Sosyal Güvenlik ve İş Mevzuatı Sirküler No: 51

Prime esas kazançların alt ve üst sınırları ile bazı işlemlere esas tutarlar 11/07/2023 tarih ve 2023/22 sayılı SGK Genelgesi açıklanmıştır.

Bilindiği üzere 1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arası için bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücret 447,15 Türk lirası olarak tespit edilmiştir. Buna göre, 1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında uygulanmak üzere sigortalılar için sigorta primine esas günlük ve aylık kazançların alt ve üst sınırlarında, yurt dışında geçen süreler ile hizmet borçlanmalarında, isteğe bağlı sigortalılar ve genel sağlık sigortalılarının ödeyecekleri primlerde dikkate alınacak tutarlar ile idari para cezalarında, geçici iş göremezlik, ödeneklerinde dikkate alınacak tutarlar belirlenmiştir. Özetle;

1- 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerine esas günlük ve aylık kazançlarının alt ve üst sınırları

1.1- Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalılar için;

a) Özel sektörde: 1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında sigorta primine esas;

Günlük kazanç alt sınırı	447,15 TL
Aylık kazanç alt sınırı	13.414,50TL
Günlük kazanç üst sınırı	3.353,63 TL
Aylık kazanç üst sınırı	100.608,90 TL

1.2- Çırak ve öğrenciler için;

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 25 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; aday çırak, çıraklar, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında okumakta iken staja, tamamlayıcı eğitime veya alan eğitimine tabi tutulan öğrencilerin sigorta primleri, asgari ücretin yüzde ellisi üzerinden hesaplanmaktadır. Buna göre, bu kapsamda yer alan çırak ve öğrencilerin prime esas kazançları;

Aylık prim ve hizmet belgelerini ayın 1’i ila 30’u arasında düzenleyenler için;

Günlük kazanç tutarı : 223,58 TL
Aylık kazanç tutarı : 6.707,40TL

1.3- Yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, kısmi zamanlı çalıştırılan öğrenciler ile bursiyer ve kursiyerler için

Yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ve 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar ile Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerlerin sigorta primleri, prime esas günlük kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanmaktadır.

Buna göre, bu kapsamda yer alan öğrenci, bursiyer ve kursiyerlerin prime esas kazançları;
1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında;

Günlük kazanç tutarı : 447,15 TL
Aylık kazanç tutarı : 13.414,50 TL

1.4- Prime esas kazançlardan istisna tutulacak yemek parası, çocuk zammı ve aile zammı (yardımı) tutarları;

5510 Sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların 1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında;

- Yemek parası: 447,15 TL x %23,65 =105,75 TL (Fiili çalışma gün) .
Vergi uygulamasında, yemek bedelinden istisna edilecek tutar daha farklı hesaplanmaktadır.
- Çocuk zammı: 13.414,50 TL x % 2 = 268,29 TL (Aylık)
- Aile zammı (yardımı): 13.414,50 TL x %10 = 1.341,45 TL (Aylık) tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

1.5- Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen sigortalılar için;

5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince sigorta primine esas kazanç üst sınırı sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler için 3 katı olup söz konusu hüküm gereğince sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen sigortalıların;
1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında;

Günlük kazanç alt sınırı	447,15 TL
Aylık kazanç alt sınırı	13.414,50TL
Günlük kazanç üst sınırı	1.341,45 TL
Aylık kazanç üst sınırı	40.243,50 TL

1.6. - 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenlerin ödeyecekleri aylık kazançların alt ve üst sınırları ile 10 günden az sigortalı çalıştıranların ödeyeceği iş kazası ve meslek hastalığı primleri ve sigortalılarca yapılacak ödemeler

a) 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler

a.1- Ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran işverenin sigortalı ve işveren hissesi ile işsizlik sigortası primi dahil

1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar
Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 447,15 TL x 10 x %37,5 = 1.676,81 TL
Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 447,15 TL x 30 x %37,5 = 5.030,44 TL
1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında günlük kazanç üst sınırına göre ödeyecekleri tutar
Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 3.353,63 TL x 10 x %37,5 =12.576,11 TL
Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 3.353,63 TL x 30 x %37,5 = 37,728,34 TL

a.2- Ev hizmetlerinde sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalı çalıştıran işverenin sigortalı ve işveren hissesi dahil

1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar
Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 447,15 TL x 10 x %32 =1.430,88 TL
Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 447,15 TL x 30 x %32 = 4.292,64TL
1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında günlük kazanç üst sınırına göre ödeyecekleri tutar
Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 3.353,63 TL x 10 x %32 = 10.731,62 TL
Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 3.353,63 TL x 30 x %32 = 32.194,85 TL

b) 10 günden az sigortalı çalıştıranlar ile sigortalılar yönünden yapılacak ödemeler

b.1- Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az sigortalı çalıştıranların ödeyecekleri iş kazası ve meslek hastalığı primi,

1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar
Ayda 1 gün sigortalı çalıştıranlar için 447,15 TL x %2 =8,94 TL
Ayda 9 gün sigortalı çalıştıranlar için 8,94 TL x 9 = 80,46 TL

b.2- Ev hizmetlerinde aynı işveren yanında ayda 10 günden az sigortalı çalışanların ödeyecekleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası ile genel sağlık sigortası primi,

1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar
447,15 TL x 30 x %32,5 = 4.359,71 TL

2. 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlandırılması ile 3201 sayılı Kanuna göre yurt dışında geçen sürelerin borçlandırılmasına esas tutar

5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar başvuru tarihindeki prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32 'sidir.

- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;
Alt sınırı: 447,15 TL x % 32 = 143,09 TL
Üst sınırı: 3.353,63 TL x % 32 = 1.073,16 TL esas alınacaktır.

5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi kapsamında kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik kalan sürelerinin borçlandırılmasında 1/1/2012 tarihinden itibaren kalan sürelerinde genel sağlık sigortalısı sayıldıklarından bu kişilerin genel sağlık sigortası prim borcu olması halinde % 32 oranı üzerinden, borç bulunmaması halinde % 20 oranı üzerinden hesaplama yapılacaktır.

3201 sayılı Kanuna göre yapılacak yurt dışı borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar ise başvuru tarihindeki prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, başvuru sahiplerince belirlenecek günlük kazancın % 45 'idir.

2023 yılı ikinci dönemi için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında yurt dışında geçen sürelerin borçlanılmasında ise; borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;

Alt sınırı : 447,15 TL x % 45 = 201,22 TL
Üst sınırı : 3.353,63 TL x % 45 =1.509,13 TL esas alınacaktır.

3- Geçici iş göremezlik ödeneklerinin alt sınıra tamamlanması

İş kazaları ile meslek hastalıkları, hastalık ve analık sigortalarından, yeniden tespit edilen alt sınırların altında bir günlük kazanç üzerinden ödenek almakta olanların veya almaya hak kazanmış yahut kazanacak olanların bu ödeneklerinin, günlük kazancın alt sınırındaki değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten başlanılarak, değiştirilmiş günlük kazançların alt sınırına göre ödenmesi gerekmektedir.

5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile 5 inci maddesinde sayılan sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneklerinin değiştirilmiş günlük kazanç alt sınırı:

1/7/2023 tarihinden önce geçici iş göremezliğe uğrayan ve geçici iş göremezlik durumları bu tarihten sonra da devam edenler ile bu tarihten sonra iş göremezliğe uğramakla birlikte geçici iş göremezlik ödeneği hesabına esas günlük kazançları 447,15 TL altında hesaplanmış olanların, 1/7/2023 tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar istirahatli bulundukları günlere ait geçici iş göremezlik ödenekleri 447,15 TL asgari günlük kazanç üzerinden hesaplanacaktır.

Çırak ve öğrencilerin geçici iş göremezlik ödeneklerinin değiştirilmiş günlük kazanç alt sınırı;

- 1/7/2023 tarihinden önce geçici iş göremezliğe uğrayan ve geçici iş göremezlik durumları bu tarihten sonra da devam edenler ile bu tarihten sonra iş göremezliğe uğramakla birlikte geçici iş göremezlik ödeneği hesabına esas günlük kazançları 223,58 TL altında hesaplanmış olanların,

- 1/7/2023 tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar istirahatli bulundukları günlere ait geçici iş göremezlik ödenekleri, 223,58 TL asgari günlük kazanç üzerinden, hesaplanacaktır.

4- İsteğe bağlı sigortalılar için prim alt tutarı

Ay içinde 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayanlardan kalan sürelerinde isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenler;
İşsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler;
1/7/2023-31/12/2023 tarihleri arasında,

Aylık kazanç alt sınırına göre: 447,15 TL x 30 x %32 =4.292,64 TL (/30 x gün sayısı),
Aylık kazanç üst sınırına göre: 3.353,63 TL x 30 x %32 =32.194,85 TL (/30 x gün sayısı),
İşsizlik sigortası primi dahil ödeyecekler;
1/7/2023-31/12/2023 tarihleri arasında,
Aylık kazanç alt sınırına göre: 447,15 TL x 30 x %35 =4.695,08 TL (/30 x gün sayısı),
Aylık kazanç üst sınırına göre: 3.353,63 TL x 30 x %35 =35.213,12 TL(/30 x gün sayısı),

ödeyeceklerdir

5- Bağ-Kur( 4/b) sigortalıları prim alt-üst sınır tutarı

1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında;
Günlük kazanç alt sınırına göre : 447,15 TL x 30 x %34,5 =4.628,00 TL
Günlük kazanç üst sınırına göre : 3.353,63 TL x 30 x %34,5 = 34.710,07 TL

prim ödeyeceklerdir.

6- Genel sağlık sigortası primi (5510/m.60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi ve Ek 13)

1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;
13.414,50 TL x %3 = 402,44 TL

7- İdari para cezaları

5510 sayılı Kanunda öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere, aynı Kanunun 102. maddesi gereğince, fiil tarihinde geçerli olan ve 16 yaşından büyük işçiler için tespit edilen aylık asgari ücret dikkate alınarak idari para cezası uygulanmaktadır.

Buna göre, 1/7/2023 ila 31/12/2023 tarihleri arasında işlenen fiiller için 13.414,50TL esas alınarak idari para cezası uygulanacaktır.

Saygılarımızla.

Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.

Erkan Baykuş

 

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.