Trong 10 năm đầu tiên (1991-2000), chúng tôi vui mừng chứng kiến nhiều thành tựu phát triển của đất nước về mặt kinh tế như tăng trưởng liên tục với tốc độ tăng tương đối cao, trên >7% mỗi năm, thoát khỏi siêu lạm phát và khủng hoảng kinh tế, mở cửa hội nhập quốc tế, thoát cấm vận kinh tế và thương mại. Tuy nhiên, chúng tôi cũng nhận thấy rằng khi đó, xét tương quan khu vực ASEAN và Châu Á, tiềm lực kinh tế đất nước còn yếu, hiệu quả sản xuất kinh doanh còn thấp, hàng hóa và dịch vụ thiếu sức cạnh tranh cũng như chất lượng thấp của nguồn lực nhân sự. Bên cạnh đó, bằng những nghiên cứu trong nước và từ tổ chức EY Toàn cầu, chúng tôi cho rằng sự chuyển dịch cơ cấu các thành phần kinh tế sẽ tích cực hơn nếu kinh tế Nhà nước hoạt động hiệu quả hơn. Do đó, chúng tôi luôn mong mỏi có cơ hội tiên phong hỗ trợ tư vấn các DNNN hoạt động hiệu quả, thông qua việc tái định hướng kinh doanh và cải tiến mô hình hoạt động, các quy trình vận hành, cũng như việc sắp xếp lại và cổ phần hóa.
Các dự án kiểm toán chẩn đoán sau khi mang lại kết quả tốt đẹp, đã mở ra cơ hội để EY Việt Nam tham gia và đóng góp vào hàng loạt dự án tư vấn về xây dựng năng lực và cải cách DNNN do các tổ chức quốc tế tài trợ.
Tiếp tục sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả DNNN là một phần quan trọng của công cuộc Đổi mới với những mục tiêu to lớn. Tôi khẳng định, EY Việt Nam đã kiên định cam kết định hướng tư vấn rõ ràng nhằm mang lại giá trị đối với DNNN. Chúng tôi tín nhiệm và đánh giá cao EY Việt Nam trong việc hỗ trợ đổi mới quản lý hoạt động của Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển Doanh nghiệp Nhà nước trong thực hiện chức trách được hiệu quả và hiệu lực hơn.
Hơn hết thảy, từ những năm đầu, với định hướng đúng đắn và sự hỗ trợ của đội ngũ EY Toàn cầu, đội ngũ chuyên gia tư vấn doanh nghiệp của EY Việt Nam không ngừng lớn mạnh và phát triển với một nền tảng kiến thức và hiểu biết vững chắc không chỉ về khối DNNN, mà còn là các mô hình doanh nghiệp trong nước nói chung. Điều này cho phép Công ty tự tin trong việc tiếp tục dựa trên nền tảng phương pháp luận của EY Toàn cầu và tinh chỉnh phương pháp tư vấn sao cho phù hợp với thị trường trong nước.
Đổi mới từ quản trị doanh nghiệp
Có thể nói, trước năm 2008, thời điểm diễn ra cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, nền kinh tế trong nước đã đạt được những cột mốc ấn tượng. GDP của Việt Nam trong giai đoạn này có tốc độ tăng tương đối khá, từng bước vươn lên nhóm nước đang phát triển có mức thu nhập trung bình. Một loạt các sự kiện kinh tế lớn diễn ra trong nước như sự ra đời của Thị trường Chứng khoán năm 2000, Luật doanh nghiệp 2005, Luật đầu tư năm 2005, cũng như việc tham gia WTO năm 2007, đã tạo ra cơ hội kinh doanh và thị trường mới cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp tư nhân và FDI.
Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội từ quá trình hội nhập và mức tăng trưởng vượt bậc, các doanh nghiệp cũng phải đối mặt với một số thách thức lớn và căn bản như sự cạnh tranh mạnh mẽ với các đối thủ trong và ngoài nước về chi phí sản xuất và giá bán, sức ép từ hàng hóa nhập khẩu. Những thách thức này buộc các doanh nghiệp trong nước phải có những thay đổi trong công tác định hướng kế hoạch kinh doanh, quản trị doanh nghiệp cũng như xây dựng những năng lực quản trị cần thiết, khả năng ứng dụng công nghệ thông tin để đáp ứng yêu cầu quản trị hiệu quả và hiệu lực hơn.
Chúng tôi đã liên tục tiếp nhận các yêu cầu tư vấn rất đa dạng, bao gồm từ thẩm định chiến lược và vận hành, cải thiện quy trình tài chính và kinh doanh, sắp xếp lại tổ chức cho tới các giải pháp về tối ưu hóa chi phí và ứng dụng công nghệ thông tin. Không chỉ cung cấp dịch vụ tư vấn kinh doanh cho các khách hàng đến từ hệ thống toàn cầu, EY Việt Nam còn tiên phong trong việc tiếp cận thành công những công ty trong nước đang tăng tốc phát triển và bứt lên dẫn đầu ở thời điểm đó. Bằng các dự án chuyển đổi tổ chức từ công ty gia đình sang công ty cổ phần với các kế hoạch kinh doanh bài bản, EY vừa giúp các doanh nghiệp này phát triển và nắm bắt cơ hội thu hút đầu tư, vừa khẳng định thế mạnh và chiến lược đúng đắn của EY trong việc kết hợp kinh nghiệm và hệ thống toàn cầu với hiểu biết địa phương.
