Ustawa antykryzysowa wprowadza szereg zmian w prawie podatkowym. Mają one na celu złagodzenie skutków obecnej, trudnej sytuacji przedsiębiorców i przyczynić się do poprawy ich płynności finansowej w krótkiej perspektywie. Poniżej omówione zostały kluczowe zmiany wprowadzone ustawą.
Dużym ułatwieniem dla przedsiębiorców będzie przedłużenie wybranych terminów podatkowych. Jest ono automatyczne, nie wymaga składania dodatkowych wniosków ani podejmowania innych działań przez przedsiębiorców. Przedłużenie terminów nie wiąże się z koniecznością zapłaty odsetek.
Ustawa antykryzysowa i rozporządzenia wykonawcze wprowadzają w szczególności:
- odroczenie do 31 maja 2020 r. terminu złożenia zeznania CIT-8;
- odroczenie terminu na sporządzenie sprawozdania finansowego za rok 2019;
- odroczenie przekazania przez płatników zaliczek na PIT należnych od wynagrodzeń pobranych za marzec i kwiecień do 1 czerwca 2020 r.;
- odroczenie obowiązku składania nowych JPK_V7M z deklaracją dla dużych przedsiębiorców do 1 lipca 2020 r.;
- odroczenie złożenia ORD-U do piątego miesiąca od zakończenia roku podatkowego, za który są sporządzane;
- odroczenie przesyłania IFT-2R do końca piątego miesiąca roku następującego po roku podatkowym, w którym dokonano wypłat wymienionych w art. 26 ust. 1 ustawy CIT;
- zawieszenie raportowania schematów podatkowych MDR do czasu zakończenia epidemii, nie później niż do 30 czerwca 2020 r.;
- odroczenie zgłoszeń do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) do 13 lipca 2020 r.;
- odroczenie zapłaty podatku minimalnego od nieruchomości komercyjnych za miesiące marzec-maj 2020 r. do 20 lipca 2020 r.;
- odroczenie zgłoszenia przelewu dokonywanego na rachunek spoza białej listy do 14 dni;
- odroczenie złożenia informacji o cenach transferowych do 30 września 2020.
Należy zwrócić uwagę na odroczenie do 1 czerwca 2020 r. płatności zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych za marzec i kwiecień. Standardowo przedsiębiorcy opłacają zaliczki na PIT do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego zaliczka ta dotyczy. W takiej sytuacji w praktyce, przedsiębiorcy byliby zobowiązani do opłacenia zaliczki za marzec do 20 kwietnia, natomiast zaliczki za kwiecień do dnia 20 maja 2020 r. Z odroczenia terminu płatności powyższych zaliczek mogą skorzystać podmioty, które „poniosły negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu Covid-19”, co przy tak ogólnym ujęciu oznacza, że odroczenie to będzie dotyczyło zdecydowanej większości przedsiębiorców. Skorzystanie z odroczenia nie wymaga składania żadnych wniosków, jednakże warto przygotowywać stosowne uzasadnienie na wypadek ewentualnej weryfikacji przez organy podatkowe uprawnienia do skorzystania z odroczenia.
Dodatkowo, pomimo iż ustawa antykryzysowa nie przesuwa terminu na złożenie deklaracji PIT, pozwala na złożenie przez podatnika deklaracji za 2019 r. oraz wpłacenie podatku po terminie, ale do 31 maja 2020 r. Jeżeli podatnik wypełni obowiązek podatkowy do tego czasu, nie poniesie on odpowiedzialności karnoskarbowej za złożenie deklaracji po terminie. Istnieje jednak ryzyko, że w przypadku zapłaty podatku po 30 kwietnia 2020 r. podatnik może zostać obarczony odsetkami za zwłokę, gdyż ustawa milczy na ich temat i nie gwarantuje z nich zwolnienia.
