Zatem Internet Rzeczy to złożony proces, który wymaga zapewnienia, poza samymi urządzeniami, odpowiedniej infrastruktury telekomunikacyjnej oraz wystarczających zasobów informatycznych, zdolnych do analizy dużego wolumenu danych.
Internet Rzeczy a telekomunikacja
Internet Rzeczy wymaga zapewnienia efektywnej wymiany informacji, ponieważ korzystanie z takich urządzeń powoduje, że wolumen przetwarzanych danych rośnie lawinowo. Z tego względu rozwój Internet of Things powiązany z rozwojem infrastruktury telekomunikacyjnej, zwłaszcza technologii 5G, która umożliwi podłączenie do sieci tych urządzeń oraz przesyłanie danych.
Internet Rzeczy a usługi chmury obliczeniowej
Dodatkowo analiza danych z IoT wymaga odpowiednich i elastycznych mocy obliczeniowych, co wiąże się z rozwojem usług chmurowych.
Internet Rzeczy a cyberbezpieczeństwo
Jedynym z kluczowych aspektów jest zapewnienie cyberbezpieczeństwa podczas korzystania z IoT. W tym m.in. celu przyjęto w UE rozporządzenie CRA (Cyber Resilience Act), którego jednym z założeń jest zapewnienie cyberbezpieczeństwa produktu już w fazie opracowywania lub projektowania (security by design).
Internet Rzeczy a Sztuczna Inteligencja/Uczenie Maszynowe (Machine Learning)
Wolumen danych zbieranych przez Internet Rzeczy powinien skutkować wymierną i praktyczną informacją dla użytkownika końcowego. Dlatego jednym z komponentów Internetu Rzeczy są systemy sztucznej inteligencji, które pozwalają ustrukturyzować dane z IoT.
Regulacje prawne. Internet Rzeczy a prawo unijne: Data Act i CRA
Data Act
Jedną z kluczowych regulacji dotyczących Internet of Things jest unijne Rozporządzenie Data Act (Data Act). Najważniejsze założenia Data Act to:
- umożliwienie użytkownikom IoT uzyskania dostępu do danych IoT, które są przez nich generowane;
- zobowiązanie producentów IoT do udostępniania wybranym przez użytkownika stronom trzecim, o ile to możliwe w czasie rzeczywistym, danych wygenerowanych przez IoT;
- pobudzenie innowacji na rynku usług np. w naprawach posprzedażowych lub konserwacji zapobiegawczej;
- uniknięcie zagrożenia tzw. odwróconej inżynierii (reverse engineering) w celu zapoznania się ze sposobem funkcjonowania urządzenia i w oparciu o udostępnione dane zbudowania własnego konkurencyjnego;
- uniemożliwienie wykorzystania danych z IoT do pozyskania informacji na temat sytuacji ekonomicznej, aktywów i metod produkcji użytkownika, co mogłyby osłabić pozycję handlową użytkownika na rynkach, na których prowadzi on działalność gospodarczą;
- uniemożliwienie osobom trzecim udostepnienia otrzymanych danych z IoT przedsiębiorstwu świadczącemu podstawowe usługi platformowe wyznaczonego jako strażnik dostępu (Gate Keeper) na podstawie rozporządzenia o rynkach cyfrowych (Digital Market Act);
- przepisy Data Act nie naruszają RODO i stanowią uzupełnienie regulacji o ochronie danych osobowych, zwłaszcza w zakresie przenoszenia danych osobowych;
- Data Act przewiduje, że prawo sui generis przewidziane w dyrektywie w sprawie ochrony prawnej baz danych nie ma zastosowania do baz danych zawierających dane z IoT — mogłoby to uniemożliwić skuteczne wykonywania prawa dostępu i korzystania z danych przysługującego użytkownikom.
Okiem eksperta EY Law
Wykorzystanie danych wygenerowanych przez urządzenia IoT może skutkować ujawnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa podmiotu, który opracował urządzenie IoT. Z tego względu Data Act zawiera przepisy, które nakładają obowiązki na użytkownika IoT oraz podmiot, któremu użytkownik przekazał dane, np. w celu diagnostyki urządzenia lub jego naprawy.