EY Việt Nam cùng hoạt động tư vấn quản trị từng bước tạo dựng uy tín và gặt hái thành công liên tiếp nhờ tích lũy nhiều kinh nghiệm qua từng dự án, sự kết hợp giữa năng lực tư vấn, sự tận tâm của đội ngũ chuyên gia trong nước và sự hỗ trợ không ngừng từ tổ chức EY Toàn cầu về nền tảng kiến thức, phương pháp tiếp cận giải quyết vấn đề và những nghiên cứu thông lệ quản trị kinh doanh tiên tiến. Quan trọng hơn và là điều kiện đủ, đó là sự thấu hiểu về văn hóa doanh nghiệp và mô hình kinh doanh trong nước của EY Việt Nam.
Cuối năm 2008, tác động mạnh mẽ của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu có những ảnh hưởng mạnh mẽ tới Việt Nam. Lúc này, hầu như các hoạt động sản xuất - kinh doanh giảm sút và có xu hướng bị thu hẹp, kim ngạch xuất khẩu tháng sau giảm so với tháng trước, sức tiêu thụ và chỉ số giá tiêu dùng giảm, một số hàng hóa và vật tư quan trọng ứ đọng, thị trường chứng khoán trì trệ và chỉ số chứng khoán liên tục đi xuống, thị trường bất động sản trầm lắng và có dấu hiệu đóng băng. Đứng trước nhiều rủi ro tiềm tàng trong kinh doanh, các doanh nghiệp, cộng đồng các nhà đầu tư và các nhà định chế bày tỏ lo ngại sâu sắc vì hoạt động quản trị rủi ro doanh nghiệp trên diện rộng vốn dĩ chưa được các doanh nghiệp quan tâm, trang bị kiến thức và triển khai.
Có thể thấy, việc đặt nền móng và thúc đẩy quản trị rủi ro kinh doanh, thông qua việc tăng cường kiểm soát nội bộ, kiểm toán nội bộ với quản trị rủi ro toàn doanh nghiệp, đóng vai trò quan trọng, quyết định sức chống chịu của doanh nghiệp trước các cú sốc từ bên ngoài. Thấu hiểu vấn đề này và nhìn thấy cơ hội trong khủng hoảng, EY Việt Nam đã chủ động và tiên phong kết nối và trợ giúp các doanh nghiệp ngay trong những năm 2009-2011. Để các doanh nghiệp có cách nhìn khách quan về việc áp dụng quy trình giám sát rủi ro và tuân thủ, UBCKNN cộng tác cùng EY Việt Nam trong dự án về quản trị rủi ro doanh nghiệp.
Cùng với sự hỗ trợ của EY khu vực, chúng tôi đã lên kế hoạch rất nhanh và trao đổi với các khách hàng, cũng như các doanh nghiệp. Thách thức ngay lúc đó là rất lớn. Tại các buổi trao đổi, hầu như phần lớn các doanh nghiệp chưa hiểu nội dung quản trị rủi ro kinh doanh hoặc hiểu chưa “chuẩn” nội dung này theo thông lệ quốc tế. Bằng nỗ lực không mệt mỏi, chúng tôi đã đạt được một số bước tiến quan trọng với những dự án đầu tiên.
Ngay khi nhận thấy những tác động tích cực và hướng đi là đúng đắn, chúng tôi quyết tâm triển khai hành động ở quy mô rộng hơn. Đó là tiếp cận và phối hợp với các công ty niêm yết và cơ quan quản lý liên quan như Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN). Mục đích của chúng tôi nhằm cung cấp những kiến thức cơ bản nhất về quản trị rủi ro cho các cán bộ UBCKNN và Sở Giao dịch Chứng khoán, cũng như cho khối doanh nghiệp niêm yết theo các thông lệ và chuẩn mực quốc tế.
Nhìn từ khía cạnh quản lý nhà nước, công tác quản trị rủi ro tốt tại doanh nghiệp chính là cơ chế phòng ngừa và thực hiện tuân thủ từ nội bộ hữu hiệu để kiểm soát và giảm thiểu những rủi ro mà doanh nghiệp có thể phải đối mặt.
Trong khuôn khổ chương trình hợp tác, bên cạnh các hoạt động đào tạo, khảo sát thực tế tại các doanh nghiệp, UBCKNN cùng EY Việt Nam xuất bản Sổ tay Hướng dẫn Nhận thức Quản trị Rủi ro với mục tiêu đưa ra những kiến thức cơ bản nhất về quản trị rủi ro theo các thông lệ và chuẩn mực quốc tế. Từ đây, các doanh nghiệp có thể soi xét lại quy trình cũng như cách thực hiện quản trị rủi ro hiện có trong doanh nghiệp, hoặc lấy đó làm căn cứ để xây dựng chính sách quản trị rủi ro cho doanh nghiệp.
Đây là một trong những nỗ lực của EY Việt Nam trong việc sát cánh cùng các cơ quan quản lý giám sát của Nhà nước trong quá trình định hướng, đào tạo giúp các doanh nghiệp tiếp cận với khung năng lực và kiến thức chuẩn trong lĩnh vực quản trị rủi ro doanh nghiệp.
Nối tiếp sự thành công của sự hợp tác có tính chất bản lề này, UBCKNN và EY Việt Nam tiếp tục đầu tư và phối hợp hiệu quả trong các chương trình hợp tác tiếp theo, mang lại cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam những thông tin và các khuyến nghị bổ ích, nhằm nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp và phục vụ các kế hoạch phát triển lâu dài của thị trường chứng khoán Việt Nam. Với những đóng góp đó, tháng 9 năm 2013, EY Việt Nam đã nhận được bằng khen từ UBCKNN cho những nỗ lực hợp tác không ngừng trong gần ba năm từ 2010 đến 2013.
