Nieuwe box 3-stelsel pas mogelijk in 2027; box 3-heffing op basis van verfijnde forfaitaire heffing minder complex; ongerealiseerde vermogenswinsten volgens hof geen werkelijk behaald rendement
De box 3-heffing in de inkomstenbelasting blijft de gemoederen bezighouden. De staatssecretaris van Financiën heeft zich recentelijk uitgelaten over de vormgeving van een toekomstige
box 3-heffing en het tijdstip van inwerkingtreding van een nieuw stelsel. Verder heeft Gerechtshof ’s-Hertogenbosch geoordeeld dat voor de (huidige) box 3-berekening geen rekening hoeft te worden gehouden met ongerealiseerde vermogenswinsten.
Antwoorden op Kamervragen over box 3
De staatssecretaris heeft recentelijk (wederom) enkele vragen beantwoord over de toekomstige box 3-heffing. De bewindsman legt onder meer uit dat de implementatie en uitvoering van een verfijnde forfaitaire heffing minder complex is dan een belasting op basis van het werkelijke rendement. Dit komt volgens hem vooral omdat voor een stelsel op basis van werkelijk rendement meer gegevens nodig zijn. Dit betekent onder andere een grotere uitbreiding van het aangifteformulier. Deze gegevens kunnen naar verwachting deels geleverd worden door ketenpartners en vooraf worden ingevuld in de aangifte. De gegevens die de Belastingdienst niet bij ketenpartners kan verkrijgen, moet de belastingplichtige zelf invullen in de aangifte. De verwachting van de staatssecretaris is dat deze aanvullende gegevensuitvraag bij belastingplichtigen leidt tot een groter beroep op de dienstverlening aan belastingplichtigen en dat het ontbreken van deze gegevens bovendien het toezicht op de aangiften arbeidsintensiever maakt.
Met andere woorden, het voordeel van een stelsel op basis van werkelijk rendement is dat dit beter aansluit bij het werkelijk rendement van belastingplichtigen, maar dit leidt om naar verwachting tot meer benodigde capaciteit, dienstverlening en toezicht van de kant van de Belastingdienst.
De gehele Kamerbrief vindt u hier.
Nieuws stelsel pas in 2027
De Staatssecretaris van Financiën heeft recentelijk ook aangegeven dat een box 3-heffing op basis van het werkelijk rendement hoogstwaarschijnlijk niet eerder mogelijk is dan vanaf 2027. De geplande invoeringsdatum van 1 januari 2026 is volgens de bewindsman praktisch niet haalbaar. De oorzaken hiervoor liggen volgens hem deels in de vertraging van de modernisering van de ICT-systemen van de Belastingdienst en bij de formatie van het huidige kabinet waarbij niet goed is nagedacht wat een stelsel op basis van werkelijk rendement inhoudt.
Ongerealiseerde vermogenswinsten geen werkelijk behaald rendement
Het huidige stelsel leidt ook tot de nodige onzekerheden en er zijn al verschillende procedures over gevoerd.
In een recente uitspraak van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch was belanghebbende van mening dat zij in 2017 en 2018 ten onrechte in box 3 werd belast over de waarde van een woning. Belanghebbende heeft geen inkomsten genoten uit de woning. De woning werd namelijk niet verhuurd en belanghebbende heeft alleen kosten. Zij maakt daarom aanspraak op rechtsherstel conform het Kerstarrest van de Hoge Raad. De inspecteur betoogt dat bij de berekening van het box 3-inkomen rekening moet worden gehouden met ongerealiseerde vermogenswinsten. De inspecteur wil de jaarlijkse stijging van de (WOZ-)waarde voor de box 3-heffing in aanmerking nemen.
Het hof is het niet met de inspecteur eens. Het hof leidt uit eerdere jurisprudentie van de Hoge Raad af dat de op rechtsherstel gerichte compensatie in beginsel dient aan te sluiten bij het werkelijk behaalde rendement. Er hoort niet meer te worden belast dan de feitelijk genoten rente, dividend, huur, royalty’s en mogelijk andere vormen van directe, gerealiseerde vermogensopbrengst.
Het hof oordeelt met andere woorden dat geen rekening hoeft te worden gehouden met ongerealiseerde vermogenswinsten. Ongerealiseerde vermogenswinsten passen volgens het hof niet binnen de term “werkelijk behaald rendement” die de Hoge Raad in eerdere jurisprudentie heeft gebruikt.