Odliczenie darowizny do 200% jej wartości
Zgodnie ze ustawą antykryzysową podatnik będzie mógł odliczyć od podstawy opodatkowania darowizny przekazane od 1 stycznia do dnia 30 września 2020 r. na przeciwdziałanie COVID-19, wpłacone na rzecz podmiotów wykonujących działalność leczniczą, Agencji Rezerw Materiałowych oraz Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych. W przypadku darowizny przekazanej:
- do dnia 30 kwietnia 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 200% wartości darowizny;
- w maju 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 150% wartości darowizny;
- od dnia 1 czerwca 2020 r. do dnia 30 września 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca wartości darowizny.
Odliczenia te można uwzględniać już przy obliczaniu zaliczek w trakcie roku podatkowego.
Możliwość zaprzestania płatności zaliczek na CIT
Rozwiązaniem, które może poprawić płynność finansową przedsiębiorstw jest możliwość rezygnacji w trakcie roku z zaliczek uproszczonych (płaconych na podstawie podatku za 2018 r.) oraz wybór zaliczek płaconych na podstawie bieżącego dochodu. W praktyce może to oznaczać nawet zaprzestanie płatności zaliczek z uwagi na realizowaną stratę.
To rozwiązanie dotyczy zaliczek uproszczonych od marca do grudnia 2020 r. i adresowane jest wyłącznie do małych podatników, czyli podmiotów, u których wartość przychodu ze sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 2.000.000 euro. W celu skorzystania ze zmiany sposobu rozliczania zaliczek, wskazane podmioty, jeżeli poniosły negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu Covid-19, powinny poinformować o rezygnacji z uproszczonej formy wpłacania zaliczek w zeznaniu CIT składanym za rok 2020.
Dla pomiotów, które nie są małymi podatnikami, pozostaje możliwość złożenia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek. W tym celu konieczne będzie złożenie wniosku, w którym podatnik uprawdopodobni, że zaliczki obliczone według zasad określonych w ustawach podatkowych byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu lub zysku przewidywanego na dany rok podatkowy. Uprawnienie to jest dostępne dla wszystkich podatników.
Odroczenie lub rozłożenie na raty płatności podatku
Przedsiębiorcy mogą również skorzystać z możliwości wystąpienia o odroczenie lub rozłożenie na raty płatności podatku. W obecnej sytuacji muszą oni zwrócić szczególną uwagę na dwie kwestie. Przede wszystkim, wniosek o odroczenie lub rozłożenie na raty musi zawierać uzasadnienie ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego zastosowania ulgi. We wniosku tym warto również zaproponować rozwiązanie, do jakiego terminu odroczyć płatności lub konkretny podział proponowanych rat. Należy pamiętać, że organ skarbowy nie jest nim związany, i może go zarówno zmodyfikować, jak i przedstawić odmienne rozwiązanie.
Ponadto, konieczne jest zbadanie czy takie odroczenie lub rozłożenie na raty stanowi pomoc publiczną, czyli czy pomoc udzielona przez państwo nie zakłóca lub nie grozi zakłóceniem konkurencji oraz czy nie wpływa na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi UE.
Złożenie wniosku w przypadku braku możliwości zapłaty podatku jest skuteczną formą ochrony spółki oraz zarządu przed odpowiedzialnością karnoskarbową z tytułu nie uiszczenia należności w terminie. Co istotne, wniosek ten może być uzupełniany o kolejne dane już po jego złożeniu. Dlatego warto złożyć wniosek możliwie szybko, a w toku postępowania przedstawiać dodatkowe argumenty uzasadniające ważny interes przemawiający za odroczeniem lub rozłożeniem na raty płatności podatku.
Tymczasowe zniesienie opłaty prolongacyjnej
W obecnej sytuacji w razie odroczenia terminu płatności lub rozłożenia płatności podatku na raty, nie będzie naliczana opłata prolongacyjna. Zmiana ta niesie za sobą wymierne oszczędności dla przedsiębiorców. Rozwiązanie to dotyczy wniosków składanych po 13 marca 2020 r., czyli od momentu wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce i będzie trwać do upływu 30 dni po odwołania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego.