Với định hướng và hành động tiên phong, EY Việt Nam đã nhanh chóng có những bước tiến vững chắc, khẳng định vị thế là đơn vị tư vấn rủi ro hàng đầu Việt Nam. Dịch vụ của Công ty không chỉ mang đến giải pháp kinh doanh hiệu quả cho chính khách hàng EY phục vụ, mà còn mang tới những giá trị có sức ảnh hưởng tích cực đối với toàn thị trường. Với nhiều dự án tư vấn về đánh giá, cải tiến và xây dựng quản trị rủi ro doanh nghiệp, cũng như chuyển đổi hoạt động kiểm soát nội bộ, đội ngũ tư vấn chuyên sâu của Công ty đã và đang lớn mạnh không ngừng, kết nối liền mạch hơn với đội nhóm EY Toàn cầu trong lĩnh vực này và phát triển mô hình quản trị rủi ro riêng biệt cho các ngành nghề khác nhau.
Trong bối cảnh kinh tế, chính trị, xã hội có nhiều biến động, tôi tin rằng việc quản trị công ty trên nền tảng chuẩn hóa, minh bạch hóa và hệ thống hóa đã tạo cho chúng tôi lợi thế cạnh tranh, không chỉ ở Việt Nam mà còn ở các quốc gia mà chúng tôi hiện diện đầu tư, xây dựng thành công giá trị nội tại để tiếp tục gia tăng giá trị cho cổ đông và các đối tác tham gia vào chuỗi giá trị của chúng tôi. Trải qua 5 năm đồng hành đến nay, EY Việt Nam luôn là đối tác quan trọng của SBT, một thành viên của tập đoàn TTC, trong việc xây dựng hệ thống quản trị công ty như hệ thống quản trị rủi ro, quản trị tài chính, kế toán, hệ thống quản trị thuế và giao dịch, cũng như đồng hành cùng SBT mở rộng sang các thị trường tiềm năng như Lào, Campuchia, Singapore và sắp tới là Úc. Chúng tôi đánh giá cao kinh nghiệm, sự chuyên nghiệp và trách nhiệm của EY Việt Nam trong việc đồng hành cộng hưởng phát triển nền kinh tế Việt Nam nói chung và SBT nói riêng.
Do đặc thù của ngành kinh doanh, chúng tôi đã sớm nhận thức được tầm quan trọng của quản trị rủi ro. Đặc biệt hơn, hậu quả khó lường từ các cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính luôn tác động khó lường đến các quốc gia và kinh tế toàn cầu, và vì thế sẽ tác động không nhỏ đến kết quả hoạt động kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Thông qua dự án quản trị rủi ro do EY Việt Nam tư vấn, chúng tôi không những tạo ra cơ hội nhìn lại một cách tổng thể bức tranh rủi ro của doanh nghiệp mà còn thực hiện việc đánh giá các rủi ro mới phát sinh do môi trường kinh tế thay đổi. Các chuyên gia tư vấn ngành dầu khí của EY đã trợ giúp chúng tôi rất nhiều về cả kiến thức rủi ro chuyên môn được cập nhật, cách tiếp cận và cách xây dựng mô hình quản trị rủi ro tiên tiến. Nhờ vậy, chúng tôi tự tin hơn trong việc đón nhận những cơ hội kinh doanh mới. Dự án cũng được xem là một bước đặt nền móng cho việc xây dựng mô hình quản trị hiện đại của PVD Drilling sau này.
Tái cơ cấu, đón vận hội mới
Khi nền kinh tế Việt Nam càng hội nhập với hàng loạt các hiệp định thương mại tự do được ký kết, cạnh tranh cũng trở nên khốc liệt hơn, không chỉ đối với doanh nghiệp trong nước mà còn với doanh nghiệp nước ngoài. Hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu trở nên phổ biến với chất lượng cao, giá cả hợp lý hơn, các hình thức và mô hình kinh doanh mới sớm tạo lợi thế, bên cạnh những thay đổi về luật pháp và môi trường kinh doanh và hành vi tiêu dùng, đã tạo áp lực không nhỏ cho cộng đồng các doanh nghiệp trong nước. Như một đòi hỏi tất yếu, các doanh nghiệp muốn tồn tại sẽ phải thay đổi để cạnh tranh tốt hơn, đồng thời tìm cơ hội tăng trưởng mới.
Sự phát triển và thay đổi rõ nét trong nhiều lĩnh vực ngành nghề trong nước như bất động sản, thương mại điện tử, công nghệ thông tin, bán lẻ, sản xuất một số sản phẩm công nghiệp hay ô tô cũng là động lực để các doanh nghiệp thực hiện thay đổi thông qua việc xem xét cơ hội tái cơ cấu. Các hoạt động này từ giác độ doanh nghiệp đa phần hướng tới hợp lý và hiệu quả hóa các nguồn lực kinh doanh, phát huy tối đa năng lực cốt lõi, tạo lợi thế cạnh tranh mới và tiếp cận cơ hội mới về nguồn vốn thông qua các kênh và hình thức huy động đa dạng trên thị trường như IPO, quỹ đầu tư hoặc các đối tác đầu tư chiến lược.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp quy mô lớn, sau thời gian tích lũy vốn và kinh nghiệm tại thị trường trong nước, đã tính tới câu chuyện phát triển kinh doanh ra nước ngoài và/hoặc tìm kiếm cơ hội tiếp cận thị trường vốn tốt hơn. Song song với việc soát xét lại chiến lược, cơ cấu lại mô hình sở hữu, công tác chuẩn bị sẵn sàng.
EY Việt Nam liên tục nhận được những yêu cầu tư vấn soát xét lại chiến lược, sắp xếp lại mô hình sở hữu, mô hình vận hành và cơ cấu tổ chức từ tất cả các khối doanh nghiệp như DNNN, khách hàng toàn cầu, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp gia đình cho tới các công ty niêm yết.
