Dostosowanie do niekorzystnej rzeczywistości
Polska gospodarka jest w stosunkowo dobrej kondycji, jednak część funduszy przyjęła postawę wyczekującą. Ze względu na zewnętrzną niepewność rynkową, przekroczenie wolumenu inwestycji z lat 2021-2022 może okazać się wyzwaniem w 2023 roku.
W sektorze biurowym kontynuowane jest wdrażanie hybrydowego modelu pracy. Zmieniają się także oczekiwania najemców odnośnie warunków najmu, które stają się coraz bardziej elastyczne pod względem wielkości zajmowanej powierzchni, jak i czasu trwania umowy. Widoczny jest także trend w zakresie zwiększonych wymagań odnośnie standardu i funkcji powierzchni, zapewnienia komfortu oraz bezpieczeństwa i ochrony pracy. Utrzymująca się na wysokim poziomie inflacja skutkuje wzrostem indeksacji czynszów, a także rosnącymi kosztami eksploatacji. To może również wpłynąć na popyt najemców.
Następuje zmiana struktury popytu na powierzchnię handlową z naciskiem na wygodę i różnorodność oferty stąd popularność obiektów typu convenience. Wysoka inflacja przyczyniła się także do wzrostu popularności zakupów w dyskontach i outletach.
Inwestycje w zielone rozwiązania
We wszystkich sektorach istotną rolę odgrywa kwestia ESG. Wraz z rosnącymi cenami energii oczekuje się, że właściciele nieruchomości będą bardziej skłonni do inwestowania w zielone rozwiązania. Efektywność energetyczna i mniejsze zużycie zasobów zmniejszają wydatki operacyjne i konserwacyjne. Zielone budynki są bardziej odporne na wahania kosztów energii i mediów, co ma kluczowe znaczenie w dobie obecnego globalnego kryzysu energetycznego. Nieruchomości spełniające wymogi ESG przyciągają szerszą pulę potencjalnych najemców, zwiększając popyt i ograniczając liczbę pustostanów, a także potencjalnych inwestorów, skłonnych do zapłacenia wyższej ceny za zielone aktywa.
Najważniejsze regulacje kształtujące rynek
Rok 2022 przyniósł istotne zmiany w polskim systemie prawno-podatkowym. Do najbardziej znaczących z nich należą:
- Prawo budowlane - rok 2022 przyniósł kontynuację nowelizacji ustawy ze zmianami wprowadzanymi sukcesywnie do kwietnia 2023 r. mającej na celu optymalizację procesu inwestycyjno-budowlanego. Przykładowe zmiany to m.in. rozszerzenie katalogu obiektów budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę oraz wprowadzenie Elektronicznego Dziennika Budowy do rejestrowania w formie internetowej postępu prac budowlanych i wszystkich czynności towarzyszących.
- Ustawa deweloperska - od 1 lipca 2022 r. zaczęły obowiązywać nowelizacje, w których najistotniejszą zmianą jest utworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego. Ma on chronić środki wpłacane przez nabywców. Deweloperzy mają obowiązek płacić składki do Funduszu od każdej wpłaty nabywców (maksymalnie 2% dla otwartych mieszkaniowych rachunków powierniczych i 0,2% dla zamkniętych mieszkaniowych rachunków powierniczych).
- Amortyzacja podatkowa - od 1 stycznia 2023 roku podatnicy nie mogą zaliczać do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od budynków i lokali mieszkalnych. Ograniczenia w amortyzacji podatkowej mogą dotykać także pozostałych rodzajów nieruchomości, w zależności od ich ujęcia dla potrzeb rachunkowych.
- Podatek od przerzuconych dochodów - od 2022 roku na polskie podmioty nakładany jest nowy podatek od przerzuconych dochodów, który wynosi 19% kosztów z wskazanych w ustawie tytułów, poniesionych na rzecz zagranicznych podmiotów powiązanych .
Wyzwania dla rynku nieruchomości w 2023 r.
Przedsiębiorstwa stoją w obliczu wielu nadzwyczajnych zdarzeń, począwszy od kryzysu kosztów utrzymania i inflacji, poprzez wzrost stóp procentowych, wojnę na Ukrainie, aż po wielorakie następstwa pandemii. Ocena potencjalnych skutków dla spółek i sposobu ich odzwierciedlenia w sprawozdaniach finansowych MSSF będzie miała kluczowe znaczenie dla sprawozdawczości finansowej.
Nadchodzący rok będzie z pewnością oferował wiele interesujących możliwości w sektorze nieruchomości. Przyniesie również wyzwania związane z sytuacją zewnętrzną i szybko zmieniającymi się wzorcami popytu. Kluczem do sukcesu będzie elastyczność i gotowość. Dostosowanie się do nowych warunków, uwzględnienie ESG jako priorytetu i holistyczne spojrzenie na sektor to droga do sukcesu. Przewodnik po polskim rynku nieruchomości 2023 wyznacza kierunki rozwoju rynku na kolejne.
Podsumowanie
Przewodnik po Polskim Rynku Nieruchomości 2023 to unikalny raport stworzony przez ekspertów Grupy Rynku Nieruchomości EY, skupiający się na kluczowych trendach i prognozach rynkowych we wszystkich sektorach wraz z obszerną prezentacją najważniejszych zmian związanych z podatkami, prawem i audytem, które mają wpływ na graczy na rynku nieruchomości. Tegoroczna edycja porusza znaczenie zrównoważonego rozwoju, zielonej transformacji i standardów w sektorze nieruchomości. Ponadto dostarcza wskazówek dotyczących priorytetowych obszarów i ryzyk związanych z całym cyklem funkcjonowania nieruchomości. Mamy nadzieję, zawarte w niej informacje posłużą inwestorom i najemcom korporacyjnym przy podejmowaniu decyzji biznesowych.
