Kogo obejmie dyrektywa?
Dyrektywa obejmie wszystkie spółki notowane na rynkach regulowanych UE (oprócz mikroprzedsiębiorstw). Będzie miała zastosowanie także do dużych przedsiębiorstw spoza EU, jeśli są one spółkami zależnymi oraz zakładów ubezpieczeń i instytucji kredytowych niezależnie od ich formy prawnej. Pozostałe podmioty (mikroprzedsiębiorstwa notowane na giełdzie i MŚP nienotowane na giełdzie) mogą stosować przepisy na zasadzie dobrowolności.
Kiedy dyrektywa wejdzie w życie?
Przedsiębiorstwa objęte dyrektywą będą zobowiązane do stosowania nowych od dnia 1 stycznia 2026 r. Co istotne, te, które już podlegają dyrektywie UE w sprawie sprawozdawczości niefinansowej („NFRD”), będą musiały przestrzegać zmienionych zasad dotyczących lat podatkowych rozpoczynających się 1 stycznia 2024 r. lub później. MŚP mają możliwość odroczeni nowych obowiązków do 2028 r (tzw. opcja opt-out). W przypadku przedsiębiorstw spoza UE nowe wymogi mają zastosowanie od 1 stycznia 2028 r.
Jakie praktyczne działania będą musiały podjąć przedsiębiorstwa?
Przedsiębiorstwa będą zobowiązane do ujawnienia informacji na temat strategii biznesowej, planów finansowych i działań wykonawczych mających na celu przejście na zrównoważoną i neutralną dla klimatu gospodarkę. Spółki będą musiały skupić się na kilku głównych kategoriach informacji, tj. m.in.:
- głównych rzeczywistych i potencjalnych negatywnych skutkach związanych z działalnością przedsiębiorstwa i jego łańcuchem wartości, w tym jego produktach i usługach, relacjach biznesowych i łańcuchu dostaw, działaniach podjętych w celu zidentyfikowania i śledzenia tych wpływów oraz innych niekorzystnych skutkach, które przedsiębiorstwo jest zobowiązane zidentyfikować zgodnie z wymogami UE dotyczącymi procesu należytej staranności,
- wszelkich działaniach podjętych (i ich wynikach) w celu zapobieżenia, złagodzenia, naprawienia lub zakończenia rzeczywistych lub potencjalnych negatywnych skutków związanych z łańcuchem wartości przedsiębiorstwa,
- identyfikacji głównych rodzajów ryzyka z zakresu zrównoważonego rozwoju, na jakie narażona jest firma, metod ich monitorowania i ograniczania oraz kluczowych wskaźnikach efektywności związanych z powyższymi zagadnieniami.
Główne kategorie informacji, których będą dotyczyły nowe wymogi sprawozdawczości to przede wszystkim kwestie klimatyczne ale także szeroko rozumiane prawa człowieka zwłaszcza warunki pracy, równowaga między życiem zawodowym a prywatnym oraz zdrowie i bezpieczeństwo.
Wszystkie ujawniane informacje powinny uwzględniać perspektywę wybiegającą w przyszłość ale jednocześnie uwzględniać przeszłość oraz powinny mieć charakter jakościowy i ilościowy. Powinny dotyczyć horyzontu krótko-, średnio- i długoterminowego oraz całego łańcucha wartości przedsiębiorstwa, w tym jego działalności, produktów i usług, relacji biznesowych i łańcucha dostaw.
O czym należy pamiętać
Prawidłowo przygotowane procesy i narzędzia oraz wdrożone mechanizmy technologiczne umożliwiające sprawne pozyskanie i udostępnienie niezbędnych informacji to dwa elementy, które w sposób szczególny będą determinowały sukces przedsiębiorstwa w obliczu nowych wymogów
Solidne procesy dotyczące m.in. zarządzania ryzykiem, przeciwdziałania korupcji, ochrony sygnalistów, weryfikacji kontrahentów, opatrzone przejrzystymi procedurami operacyjnymi i szczelnymi mechanizmami kontrolnymi, osadzone w etycznej kulturze korporacyjnej sprawią, że spółka będzie w stanie raportować pozytywne informacje, umacniające swoją pozycję rynkową. Technologia z kolei będzie odgrywała istotną rolę w pomiarach, standaryzacji i zarządzaniu kwestiami zrównoważonego rozwoju. Warto więc jednocześnie inwestować w odpowiednie narzędzia oraz skupić się także na zapewnieniu integralności danych umożliwiającej sprawne i rzetelne raportowanie zgodnie ze standardami sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Podsumowanie
Przedsiębiorstwa mają ograniczony czas na przygotowanie się do wdrożenia dyrektywy. Warto zatem jak najszybciej zapoznać się z dyrektywą i rozważyć co z praktycznego punktu widzenia oznaczają dla przedsiębiorstwa nowe wymogi, jak wpływają na jego strategię zrównoważonego rozwoju, sprawozdawczość korporacyjną, kontrole wewnętrzne i inne kluczowe procesy biznesowe.