Đứng trước nhiệm vụ tư vấn toàn diện cho doanh nghiệp, EY Việt Nam đã phối kết hợp tối ưu hóa năng lực của đội ngũ chuyên gia tư vấn đa ngành, đa chuyên môn, dày dặn kinh nghiệm nhằm mang lại những giá trị và hiệu quả trong việc cung cấp các dịch vụ tích hợp. Các chuyên gia tư vấn thuế và luật mang tới cho khách hàng những giải pháp vừa hiệu quả, khả thi, vừa đảm bảo tuân thủ luật pháp. Các chuyên gia tư vấn về tài chính kế toán từ EY Việt Nam và hệ thống EY Toàn cầu nghiên cứu xem xét các giải pháp, định lượng và mô hình hóa tài chính giúp các kịch bản tái cơ cấu của khách hàng trở nên dễ dàng hơn. Đồng thời, các chuyên gia tư vấn quản trị doanh nghiệp của EY cùng xem xét và trợ giúp việc xây dựng mô hình hoạt động, thể chế quản trị công ty phù hợp với các cấu trúc mới và để thực thi chiến lược hiệu quả.
Bất kỳ một mô hình sở hữu nào khi được cơ cấu lại thì nội dung hiệu quả về thuế luôn phải được xem xét kỹ lưỡng. Điều này là do chi phí thuế không những có thể phát sinh khi thực hiện các giao dịch chuyển đổi, cơ cấu IPO hoặc huy động vốn tương tự, mà còn từ khía cạnh tuân thủ liên quan. Hơn nữa, hiệu quả về thuế xuất hợp lý cũng mang tới những giá trị cho doanh nghiệp, đặc biệt trong mô hình Holding đa ngành.
Kiểm toán đóng vai trò quan trọng, đặc biệt đối với các doanh nghiệp đang thực hiện dự án tái cơ cấu, cả giai đoạn trước, trong và sau tái cơ cấu. Chúng tôi đem đến cho khách hàng niềm tin vào khả năng thành công của các dự án tái cơ cấu, bằng kinh nghiệm thực tiễn đồng hành với các doanh nghiệp tại Việt Nam, thông lệ tốt trên thế giới dựa trên quy định pháp luật trong nước. Đây là giá trị quan trọng nhất các khách hàng đang mong đợi từ công ty kiểm toán.
Đòi hỏi về tái cơ cấu doanh nghiệp ngày càng lớn, đặc biệt khi các doanh nghiệp hầu hết đều muốn tiếp cận thị trường vốn và hợp tác với các nhà đầu tư chiến lược một cách hiệu quả và hiệu lực. Những cơ hội hỗ trợ các doanh nghiệp liên tục xuất hiện. Để thực hiện những dự án này, chúng tôi đã đầu tư thiết kế và đề xuất giải pháp từ chiến lược tới vận hành một cách toàn diện. Đó là cơ sở để chúng tôi được đón nhận và trở thành “người cố vấn tin cậy” của doanh nghiệp khách hàng.
Quản trị doanh nghiệp hướng tới chuẩn quốc tế
Áp lực đổi mới và cải cách đối với doanh nghiệp không chỉ đến từ sức ép cạnh tranh trên thương trường, môi trường kinh doanh biến động, mà còn đến từ các cơ quan quản lý doanh nghiệp, quản lý thị trường vốn và chứng khoán. Những áp lực này vừa là thách thức vừa là động lực và cơ hội để các doanh nghiệp tiếp tục cải tiến và quản trị tốt hơn.
Có thể thấy những thay đổi từ Luật Doanh nghiệp (2014), Luật Chứng khoán (2019) và các nghị định thông tư liên quan là những văn bản quan trọng, định hướng và quy định cụ thể những nội dung căn bản về nguyên tắc và mô hình quản trị công ty tiếp cận các chuẩn mực và thông lệ quốc tế, đặc biệt hướng tới các công ty đại chúng.
Bên cạnh đó, với nỗ lực trợ giúp của các tổ chức quốc tế, đặc biệt là Tập đoàn Tài chính Quốc tế (IFC), mang tới thị trường trong nước các tham chiếu, hướng dẫn và thông lệ quản trị tốt trên thế giới, các doanh nghiệp trong nước đã có cơ hội tiếp cận tài liệu hướng dẫn cụ thể về các nguyên tắc quản trị công ty phù hợp với điều kiện và quy định của pháp luật liên quan, ví dụ Cẩm nang Quản trị Công ty tại Việt Nam, UBCKNN và IFC, tháng 10 năm 2010. Tuy nhiên gần 10 năm sau, các công ty đại chúng mới lần đầu tiên đã có được một tài liệu hướng dẫn cụ thể về các nguyên tắc quản trị công ty, đó là Bộ Nguyên tắc Quản trị Công ty theo Thông lệ Tốt nhất của UBCKNN và IFC, ra mắt tháng 8 năm 2019. Đây là một kết quả đáng mừng và đặc biệt tích cực cho những năm sắp tới.
Công ty không chỉ cung cấp những phân tích và đóng góp tham chiếu tới các cơ quan, tổ chức liên quan, mà đã và đang hỗ trợ, tư vấn khách hàng triển khai khung và các cấu phần quan trọng của quản trị doanh nghiệp trong nhiều dự án tư vấn tái cấu trúc cũng như cải tiến mô hình quản trị doanh nghiệp. Những dịch vụ tư vấn này đều áp dụng những thực tiễn tốt nhất trên thế giới về khung quản trị công ty, kết hợp với những mô hình tương đồng và hiểu biết của EY Việt Nam về văn hóa tổ chức và đặc thù của từng loại hình doanh nghiệp.
