Zrównoważony rozwój jako nowy wymóg strategii przedsiębiorstw.

Choć o zasadności podejmowania przez spółki działań z zakresu zrównoważonego rozwoju mówiło się już od dawna, to do tej pory główny nacisk kładziony był na kwestie środowiskowe. Dziś, zarówno na forum ONZ, jak i Komisji Europejskiej, traktuje się zrównoważony rozwój znacznie szerzej, przypominając, że to nie tylko dbałość o środowisko, ale także troska o szeroko pojęte kwestie społeczne i pracownicze. Uważa się, że rolą podmiotów gospodarczych nie jest już tylko dążenie do maksymalizacji zysków, które będą zasilać portfele ich właścicieli (tzw. shorttermizm), ale także sprawdzanie, jak w perspektywie długoterminowej dana działalność wpływa na lokalną społeczność, lokalny rynek pracy, czy środowisko naturalne. Podnosi się, że takie podejście w dalszej perspektywie będzie też korzystne dla samych przedsiębiorstw. Właściwe wspieranie rozwoju kapitału naturalnego, społecznego i ludzkiego powinno bowiem wpłynąć pozytywnie na rozwój samego przedsiębiorstwa, które wykorzystuje te kapitały do swojego rozwoju. Postawienie na tzw. longtermizm ma wpłynąć korzystnie na przedsiębiorstwa także w wymiarze finansowym, pozwalając zarządom zwiększyć inwestycje nadwyżek finansowych w innowacje i projekty R&D, zamiast przeznaczać je wypłaty coraz wyższych dywidend.

Uwzględnienie zagadnień z obszaru ESG w strukturach ładu korporacyjnego wydaje się więc być naturalną konsekwencją ogólnoświatowej dyskusji i wyjściem naprzeciw postulatom podnoszonym na forach międzynarodowych. Mimo coraz częstszego odwoływania się przez przedsiębiorstwa do zasad zrównoważonego rozwoju, nadal trudno o strategie oparte na mierzalnych i porównywalnych kryteriach. Dlatego też ambicją Dobrych Praktyk 2021 i działań GPW podejmowanych w związku z ich wdrożeniem jest umożliwienie inwestorom porównywania publikowanych przez spółki giełdowe informacji na temat stosowania zasad ładu korporacyjnego. Służyć ma temu przede wszystkim zobowiązanie spółek do uwzględniania w ramach swych strategii biznesowych mierzalnych celów w zakresie ESG oraz planowanych działań i postępów w jej realizacji określonych za pomocą mierników finansowych i niefinansowych. Powyższe informacje mają być poddane analizie porównawczej w nowym narzędziu, którego wdrożenie planuje GPW. Dobre Praktyki 2021 dają przy tym przedsiębiorstwom dużą swobodę w zakresie definiowania celów z zakres ESG, wskazując jedynie obszary - zagadnienia środowiskowe oraz sprawy społeczne i pracownicze, które powinny być wzięte przez spółki pod uwagę.

Na co więc spółki giełdowe, ale nie tylko, powinny zwrócić uwagę tworząc nowe strategie biznesowe zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju? Co to jest zasada zrównoważonego rozwoju?

Punktem wyjścia do dyskusji wewnątrzkorporacyjnej może być 17 celów, tzw. Sustainable Development Goals, opracowanych przez ONZ (Home | Sustainable Development (un.org)). W oparciu o wyżej wymienione cele powinny zostać zdefiniowane konkretne i mierzalne zadania danego przedsiębiorstwa np. w zakresie zapewnienia równouprawnienia płci, należytych warunków pracy, poszanowania praw pracowników czy dialogu ze społecznościami lokalnymi i relacji z klientami. Kluczową kwestią jest osadzenie celów danego przedsiębiorstwa i jego strategii biznesowej w lokalnym środowisku, którego zasoby na co dzień wspierają je w biznesie. I tak jak trudno wyobrazić sobie spółkę działającą w przemyśle górniczym, która stawia sobie za cel wprowadzenie parytetów na stanowisku górnika, pozytywnie należałoby ocenić podjęcie przez nią działań wspierających edukację dzieci pracowników. Opracowana w ten sposób strategia nie będzie tylko realizacją korporacyjnego obowiązku, ale nade wszystko rzeczywistym działaniem niosącym za sobą realną zmianę.

Trzeba pamiętać, że mówiąc o wspieraniu lokalnej społeczności można wdrażać zrównoważony rozwój także poprzez promowanie etycznych form zatrudnienia w fabrykach kontrahentów. Zrównoważony rozwój to bowiem także dobieranie odpowiednich partnerów biznesowych. Takie rozumienie kaskaduje konieczność działania zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju na uczestników rynku, którzy formalnie nie są zobowiązani na razie do brania ich pod uwagę.

Dobitnie mogą przekonać się o tym wszystkie przedsiębiorstwa przygotowujące się do pozyskania nowego finansowania. Ze względu na wymogi i strategię biznesową instytucji finansowych i funduszy inwestycyjnych przedsiębiorstwa mogą mieć bowiem problem z pozyskaniem takiego finansowania w przypadku prowadzenia działalności lub planowania inwestycji, które nie będą zgodne z przyjętymi przez te instytucje zasadami zrównoważonego rozwoju.