambridge Analytica zich de gegevens van 87 miljoen Facebook-gebruikers toe. Zwevende kiezers zijn daarbij weliswaar zwaar gemanipuleerd, maar in feite was het slechts kinderspel vergeleken met de hedendaagse mogelijkheden van digitale technologie. Het is daarom volstrekt logisch dat de financiële sector zich grote zorgen maakt over de forse toename van cybercrime.

Bedrijven en instellingen vragen zich af of zij nog wel de juiste mensen in dienst hebben om met datagedreven digitale dienstverlening een klantspecifieke benadering te realiseren. Ik denk dat werknemers massaal bijgeschoold moeten worden. Gelukkig zie je dat besef in de financiële sector nu wel ontstaan. Los daarvan zal elke organisatie een datastrategie moeten ontwikkelen, gecombineerd met de inrichting van het IT-landschap met software en hardware.

Organisaties die daarin slagen, krijgen zo een platform om managementinformatie voor hun strategische doelstellingen te realiseren. Tegelijk kunnen zij op die manier hun risico’s beheersen en aan hun winstgevendheid werken.

Dat is overigens niet van vandaag op morgen een feit. In plaats van meteen met fancy stuff in the cloud aan de slag te gaan, kunnen financiële instellingen beter intern beginnen met kleinschalige experimenten. Bijvoorbeeld door na te gaan hoe bestaande en nieuwe datastromen kunnen bijdragen aan betere besluitvorming.

Om de ethische principes rondom AI en het datagebruik te waarborgen, heeft de EU wetgeving ontwikkeld: de AI Act. Eeuwig zaligmakend is die wet helaas niet. Want wat nu ethisch verantwoord is, is dat over tien jaar misschien niet meer. Sowieso kan wetgeving datalekken en andere schandalen nooit voorkomen, en loopt de wet altijd achter de feiten aan. Daarom is een doortimmerd communicatieplan voor elke organisatie een must. Dat lijkt mij verstandiger dan intern ChatGPT uit te schakelen in de hoop dat problemen uitblijven.

Ik wens u veel leesplezier en hoop dat wij met dit nummer van Eye on Finance bijdragen aan a better working world.