Với cách tiếp cận quản trị doanh nghiệp toàn diện và xuất phát từ chiến lược kinh doanh của khách hàng, cùng với sự am hiểu những thông lệ quản trị tốt nhất trong ngành dược và khoa học sức khỏe, EY Việt Nam đã và đang trợ giúp chúng tôi xây dựng nguyên tắc và chuyển đổi thành công những cấu phần quan trọng của quản trị doanh nghiệp, từ công tác hoạch định chiến lược, quản trị rủi ro, cho tới quản trị tài chính. Với chúng tôi, các kiến thức và phương pháp làm việc mà EY Việt Nam chuyển giao mang giá trị thực tiễn cao và tạo ra những ảnh hưởng tích cực ngay tới hoạt động quản trị doanh nghiệp hàng ngày của Dược Hậu Giang.
Phần 2: Hoạch định từ tương lai
Xu hướng dữ liệu và số hóa
Khi công nghệ ngày càng tác động đến đời sống xã hội và có tốc độ thay đổi chóng mặt như ngày nay, chuyển đổi số trở thành một xu hướng và thách thức mới đối với các doanh nghiệp. Đứng trước các câu hỏi làm thế nào để tạo ra lợi thế cạnh tranh mới, các doanh nghiệp buộc phải xem xét lại chiến lược, mô hình kinh doanh của mình. Đồng thời, để thực thi chiến lược và mô hình kinh doanh thành công, các doanh nghiệp cũng phải chuyển đổi các quy trình kinh doanh sao cho phù hợp. Những yêu cầu từ chính khách hàng của EY Việt Nam đã và đang thôi thúc và mang tới nhiều cảm hứng cống hiến cho đội ngũ tư vấn của Công ty.
Thị trường hiện nay bộc lộ nhiều sự thay đổi và bất định, doanh nghiệp buộc phải chuyển đổi. Lãnh đạo doanh nghiệp cùng lúc phải tập trung vào giải quyết vấn đề hiện tại, trong khi nhận diện và khai thác cơ hội kế cận và hiểu rõ xu hướng lớn để ‘nắm bắt’ tương lai.
Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) là một đơn vị được EY Việt Nam tư vấn, hỗ trợ trong chặng đường chuyển đổi số. Năm 2020, VNPT xác định cần có sự chuyển đổi rõ rệt về mặt thương mại để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng và duy trì vị thế cạnh tranh. Để đáp ứng được mục tiêu này, việc chuyển đổi số là yêu cầu quan trọng, và đội ngũ của EY Việt Nam đã trở thành lựa chọn hàng đầu cho vai trò là đối tác tư vấn dự án.
Định hướng chiến lược kinh doanh dịch vụ dữ liệu di động của VNPT tập trung vào kéo dài vòng đời khách hàng (Customer Lifecycle Management) và gia tăng giá trị khách hàng (Customer Value Management), trên cơ sở năng lực của nền tảng quản lý số và phân tích dữ liệu lớn (Big data) mà VNPT đã và đang sở hữu. Định hướng này đòi hỏi đội ngũ chuyên gia của EY Việt Nam cần phải thiết kế lại các quy trình kinh doanh quy mô lớn nhằm đáp ứng được mục tiêu mới.
Với những nghiên cứu, phân tích về các xu hướng đáng tin cậy, các thông lệ tiên tiến về quy trình quản lý và hiện trạng tại VNPT, chúng tôi không những trợ giúp VNPT chuyển đổi các quy trình kinh doanh một cách khả thi mà còn hỗ trợ triển khai thử nghiệm các sáng kiến kinh doanh và quản lý theo mô hình đề xuất.
Thế giới đã thực sự thay đổi khi bước sang thềm năm 2020, thời điểm đại dịch xuất hiện và bùng phát trên phạm vi toàn cầu. Rất nhanh, đại dịch COVID-19 đã đẩy hệ thống chăm sóc sức khỏe của nhiều quốc gia đến ngưỡng tới hạn, đặt nền kinh tế toàn cầu vào một tình trạng hỗn loạn. Đặc biệt, đại dịch đã định hình lại hoàn toàn nhiều chuẩn mực và tương tác xã hội.
Sự xuất hiện và phát triển như vũ bão của các công nghệ mới như Công nghệ 5G, trí tuệ thông minh nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoTs), công nghệ thực tế tăng cường/thực tế ảo (AR/VR), máy học (machine learning), blockchain, pin thế hệ mới, sẽ thay đổi mọi khía cạnh của con người, từ hành vi của người tiêu dùng cho tới bản chất và cách thức làm việc. Chuyển đổi số là một đòi hỏi và xu thế tất yếu, nhất là khi Việt Nam đã và đang từng bước trải nghiệm, cũng như thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động này từ góc độ Chính phủ, các cơ quan quản lý nhà nước tới các doanh nghiệp, đặc biệt là dưới tác động của đại dịch COVID-19.
Chuyển đổi số không chỉ là đòi hỏi tất yếu mà luôn là một phần quan trọng trong việc chuyển đổi doanh nghiệp và không thể tách rời môi trường CNTT. Với vị thế doanh nghiệp toàn cầu, chúng tôi đem đến phương pháp tiếp cận Transformation Realized (Thực thi chuyển đổi) để giúp khách hàng gắn kết tầm nhìn chuyển đổi số với tầm nhìn kinh doanh của họ thông qua Future Back (Hoạch định từ tương lai). Sau đó, khi tầm nhìn về chuyển đổi số được hình thành, chúng tôi sẽ áp dụng mô hình Humans at the center (Con người là trung tâm), Technology at speed and Innovation at scale (Công nghệ tốc độ cao và Đổi mới sáng tạo quy mô lớn) để giúp khách hàng chuyển đổi một cách thành công. Trước tiên là con người phải chuyển đổi, vận dụng công nghệ một cách nhanh nhất. Khi thành công đã được chứng minh thì sẽ nhân rộng. Đây là mô hình sẽ giúp EY đồng hành cùng các doanh nghiệp trong toàn bộ lộ trình về chuyển đổi số.