Zgodnie z Data Act tajemnice przedsiębiorstwa ujawnia się wyłącznie pod warunkiem zastosowania wszelkich szczególnych środków niezbędnych do zachowania poufności tajemnic przedsiębiorstwa, w szczególności w odniesieniu do osób trzecich.
Dodatkowo tajemnice przedsiębiorstwa ujawnia się osobom trzecim wyłącznie w zakresie, w jakim są one absolutnie niezbędne do osiągnięcia celu uzgodnionego między użytkownikiem a osobą trzecią, a osoba trzecia stosuje wszystkie szczególne niezbędne środki uzgodnione między posiadaczem danych a osobą trzecią w celu zachowania poufności tajemnicy przedsiębiorstwa.
Na uwagę zasługuję potencjalny problem w zakresie realizacji udostępnienia danych z IoT zarówno użytkownikowi, jak i osobie trzeciej:
- producent może narzucić warunki udostępnienia danych, które będą nie do przyjęcia dla użytkownika lub osoby trzeciej;
- zapewnienie bezpiecznego udostepnienia danych może być trudne do wykonania z uwagi np. na kwestie bezpieczeństwa przesłania danych.
CRA
Kolejną regulacją istotnie wpływającą na rynek Internet of Things jest Cyber Resilience Act (CRA). Przedmiotem regulacji w tym przypadku jest cyberbezpieczeństwo produktów i oprogramowania. Najważniejsze założenia CRA:
- poprawa bezpieczeństwa cybernetycznego produktów i opragramowania przez cały cykl ich życia;
- stworzenie jednolitych, spójnych ram zgodności cyberbezpieczeństwa w UE;
- zwiększenie przejrzystości praktyk dotyczących cyberbezpieczeństwa produktów, w tym poprzez powiązanie wymagań w zależności od skutku wystąpienia incydentu związanego z cyberbezpieczeństwem;
- stworzenie wymagań dotyczących obsługi podatności (luk bezpieczeństwa).
Internet rzeczy – zastosowanie
Internet rzeczy to technologia pomocna niemal w każdej branży i sferze naszego życia. Przykładowe zastosowanie Internet of Things to:
- Przemysłowy Internet Rzeczy, z którym wiążą się takie pojęcia jak: big data i analityka, zdalna i predykcyjna konserwacja (Predictive Maintenance), bezpieczeństwo przemysłowe;
- Cyfrowe Bliźniaki (Digital Twins) technologia, która pozwala stworzyć wirtualne odzwierciedlenie np. obiektu lub procesu, co z kolei pozwala na usprawnienie np. testowania, monitorowania, konserwacji lub stworzenia cyfrowej symulacji rzeczywistych urządzeń lub procesów.
- Smart Cities;
- Urządzenia osobiste (smartwatche, Wearables);
- Telemedycyna.
Make IT clear
Przeprowadzimy Cię przez Europejską Dekadę Cyfrową, wskażemy ryzyka towarzyszące Twojej działalności, trendy, za którymi powinieneś podążać oraz rozwiązania, które powinieneś wdrożyć, by być w zgodzie i na bieżąco z prawem technologii.
Podsumowanie
Rozwój technologii Internet of Things w Polsce z roku na rok przyspiesza. Kluczowe jest stworzenie optymalnych warunków dla rozwoju firm z tego obszaru. Skuteczne działania w tym zakresie mogą pomóc Polsce dołączyć do globalnego wyścigu technologicznego w tym sektorze. Potencjał Internet of Things w Polsce jest bardzo duży, jednak jego dalszy kierunek i tempo uzależnione są od adaptacji na poziomie producentów i usługodawców. Obecnie największy potencjał wzrostu wykazują usługi i produkty związane z inteligentnym domem (sterowanie oświetleniem i ogrzewaniem, monitoring wideo, monitorowanie zużycia energii elektrycznej, zamykanie okien i drzwi).