Należy pamiętać, że przewidziany ustawą antykryzysową brak opłaty prolongacyjnej dotyczy wyłącznie podatków będących dochodem Skarbu Państwa (np. CIT, PIT, VAT i akcyza). Tym samym ta ustawowa preferencja nie będzie dotyczyła podatków lokalnych tj. m.in. podatku od nieruchomości czy podatku od środków transportowych. W tym zakresie wymagana jest odpowiednia uchwała ze strony rady gminy.
Podatki lokalne
Jak wspomniano powyżej, rada gminy w drodze uchwały może wprowadzić dodatkowe ułatwienia dla przedsiębiorców. Zgodnie z ustawą antykryzysową, może ona wprowadzić za część roku 2020 zwolnienie z podatku od nieruchomości: gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wskazanym grupom przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Ponadto, dla tej samy grupy podatników, rada gminy może przedłużyć terminy płatności rat podatku od nieruchomości, płatnych w kwietniu, maju i czerwcu 2020 r., nie dłużej jednak niż do dnia 30 września 2020 r.
Wsteczne rozliczenie straty za 2020 rok
Ustawa antykryzysowa wprowadza również nieznany dotychczas w polskim porządku prawnym instrument zmierzający do poprawy sytuacji finansowej przedsiębiorców w związku z obecną sytuacją gospodarczą. Podatnicy będą mogli odliczyć stratę poniesioną w 2020 r. od dochodu uzyskanego w 2019 r. dokonując korekty rozliczenia za 2019 r. Powstała w ten sposób nadpłata podatku będzie podlegała zwrotowi. Warunkiem skorzystania z tego uprawnienia będzie spadek przychodów osiągniętych w 2020 r. o co najmniej 50% w stosunku do przychodów uzyskanych w 2019 r. Będzie można wówczas odliczyć od dochodu z 2019 r. stratę do wysokości 5 mln zł. Należy jednak pamiętać, że realny zwrot podatku po korekcie nastąpi dopiero w 2021 r. Wtedy bowiem podatnicy będą znali wysokość poniesionej straty z 2020 r.
Wyłączenie ulgi za złe długi
Ustawa antykryzysowa przewiduje zwolnienie z tzw. złych długów, tzn. zwolnienie z obowiązku zwiększania dochodu będącego podstawą odliczenia zaliczek PIT i CIT o niezapłacone w terminie zobowiązania. Warunkiem skorzystania z tego zwolnienia jest poniesienie przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym (miesięcznym lub kwartalnym) negatywnych konsekwencji ekonomicznych pandemii, i zmniejszenie przychodów w stosunku do analogicznych okresów w 2019 r. o co najmniej 50 %. Należy zauważyć, że wyłączenie to nie dotyczy podatku VAT. Warto również podkreślić, że uprawnienie wierzycieli w zakresie ulgi na złe długi pozostanie bez zmian.
Odroczenie terminów wszystkich raportów MDR
Zgodnie z brzmieniem ustawy antykryzysowej, w przypadku schematów podatkowych (zarówno krajowych jak i transgranicznych), terminy określone w Ordynacji podatkowej nie rozpoczynają się, a jeśli są rozpoczęte, zostają zawieszone od 31 marca do 30 czerwca 2020 r. Dotyczy to w szczególności terminów na przekazanie informacji o schemacie podatkowym (MDR-1), informacji korzystającego o schemacie podatkowym (MDR-3) i kwartalnej informacji o udostępnieniu schematu podatkowego standaryzowanego (MDR-4), a także zawiadomienia dotyczącego schematu podatkowego (MDR-2). Pomimo odroczenia ww. terminów, wszystkie czynności wykonywane przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, promotorów i wspomagających są i będą skuteczne.