Trong nhóm các nguồn lực kinh doanh chủ yếu (ví dụ, vốn, đội ngũ nhân sự, thương hiệu), dữ liệu kinh doanh được xem là một nguồn lực tối quan trọng ngay ở hiện tại và trong cả tương lai. Dữ liệu không những giúp các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả khi đưa ra những quyết định vận hành và chiến lược mà còn giúp doanh nghiệp tạo ra những lợi thế cạnh tranh mới cho tương lai. Hơn thế nữa, dữ liệu luôn nằm ở vị trí trung tâm của quá trình chuyển đổi số.
Hiểu biết sâu sắc về tầm quan trọng của dữ liệu và các trăn trở của khách hàng, với sự hỗ trợ của EY Toàn cầu và khu vực, chúng tôi sẽ tiếp tục làm tinh nhuệ hơn đội ngũ chuyên gia và các công cụ tư vấn nhằm trợ giúp khách hàng xây dựng cấu trúc dữ liệu tin cậy để chuẩn hóa, tái sử dụng, mở rộng quy mô dữ liệu và mô hình dữ liệu - đặc biệt, ứng dụng hiệu quả việc phân tích dữ liệu đa chiều cho các quyết định chiến lược trong kinh doanh.
Công nghệ đám mây (Cloud) đã trở thành nền tảng cho phép các doanh nghiệp chuyển đổi, khác biệt hóa và đạt được lợi thế cạnh tranh. Đó là một sự thay đổi lớn so với cách các doanh nghiệp thường nghĩ về nguồn lực CNTT truyền thống. Điện toán đám mây hỗ trợ tối ưu hóa nguồn lực kinh doanh bằng cách cung cấp các giải pháp cơ sở hạ tầng, nền tảng và phần mềm cho toàn chuỗi cung ứng, đồng thời mang lại lợi ích tài chính và vận hành.
Công nghệ đám mây đang trở thành mảng thị trường rất quan trọng với chúng tôi. EY được tổ chức IDC (International Data Corporation) xếp hạng là một trong ba nhà cung cấp dịch vụ công nghệ đám mây hàng đầu thế giới. Với đội ngũ nhân sự xuất sắc, sự hỗ trợ của EY Toàn cầu, sự kết hợp chặt chẽ với các đối tác công nghệ, chúng tôi đang giúp nhiều khách hàng đánh giá khả năng sẵn sàng, xây dựng chiến lược, triển khai và tối ưu hóa việc vận hành công nghệ đám mây.
Bảo mật thông tin
Thách thức cho an ninh mạng, an toàn thông tin ngày càng lớn. Theo Báo cáo khảo sát thường niên của EY Toàn cầu về An ninh thông tin năm 2021 (GISS 2021), 77% trong số 1.400 Giám đốc An ninh mạng toàn cầu (Cybersecurity leaders) tham gia khảo sát cho biết số lượng các vụ tấn công gây rối và gián đoạn hệ thống (disruptive attacks), ví dụ như ransomware, xảy ra tại công ty của họ đã tăng lên trong khoảng thời gian 12 tháng qua so với con số 59% trong báo cáo năm trước đó.
Do đó, song hành với chuyển đổi số là cuộc chiến về an ninh mạng. Thách thức tới từ việc nhận diện và quản lý các mối đe dọa từ bên ngoài và nội bộ doanh nghiệp, khả năng tổn thương của hệ thống thông tin do sự yếu kém của hệ thống hoặc quy trình kinh doanh, và những ảnh hưởng, cũng như thiệt hại khi sự cố về an toàn thông tin xảy ra. Khi có sự cố xảy ra, rủi ro và thiệt hại với các doanh nghiệp không chỉ ở khía cạnh tài chính, danh tiếng mà còn có thể ở khía cạnh pháp lý. Hơn nữa, có những thiệt hại mặc dù là thứ cấp như: chi phí tranh tụng, giải quyết khủng hoảng, mất thị phần, đứt gãy chuỗi cung ứng, nhưng cũng sẽ gây tổn hại nhiều tới nguồn lực của doanh nghiệp, đôi khi cả trong dài hạn.
Trong nhiều năm qua, chúng tôi đã và đang nỗ lực hết sức nhằm giúp các khách hàng, cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức hiểu rõ hơn mức độ trưởng thành về an ninh mạng của họ. Đồng thời, chúng tôi cũng định lượng rủi ro không gian mạng bằng cách xem xét đa chức năng về khả năng bảo mật, nhằm có các kế hoạch cải thiện và nâng cao. Bên cạnh đó, với sự hỗ trợ của EY Toàn cầu và Khu vực, chúng tôi sẽ tiếp tục xây dựng năng lực của đội ngũ để thực hiện các dịch vụ chuyên sâu về hỗ trợ quản lý vận hành hệ thống an ninh mạng của khách hàng.
Nâng cao nhận thức, vốn còn nhiều hạn chế, về an toàn thông tin mạng của cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức là một phần của “cuộc chiến công nghệ”. EY Việt Nam, bằng những nỗ lực và cam kết phát triển liên tục, luôn mong muốn song hành cùng các khách hàng của mình đứng vững trong cuộc chiến này.
Chiến lược và chuyển đổi số ngành viễn thông
Tại Việt Nam, chuyển đổi số là một mệnh lệnh chiến lược, dẫn dắt bởi những xu hướng về công nghệ, về hành vi và lối sống của người tiêu dùng, về thị trường – vốn dĩ đã phá vỡ mọi giả định chiến lược. Và chúng tôi đặt mục tiêu tiếp tục là người tiên phong trong việc hỗ trợ khách hàng trong những lĩnh vực kinh tế huyết mạch của đất nước.
Sự thay đổi của thế giới, gián đoạn kinh tế và công nghệ, thay đổi mọi khía cạnh của con người đang làm suy yếu các giả định hiện dụng trong hầu hết các ngành nghề kinh doanh. Điều này đồng thời tạo ra chất xúc tác, thúc đẩy các doanh nghiệp phải tạo ra các chiến lược, mô hình và cách tiếp cận kinh doanh mới.
Bưu chính viễn thông là một hạ tầng cơ sở quan trọng của nền kinh tế, là công cụ đắc lực cho việc quản lý, điều hành đất nước, bảo vệ an ninh quốc gia, góp phần nâng cao đời sống văn hóa xã hội của nhân dân và đồng thời là ngành kinh doanh dịch vụ có lãi, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế số và các tác động của đại dịch COVID-19.
Đầu năm 2021, lãnh đạo Tổng công ty Viễn thông MobiFone đã cùng EY Việt Nam khởi động Dự án Tư vấn Xây dựng Chiến lược phát triển MobiFone giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn 2030. Dự án nhằm đáp ứng yêu cầu của MobiFone về đổi mới công nghệ, đổi mới mô hình quản trị trong kỷ nguyên cách mạng công nghiệp 4.0.
Theo lãnh đạo MobiFone, với việc lựa chọn và bắt tay hợp tác với một đơn vị tư vấn chiến lược uy tín tầm cỡ hàng đầu thế giới, MobiFone quyết tâm chuyển đổi mạnh mẽ từ mô hình nhà cung cấp dịch vụ viễn thông truyền thống sang công ty công nghệ, cung cấp hạ tầng số, dịch vụ số và nội dung số. MobiFone tin tưởng Dự án sẽ đặt nền móng, định hướng vững chắc để MobiFone tiếp tục phát triển nhanh, mạnh trong tương lai.
Lễ Khởi động Dự án Tư vấn Xây dựng Chiến lược phát triển giai đoạn 2021–2025, tầm nhìn 2030 cho MobiFone, tháng 2 năm 2021
Trong phạm vi dự án, với kinh nghiệm tư vấn chiến lược hàng đầu thế giới, EY Việt Nam đã tư vấn cho MobiFone các giải pháp toàn diện thông qua trợ giúp phân tích và đánh giá mang tính chiến lược về tình hình thị trường, dự báo quy mô, xu hướng thị trường; đánh giá nguồn lực, cơ hội và thách thức của MobiFone. Từ đó, EY Việt Nam đã hỗ trợ MobiFone hoàn thiện tầm nhìn, mục tiêu, sứ mệnh tổng thể giai đoạn phát triển đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2030, xây dựng và đổi mới mô hình kinh doanh, mô hình tăng trưởng với chiến lược phát triển kinh doanh tổng thể và các chiến lược thành phần về mạng viễn thông, CNTT, truyền thông, nghiên cứu phát triển (R&D), nhân sự và các công cụ KPI quản lý chiến lược.
EY Việt Nam cũng là đơn vị tư vấn Dự án xây dựng chiến lược cho Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (VNPost) trong tầm nhìn 10 năm, tới 2030, trên nền một hệ sinh thái các dịch vụ trụ cột gồm Logistics, Bán buôn và Bán lẻ, Dịch vụ số và Tài chính.
Không chỉ xây dựng và đề xuất các mô hình chiến lược đa chiều, EY Việt Nam còn hỗ trợ triển khai và hiện thực hóa các nội dung trong chiến lược kinh doanh cho từng trụ cột, cũng như bám theo chiến lược tổng thể để giúp VNPost củng cố vị trí dẫn đầu, đồng thời xây dựng, phát triển thêm năng lực mới để đạt được mục tiêu tiếp theo cho từng trụ cột.
Một rủi ro lớn về chiến lược mà các doanh nghiệp phải đối mặt là việc phát triển các mảng kinh doanh mới theo cách rời rạc dựa trên những nhận định về xu hướng thị trường đơn lẻ. Các chuyên gia của chúng tôi giúp khách hàng, ví dụ một nhà cung cấp dịch vụ phân phối bán lẻ và logistics hàng đầu, phản biện các giả định này bằng các hiểu biết chuyên sâu đối với những vấn đề lõi của hệ sinh thái dịch vụ trong chuỗi cung ứng, từ đó giúp họ có thể nhận diện được mắt xích trụ cột mà họ có thể cộng hưởng các dịch vụ để giải quyết vấn đề lõi và phát triển cùng với khách hàng của chính họ. Hơn bao giờ hết, chiến lược của các doanh nghiệp cần nhìn xa hơn phương thức mà doanh nghiệp mình và các đối thủ cạnh tranh đang hoạt động, để nhận diện các các cơ hội kinh doanh – dựa trên các xu hướng lớn hay nói một cách khác là ‘hoạch định từ tương lai’.
Khẳng định vị thế, vững bước tương lai
Công nghệ không phải là xu hướng duy nhất ảnh hưởng đến bối cảnh kinh doanh và xã hội. Toàn cầu hóa, thay đổi nhân chủng học, thay đổi môi trường, hay đại dịch COVID-19, đang cùng tạo ra các thay đổi. Những thay đổi này đang diễn ra một cách nhanh chóng từ gốc rễ, trong nhiều lĩnh vực ngành nghề, chính sách kinh tế, cũng như hành vi của người tiêu dùng và thị trường.
Mặc dù được xem là quốc gia ít chịu thiệt hại từ đại dịch COVID-19 so với các quốc gia khác, nền kinh tế Việt Nam vẫn phải chịu những thiệt hại nặng nề. Theo Thông cáo báo chí về tình hình kinh tế – xã hội quý IV và năm 2021 của Tổng cục Thống kê, năm 2021, Việt Nam có mức tăng trưởng GDP năm 2021 là 2,58%, thấp hơn mức 2,91% của năm 2020 và thấp nhất trong vòng 30 năm qua. Một số ngành khiến GDP cả nước tăng trưởng âm nằm ở khu vực dịch vụ như ngành bán buôn, bán lẻ, vận tải kho bãi, dịch vụ lưu trú và ăn uống; trong khí đó một số ngành duy trì được tăng trưởng là hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm, thông tin và truyền thông, y tế và trợ giúp xã hội.
Có thể nói, những ngành vừa có tính chất “xương sống”, “huyết mạch”, ứng dụng công nghệ sớm hơn và với hàm lượng cao hơn (giảm thiểu tương tác người với người), đặt trải nghiệm và hành vi khách hàng trong môi trường mới là trọng tâm, dường như là những ngành có lợi thế và sớm tạo được giá trị vượt trội so với những ngành còn lại.
Rõ ràng áp lực cho sự thay đổi để đứng vững và nắm bắt cơ hội, từ tư duy đến hành động, là rất lớn với cả khách hàng và EY Việt Nam. Đặc biệt trong bối cảnh các xu hướng toàn cầu như tái định hình các ngành nghề, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe, việc làm tương lai, người tiêu dùng siêu thông minh, thực phẩm thay thế, thay đổi về tư duy và hành vi sinh sống, luật pháp thích ứng, kinh tế phân tử, kinh tế hành vi, sinh học tổng hợp hay sắp xếp lại đô thị hóa, ít hay nhiều, chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới Việt Nam.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, tại buổi gặp mặt các doanh nghiệp vào chiều 12 tháng 10 năm 2021, nhân kỷ niệm 17 năm ngày doanh nhân Việt Nam, đã đề nghị thời gian tới, doanh nhân, doanh nghiệp cần chủ động thích ứng thay đổi chiến lược, đổi mới mô hình kinh doanh, đổi mới công nghệ và cần có giải pháp hiệu quả để đảm bảo an toàn nguồn lực lao động. Đồng thời, vị lãnh đạo Quốc hội Việt Nam cũng khẳng định, đại dịch mang đến nhiều thách thức, nhưng cũng có cả cơ hội mới cho sự phát triển và Quốc hội sẽ luôn đồng hành cùng doanh nghiệp.
Trong tinh thần đó, hoạt động tư vấn của EY Việt Nam sẽ tiếp tục hướng tới những giá trị cụ thể và đo lường được trong việc nhận diện cơ hội tăng trưởng và thịnh vượng, xác lập chiến lược tăng trưởng và tạo dựng lợi thế cạnh tranh mới trên nền tảng số và công nghệ - đặc biệt là dữ liệu và ứng dụng công nghệ mới, bao gồm các giải pháp toàn diện từ thiết kết tới thực thi trong các lĩnh vực AI, IoTs, AR/VR, machine learning, RPA và blockchain – trên các nền tảng công nghệ mà EY Toàn cầu đã xây dựng và phát triển. Song song, EY Việt Nam cũng sẽ thúc đẩy công tác hỗ trợ xây dựng năng lực vận hành và quản trị doanh nghiệp mang tính nền tảng từ việc lập kế hoạch, rủi ro kinh doanh, rủi ro công nghệ, tài chính và con người.
Với vị thế và nhãn quan của “người cố vấn tin cậy” cùng chủ đích song hành với khách hàng xây dựng những giá trị dài hạn, chúng tôi sẽ không bỏ qua bất kỳ cơ hội nào có thể nhằm trợ giúp khách hàng tiếp cận được các nguồn lực kinh doanh cần thiết, từ cả trong nước và quốc tế, cũng như các cơ hội về đổi mới và sáng tạo.
Mỗi một sự thành công ghi nhận trên hành trình 30 năm của EY Việt Nam trong hoạt động tư vấn doanh nghiệp đều mang dấu ấn của một đội ngũ tư vấn trưởng thành nhanh chóng, sự kết hợp hiệu quả giữa kiến thức, công cụ, kinh nghiệm quốc tế và am hiểu sâu sắc bối cảnh và thực tiễn trong nước, sự phối hợp chặt chẽ và liền mạch giữa những cá nhân tư vấn xuất sắc, được tiếp năng lượng từ sự tin tưởng của khách hàng, cùng với các mối quan hệ có giá trị từ các đối tác liên quan.
Lấy con người làm trọng tâm, chúng tôi hiểu rõ trách nhiệm và cam kết mang tới những tương tác và trải nghiệm đột phá cho nhân viên tư vấn nói riêng và các nhân viên khác nói chung, đặc biệt là trải nghiệm công nghệ.
Trên hành trình mới, EY Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy những niềm tin và giá trị nền tảng này. Vì đó là những điều đúng đắn và EY Việt Nam là những người đi xây dựng một thế giới làm việc tốt đẹp hơn.
Tóm lược
Part 1. Pioneering innovation
Part 2. Future Planning
